Μνημόνιο Εθνικής Ασφάλειας που αφορά στις διαβεβαιώσεις που πρέπει να παρέχει κάθε χώρα που αγοράζει αμυντικό υλικό από τις ΗΠΑ αλλά και στην ενίσχυση της εποπτείας για την τελική χρήση αυτών των όπλων, εξέδωσε ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν. Σύμφωνα με αυτό αποτελεί πια πολιτική των ΗΠΑ, ότι κάθε χώρα που προμηθεύεται αμυντικό υλικό ή αμυντικές υπηρεσίες από την Αμερική πρέπει να εφαρμόζει το διεθνές δίκαιο. Το μνημόνιο έρχεται μετά από πίεση δημοκρατικών νομοθετών σε σχέση με την παροχή αμυντικού υλικού στο Ισραήλ, όμως θα έχει ευρύτερη εφαρμογή.
Για πρώτη φορά – από την έναρξη ισχύος του εν λόγω μνημονίου – η κυβέρνηση των ΗΠΑ οφείλει κάθε χρόνο να υποβάλλει έκθεση στο Κογκρέσο σχετικά με το κάτα πόσο οι χώρες που λαμβάνουν αμερικανικό αμυντικό υλικό πληρούν τις προϋποθέσεις που τίθενται κατα την διαδικασία αγοράς. Κατα την διαδικασία αγοράς το Στέιτ Ντιπάρτμεντ από εδώ και στο εξής θα λαμβάνει γραπτές διαβεβαιώσεις από την παραλήπτρια χώρα ότι θα σέβεται τις προϋποθέσεις των ΗΠΑ. Αν κρίνεται από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και το Πεντάγωνο ότι οι διαβεβαιώσεις δεν τηρούνται τότε οι δυο υπουργοί εντός 45 ημερών θα υποβάλουν έκθεση στον Πρόεδρο των ΗΠΑ με την οποία θα υποδεικνύουν τα επόμενα βήματα για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Σε αυτό το πλαίσιο θα εξετάζεται ένα φάσμα επιλογών, από την ανανέωση των διαβεβαιώσεων έως και την αναστολή οποιασδήποτε περαιτέρω μεταφοράς αμυντικού υλικού.
Σύμφωνα με το μνημόνιο που υπέγραψε την Παρασκευή ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν:
«Είναι κρίσιμο να διασφαλιστεί ότι υπάρχουν επαρκείς εγγυήσεις και λογοδοσία όσον αφορά στις πωλήσεις αμυντικού υλικού στο εξωτερικό. Σύμφωνα με τον νόμο περί Ελέγχου Εξαγωγών Όπλων, τόσο το Υπουργείο Εξωτερικών όσο και το Υπουργείο Άμυνας εφαρμόζουν προγράμματα παρακολούθησης της τελικής χρήσης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν πάντα να προωθούν την τήρηση του διεθνούς δικαίου και ενθαρρύνουν άλλα κράτη και εταίρους να κάνουν το ίδιο.
Προκειμένου να εφαρμοστούν αποτελεσματικά ορισμένες υποχρεώσεις που απορρέουν από τους νόμους των Ηνωμένων Πολιτειών, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να έχουν εικόνα της τήρησης του διεθνούς δικαίου από τους ξένους εταίρους συμπεριλαμβανομένου, κατά περίπτωση, του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες προσβλέπουν στη συμμόρφωση των εταίρων των Ηνωμένων Πολιτειών με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο κατά την αξιολόγηση της νομιμότητας της στρατιωτικής βοήθειας των Ηνωμένων Πολιτειών σε στρατιωτικούς εταίρους και των κοινών επιχειρήσεων με αυτούς.
Για αυτούς τους λόγους, εκδίδω αυτό το υπόμνημα, το οποίο απαιτεί από τον Υπουργό Εξωτερικών να λάβει αξιόπιστες γραπτές διαβεβαιώσεις από ξένες κυβερνήσεις που λαμβάνουν αμυντικό υλικό και, κατά περίπτωση, αμυντικές υπηρεσίες, από τα Υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας, και απαιτεί από το Στέητ Ντηπάρτμεντ και το Πεντάγωνο να παρέχουν περιοδικές εκθέσεις στο Κογκρέσο για να καταστεί δυνατή η ουσιαστική εποπτεία. Εκτός από τις απαιτήσεις αυτού του μνημονίου, οι Υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας είναι υπεύθυνοι για τη διασφάλιση ότι όλες οι μεταφορές αμυντικών υλικών και αμυντικών υπηρεσιών από τα Υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας στο πλαίσιο οποιασδήποτε αρχής συνεργασίας ή βοήθειας σε θέματα ασφάλειας διεξάγονται με τρόπο συνεπή με όλο το εφαρμοστέο διεθνές και εγχώριο δίκαιο και πολιτική, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η πολιτική που περιγράφεται στο παρόν υπόμνημα ισχύει μελλοντικά για την παροχή σε ξένες κυβερνήσεις από τα Υπουργεία Εξωτερικών ή Άμυνας τυχόν αμυντικών υλικών. Προτού τα Υπουργεία Εξωτερικών ή Άμυνας παράσχουν τέτοια αμυντικά υλικά στη δικαιούχο χώρα και, κατά περίπτωση, ο Υπουργός Εξωτερικών πρέπει:
- να λάβει αξιόπιστες γραπτές διαβεβαιώσεις από εκπρόσωπο της αποδέκτριας χώρας, ότι θα χρησιμοποιήσει οποιαδήποτε τέτοια αμυντικά υλικά σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και, κατά περίπτωση, άλλο διεθνές δίκαιο.
- σε οποιαδήποτε ένοπλη σύγκρουση όπου η παραλήπτρια χώρα χρησιμοποιεί τέτοια αμυντικά υλικά, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, θα διευκολύνει και δεν θα αρνηθεί αυθαίρετα, θα περιορίσει ή θα εμποδίσει με άλλον τρόπο, άμεσα ή έμμεσα, τη μεταφορά ή την παράδοση της ανθρωπιστικής βοήθειας των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αν κριθεί από τον Υπουργό Εξωτερικών ή τον Υπουργό Άμυνας ότι η αξιοπιστία των διαβεβαιώσεων που παρέχονται από τη δικαιούχο χώρα έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση και πρέπει να επανεξεταστεί, οι δυο Υπουργοί υποβάλλουν έκθεση στον Πρόεδρο, εντός 45 ημερών και υποδεικνύουν τα κατάλληλα επόμενα βήματα που πρέπει να ληφθούν για την αξιολόγηση η την αντιμετώπιση της κατάστασης. Αυτή η αντιμετώπιση θα μπορούσε να περιλαμβάνει ενέργειες από την ανανέωση των διαβεβαιώσεων έως την αναστολή οποιασδήποτε περαιτέρω μεταφοράς αμυντικών ειδών ή, κατά περίπτωση, αμυντικών υπηρεσιών.
Το αργότερο 90 ημέρες από την ημερομηνία του παρόντος μνημονίου, και στη συνέχεια μία φορά κάθε οικονομικό έτος, οι Υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας υποβάλλουν έκθεση προς την Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων, την Επιτροπή Ενόπλων Υπηρεσιών και την Επιτροπή Πιστώσεων της Γερουσίας· την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, την Επιτροπή Ενόπλων Υπηρεσιών και την Επιτροπή Πιστώσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων. Η γραπτή έκθεση θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων αξιολόγηση οποιωνδήποτε αξιόπιστων αναφορών ή ισχυρισμών ότι τέτοια αμυντικά υλικά και, κατά περίπτωση, αμυντικές υπηρεσίες, έχουν χρησιμοποιηθεί κατά τρόπο που δεν συνάδει με το διεθνές δίκαιο».