Οι υπηρεσίες ασφαλείας σε όλη την Ευρώπη βρίσκονται σε επιφυλακή, καθώς «βλέπουν» ενδεχομένως ένα νέο όπλο της Ρωσίας, αυτού του εμπρησμού και της δολιοφθοράς, ύστερα από μια σειρά μυστηριωδών πυρκαγιών και επιθέσεων σε υποδομές στη Βαλτική, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, όπως αναφέρει σε άρθρο της η «Guardian».
Όταν ξέσπασε μια πυρκαγιά στο Βίλνιους της Λιθουανίας αυτόν τον μήνα, λίγοι έδωσαν σημασία, μέχρι που ο πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ, ανέφερε ότι θα μπορούσε να ήταν έργο ξένου σαμποτέρ.
Οι ερευνητές έχουν ήδη ισχυριστεί ότι είναι πιθανή η ρωσική εμπλοκή σε μια εμπρηστική επίθεση στο ανατολικό Λονδίνο, στην καταστροφή του μεγαλύτερου εμπορικού κέντρου της Πολωνίας, σε μια απόπειρα δολιοφθοράς στη Βαυαρία, καθώς και σε αντισημιτικά γκράφιτι, που εμφανίστηκαν στο Παρίσι.
Αν και δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι οποιοδήποτε από αυτά τα περιστατικά σε όλη την ήπειρο είναι οργανωμένο, οι υπηρεσίες ασφαλείας πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να αποτελούν μέρος της προσπάθειας της Μόσχας να αποσταθεροποιήσει τη Δύση, η οποία έχει υποστηρίξει την Ουκρανία.
Επισημαίνουν ότι μετά τον Ψυχρό Πόλεμο οι ξένες επιχειρήσεις πληροφοριών αποτελούνταν από κατασκόπους και τους εντολείς τους, αλλά στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να προσληφθούν βάνδαλοι, που εντοπίζονται δύσκολα, καθώς τους πληρώνουν είτε με λίγα ευρώ είτε σε κρυπτονομίσματα.
Είναι τέτοια η ανησυχία ότι αυτές οι υβριδικές επιθέσεις θα μπορούσαν να είναι έργο της Ρωσίας, που το θέμα τέθηκε σε μια σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας στις Βρυξέλλες αυτή την εβδομάδα, με αξιωματούχους ασφαλείας της Ολλανδίας, της Εσθονίας και της Λιθουανίας να προειδοποιούν για εθνικά τρωτά σημεία.
Ένας υπουργός, που ζήτησε να μην κατονομαστεί, είπε ότι ανησυχούν βαθιά για «δολιοφθορά, οργανωμένη, χρηματοδοτούμενη και διενεργούμενη από ρώσους πληρεξούσιους».
Την περασμένη εβδομάδα, ο Τουσκ αποκάλυψε ότι οι πολωνικές αρχές είχαν συλλάβει εννέα άτομα για δολιοφθορές που φέρεται να διαπράχθηκαν κατόπιν εντολής ρωσικών υπηρεσιών.
Είπε ότι τα εγκλήματα φέρονται να περιελάμβαναν «ξυλοδαρμούς, εμπρησμό και απόπειρα εμπρησμού», με τους ερευνητές να εξετάζουν το ενδεχόμενο η Ρωσία να εμπλέκεται στη φωτιά σε εμπορικό κέντρο στη Βαρσοβία, έναν ισχυρισμό που η ρωσική πρεσβεία περιέγραψε ως θεωρία συνωμοσίας.
Τον Απρίλιο, ένας Βρετανός κατηγορήθηκε ότι ενορχήστρωσε μια εμπρηστική επίθεση σε δύο μονάδες που συνδέονται με έναν ουκρανό επιχειρηματία, σε μια βιομηχανική περιοχή στο Leyton, στο ανατολικό Λονδίνο, αφού φέρεται να είχε στρατολογηθεί από τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες. Η Εισαγγελική Υπηρεσία του Στέμματος ισχυρίστηκε ότι «εμπλέκεται σε συμπεριφορές με στόχο επιχειρήσεις που ήταν συνδεδεμένες με την Ουκρανία, προκειμένου να ωφεληθεί το ρωσικό κράτος».
Την Τρίτη, ο εσθονός υπουργός Άμυνας, Hanno Pevkur, δήλωσε ότι η χώρα του έχει ήδη πέσει θύμα ρωσικών σαμποτάζ.
«Έχουν πραγματοποιήσει παρόμοιες επιχειρήσεις στην Εσθονία. Προσέλαβαν 10 άτομα για να επιτεθούν στο αυτοκίνητο του υπουργού Εσωτερικών και στο αυτοκίνητο ενός δημοσιογράφου. Αυτή είναι η φυσιολογική συμπεριφορά της Ρωσίας. Λυπούμαστε που το λέμε, αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι η Ρωσία γίνεται ολοένα και πιο επιθετική προς τις ευρωπαϊκές χώρες αλλά και προς τις χώρες του ΝΑΤΟ», είπε.
Αναφέρθηκε στα επεισόδια που έγιναν τον Φεβρουάριο όταν έσπασαν τα τζάμια των αυτοκινήτων του υπουργού Εσωτερικών, Lauri Läänemets, και ενός δημοσιογράφου.
«Έξι άτομα συνελήφθησαν λίγο αργότερα, συμπεριλαμβανομένων ρώσων υπηκόων και ατόμων με διπλή υπηκοότητα, Ρωσίας-Εσθονίας», είπε ο εισαγγελέας.
Στη Γερμανία, υπάρχουν επίσης υποψίες για επιθέσεις που καθοδηγούνται από ξένες μυστικές υπηρεσίες, πέρα από ένα κύμα κυβερνοεπιθέσεων το 2023 από μια ομάδα χάκερ που συνδέεται με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες.
Τον περασμένο μήνα, δύο γερμανορώσοι υπήκοοι συνελήφθησαν ως ύποπτοι ότι σχεδίαζαν επιθέσεις δολιοφθοράς, μεταξύ άλλων σε στρατιωτική βάση στη Βαυαρία. Ο βασικός ύποπτος κατηγορήθηκε για σχέδιο έκρηξης, εμπρησμό και επικοινωνία με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες.
Οι ερευνητές στη Γαλλία εξετάζουν εάν τα γκράφιτι που εμφανίστηκαν στο μνημείο του Ολοκαυτώματος του Παρισιού την περασμένη εβδομάδα έγιναν με εντολή από ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας.
Το αστέρι του Δαβίδ σχηματίστηκε με σπρέι πάνω σε κτίρια μέσα και γύρω από το Παρίσι, προκαλώντας φόβους για επανάληψη των προσπαθειών των ναζί να ταυτοποιηθούν τα σπίτια των Εβραίων. Οι Αρχές δήλωσαν αργότερα ότι πίστευαν ότι η επίθεση μπορεί να ήταν «απαίτηση» ενός ατόμου που ζει στο εξωτερικό.
Την Τετάρτη αρκετά σχολεία σε όλη την Αθήνα εκκενώθηκαν ύστερα από φάρσα για βόμβα. Η Αστυνομία εντόπισε έναν ρωσικό διακομιστή και είπε ότι στόχος του ήταν «να διαταράξει τη δημόσια τάξη».
Οι χώρες της ΕΕ παρακολουθούν αυτά τα γεγονότα. Το εθνικό κέντρο διαχείρισης κρίσεων της Λιθουανίας (NKVC) έχει προειδοποιήσει τις επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των εμπορικών κέντρων και των οργανισμών που υποστηρίζουν την Ουκρανία, να βρίσκονται σε επαγρύπνηση.
Ο Vilmantas Vitkauskas, επικεφαλής του NKVC, δήλωσε στους δημοσιογράφους πριν από δύο εβδομάδες: «Το επίπεδο απειλής είναι αρκετά υψηλό. Καλούμε το κοινό να παραμείνει σε εγρήγορση».
Τη Δευτέρα, ο ολλανδός εθνικός συντονιστής για την ασφάλεια και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας προειδοποίησε για τον κίνδυνο ανατρεπτικών επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένης της «κατασκοπείας και της προπαρασκευής για σαμποτάζ ζωτικής σημασίας υποδομών».
Στις Βρυξέλλες την Τρίτη, ο ολλανδός υπουργός Άμυνας, Kajsa Ollongren, είπε ότι η Ρωσία «προσπαθεί να εκφοβίσει τις χώρες του ΝΑΤΟ, καθιστώντας τα κράτη μέλη της ΕΕ ευάλωτα».
«Ναι, είμαστε ευάλωτοι. Νομίζω ότι όλοι είμαστε. Έχουμε ζωτικής σημασίας υποδομές. Έχουμε υποδομές στον βυθό, έχουμε προμήθειες ηλεκτρικού ρεύματος, προμήθειες νερού, είμαστε ευάλωτοι σε επιθέσεις στον κυβερνοχώρο. Βλέπουμε τώρα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ότι η Ρωσία προσπαθεί να μας αποσταθεροποιήσει και επίσης να μας εκφοβίσει».
«Νομίζω ότι αυτός ήταν ένας τρόπος με τον οποίο η Ρωσία και η Σοβιετική Ένωση δούλεψαν σε όλη την πρόσφατη ιστορία, πραγματικά. Στα 75 χρόνια του ΝΑΤΟ νομίζω ότι το έχουμε δει κι άλλες φορές», είπε.
Επιπλέον, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, «έδειξε» τη Μόσχα.
«Έχουμε δει αρκετές συλλήψεις, σε όλη τη συμμαχία και σε διάφορες χώρες που είναι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, ανθρώπων που κατηγορούνται για εμπρησμό ή δολιοφθορά», είπε.
«Αλλά αυτό που μπορώ να πω είναι ότι έχουμε δει αυξημένη δραστηριότητα των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών σε ολόκληρη τη συμμαχία. Ως εκ τούτου, αυξήσαμε την επαγρύπνησή μας».