Μια μέρα πριν τη βάναυση δολοφονία του George Floyd από αστυνομικό στη Μινεάπολη των ΗΠΑ, ένας νεαρός νταλίτ, όπως αναφέρουν οι Nepal Times, ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου και πετάχτηκε στο ποτάμι απλώς γιατί τόλμησε να παντρευτεί ένα κορίτσι ανώτερης κάστας. Δυο μέρες πριν, πάλι στο Νεπάλ, ένα δωδεκάχρονο κορίτσι νταλίτ είχε βρεθεί κρεμασμένο μετά τον καταναγκαστικό γάμο της με έναν κατά 25 χρόνια μεγαλύτερο άντρα από μια ανώτερη κάστα. Τον Ιούλιο στην Ινδία, στην περιοχή Γκούχα, ένα ζευγάρι αγροτών νταλίτ ξυλοκοπήθηκε μπροστά στα μάτια των παιδιών τους από την αστυνομία η οποία και κατέστρεψε τις καλλιέργειες τους.

Αντιδρώντας, το ζευγάρι βρήκε τραγικό θάνατο πίνοντας το φυτοφάρμακο που χρησιμοποιούσε στις καλλιέργειες. Κι αυτά είναι μόνο μερικά παραδείγματα ρατσιστικών εγκλημάτων με βάση την κάστα που προστίθενται στη μακριά λίστα των διακρίσεων που υφίστανται οι περιθωριοποιημένοι νταλίτ ή «ανέγγιχτοι» όπως ονομάζονται οι άνθρωποι που παραδοσιακά αναλάμβαναν τις πιο βρώμικες δουλειές στις ινδουιστικές κοινωνίες του Νεπάλ και της Ινδίας.

Ωστόσο, ενώ η δολοφονία του Floyd κατάφερε, όχι άδικα, να ξεσηκώσει έως και 26 εκατομμύρια διαδηλωτές στις ΗΠΑ και να απασχολήσει τα media περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη διαδήλωση στον κόσμο, οι θηριωδίες κατά των νταλίτ, παρά τη συχνότητά τους, σπάνια βλέπουν τα φώτα της δημοσιότητας εκτός Νεπάλ και Ινδίας.  Αυτός ήταν και ο λόγος που οδήγησε αρκετούς χρήστες των social media στις δύο αυτές χώρες να αναρωτηθούν πότε θα είναι έτοιμες οι κοινωνίες τους για ένα κίνημα αντίστοιχο του Black Lives Matter: Dalit Lives Matter.

Παρότι πρόκειται για δύο πολύ διαφορετικές περιπτώσεις και ιστορικές συγκυρίες, δεν είναι λίγοι οι παραλληλισμοί μεταξύ των αγώνων και των διακρίσεων που υφίστανται τόσο οι αφροαμερικάνοι στις ΗΠΑ όσο και οι νταλίτ στο Νεπάλ και την Ινδία. Ιστορικά οι δύο αυτές ομάδες αποκλείστηκαν από την λήψη αποφάσεων καθώς οι ανώτερες τάξεις ή κάστες διατηρούσαν τον κοινωνικό έλεγχο. Και στις δύο περιπτώσεις, οι μικτοί γάμοι απαγορεύονταν και φυσικά τιμωρούνταν συχνά με τραγικές συνέπειες για τους νταλίτ και τους μαύρους αντίστοιχα.

Επίσης, τόσο οι αφροαμερικανοί όσο και οι νταλίτ αποκλείονταν από συγκεκριμένους δημόσιους χώρους, ενώ πολύ συχνά γίνονταν και εξακολουθούν να γίνονται θύματα ρατσιστικής βίας τόσο από πολίτες, όσο και από την ίδια την αστυνομία. Αξίζει να σημειωθεί δε ότι το 1972 στην Ινδία ιδρύθηκαν οι Dalit Panthers με στόχο την καταπολέμηση των διακρίσεων με βάση την κάστα, οργάνωση που εμπνεύστηκε από το κόμμα των Μαύρων Πανθήρων της Αμερικής.

Βέβαια από τη δεκαετία του ’70 και χάρη στην κινητοποίηση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, έχουν αλλάξει πολλά και έχει σημειωθεί αρκετή πρόοδος για των τερματισμό των διακρίσεων λόγω κάστας, πρόοδος που έχει επισφραγιστεί και από την ενσωμάτωση σχετικών διατάξεων στις νομοθεσίες των δύο χωρών. Παρά την πρόοδο όμως, αρκετά από τα προβλήματα παραμένουν.

Στην Ινδία οι νταλίτ υπολογίζονται σε τουλάχιστον 201 εκατ. σύμφωνα με το Διεθνές Δίκτυο Αλληλεγγύης για τους Νταλίτ. Από αυτούς το 80% ζει σε αγροτικές περιοχές αλλά οι περισσότεροι είναι ακτήμονες και χρεωμένοι, γεγονός που σημαίνει ότι είναι εξαναγκασμένοι να ξεπληρώνουν τα χρέη τους ως «δεσμευμένοι εργάτες», παρότι αυτή η πρακτική έχει καταργηθεί με νόμο ήδη από το 1976.

Στο Νεπάλ το 42% των νταλίτ ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ το ποσοστό του γενικού πληθυσμού που ζει κάτω από το όριο της φτώχειας δεν ξεπερνά το 25%. Επίσης, ενώ το ποσοστό του αλφαβητισμού είναι στο 65%, μόλις το 52,4% των νταλίτ ξέρει να γράφει και να διαβάζει. Τέλος οι νταλίτ αποτελούν μόνο το 0,8% των Νεπαλέζων με πτυχίο πανεπιστημίου.

Η Μη Κυβερνητική Οργάνωση ΑctionAid, για περισσότερα από 40 χρόνια τόσο στην Ινδία όσο και Νεπάλ προσπαθεί να εξασφαλίσει για τους νταλίτ πρόσβαση στην εκπαίδευση και στην υγεία αλλά και αγαθά όπως στέγη, νερό και ρεύμα. Μέσω των προγραμμάτων της στοχεύει στην ενδυνάμωσή τους ώστε οι ίδιοι να διεκδικήσουν ισότιμη αντιμετώπιση στις κοινωνίες τους και να προστατεύσουν τα δικαιώματα για όλα τα μέλη τους. Έχοντας ως στόχο την εξασφάλιση σταθερού εισοδήματος η ActionAid έχει δημιουργήσει μικρές αγροτικές ομάδες στις οποίες οι νταλίτ μαθαίνουν για τους βιώσιμους τρόπους καλλιέργειας και εκπαιδεύονται σχετικά με τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, ώστε οι σοδειές τους να μην καταστρέφονται και να μπορούν να τους αποφέρουν κάποιο κέρδος.

Και οι στις δύο χώρες όμως, οι γυναίκες νταλίτ είναι αυτές που αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα καθώς βρίσκονται στη χαμηλότερη θέση της κοινωνικής ιεραρχίας. Δεν έχουν στην κατοχή τους γη, στέγη, χρήματα ενώ συχνά δεν έχουν τον έλεγχο ούτε στο ίδιο τους το σώμα. Σε πολύ μεγάλο ποσοστό είναι θύματα trafficking και σεξουαλικής δουλείας ή είναι αναγκασμένες να αναλαμβάνουν τις πιο βρώμικες δουλειές. Τέλος είναι πολύ συνηθισμένο να έρχονται αντιμέτωπες με λεκτική ή σωματική κακοποίηση, ακόμη και βιασμούς. Η ΑctionAid επικεντρώνει τη δράση της στις γυναίκες και τα κορίτσια νταλίτ, παρέχοντας καθοδήγηση αλλά και νομική βοήθεια για να διεκδικήσουν γη, στέγαση και εργασία. Μέσω της εκπαίδευσης και της ενημέρωσης τις στηρίζει ώστε να σταματήσουν να δέχονται διακρίσεις βία και κακοποίηση.

Η διάκριση λόγω κάστας δεν είναι μόνο ένα εσωτερικό ζήτημα των συγκεκριμένων κρατών. Παρόλο που το κίνημα Dalit Lives Matter δεν κατάφερε να ξεσηκώσει τα πλήθη στην Ινδία και το Νεπάλ, οι διακρίσεις με βάση την κάστα είναι ένα τεράστιο πρόβλημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων το οποίο καταργεί κάθε αρχή ισότητας, μη διάκρισης και ανθρώπινης αξιοπρέπειας, απέναντι στο οποίο θα έπρεπε να κινητοποιηθεί ολόκληρη η διεθνής κοινότητα.

Μπορείτε να μάθετε περισσότερα και να υποστηρίξετε τη δράση της ActionAid εδώ.

Photo credits: Κοsmas Koumianos