Στην ετήσια έκθεση της αμερικανικής οργάνωσης για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων «Freedom House» η Σερβία, η Κροατία, η Σλοβενία και το Μαυροβούνιο χαρακτηρίζονται ως ελεύθερες χώρες.
Στην κλίμακα βαθμολόγησης από το 1 έως το 7, στην οποία το 1 είναι ο καλύτερος βαθμός και το 7 ο χειρότερος, η Σερβία βαθμολογείται με 2 στην κατηγορία των πολιτικών δικαιωμάτων και των ατομικών ελευθεριών.
Στις «ελεύθερες χώρες» συμπεριλαμβάνονται επίσης η Βουλγαρία και η Ρουμανία, όπως όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.
Καλύτερα βαθμολογήθηκε η Σλοβενία, η οποία και στις δύο κατηγορίες έλαβε 1 και ακολουθεί η Κροατία, η οποία στην κατηγορία των πολιτικών δικαιωμάτων βαθμολογήθηκε με 1 και στην κατηγορία των ατομικών ελευθεριών με 2. Η Βουλγαρία και η Ρουμανία βαθμολογήθηκαν με 2 και στις δύο κατηγορίες.
Το Μαυροβούνιο στην κατηγορία των πολιτικών δικαιωμάτων βαθμολογήθηκε με 3 και στην κατηγορία των ατομικών ελευθεριών με 2.
Χώρες με περιορισμένες ελευθερίες χαρακτηρίζονται στην έκθεση η Αλβανία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη και η ΠΓΔΜ. Περιορισμένες ελευθερίες διαπιστώνει η οργάνωση και στο Κόσοβο, το οποίο βαθμολογείται με 5 στην κατηγορία των πολιτικών δικαιωμάτων και 4 στην κατηγορία των ατομικών ελευθεριών.
«Εκτιμήσαμε ότι το Μαυροβούνιο είναι ελεύθερη χώρα, επειδή τα τελευταία χρόνια συνεχώς σημειώνει πρόοδο», δήλωσε ο Γκόρντον Μπάρντος, αναλυτής αρμόδιος για το Μαυροβούνιο στην οργάνωση «Freedom House».
«Η εκτίμησή μας βασίζεται σ’ ένα μεγάλο αριθμό ζητημάτων, τη διαδικασία των εκλογών, την υιοθέτηση νόμων, τα μέτρα κατά της διαφθοράς, την ελευθερία των ΜΜΕ, την τήρηση των νόμων», τόνισε ο κ. Μπάρντος.
«Το Μαυροβούνιο δε βαθμολογήθηκε καλά όσον αφορά το σεβασμό των νόμων και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Η υιοθέτηση και η εφαρμογή των νόμων είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Μπορούμε να πούμε ότι είδαμε τα πρώτα βήματα», ανέφερε ο κ. Μπάρντος.