Η διατροφή στην εγκυμοσύνη

Η διατροφή στην εγκυμοσύνη είναι ίσως από τα σημαντικότερα ζητήματα τα οποία καλείται να αντιμετωπίσει τόσο η ίδια η εγκυμονούσα, όσο και ο γυναικολόγος της, αποσκοπώντας στη δημιουργία αποθεμάτων των κατάλληλων θρεπτικών ουσιών για το έμβρυο και μετέπειτα για την παραγωγή ενός πλούσιου σε θρεπτικά συστατικά μητρικού γάλακτος κατά το θηλασμό (ποιοτικό μητρικό γάλα), τόνισαν μεταξύ άλλων οι ομιλητές κατά τη διάρκεια Συνέντευξης Τύπου, με αφορμή σχετική επιστημονική εκδήλωση της Α’ Πανεπιστημιακής Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής του ΓΝΑ «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ», με διευθυντή τον καθηγητή κ. Δημήτριο Λουτράδη.

Η εγκυμοσύνη, τόνισε ο κος Λουτράδης, αποτελεί μια από τις ομορφότερες και σημαντικότερες περιόδους στη ζωή κάθε γυναίκας. Η αναπαραγωγή ολοκληρώνει ουσιαστικά τη γυναικεία φύση. Επίσης, ολοκληρώνει την έννοια της οικογένειας. Παράλληλα όμως με την ευτυχία που βιώνει η κάθε εγκυμονούσα, πρέπει να αντιμετωπίζουμε την κάθε κύηση με σοβαρότητα και προσοχή, καθώς από αυτή εξαρτάται και η υγεία του παιδιού που πρόκειται να γεννηθεί.

Η ελλιπής διατροφή κατά την κύηση έχει ως αποτέλεσμα τη μη φυσιολογική διαμόρφωση και λειτουργία του πλακούντα και την ανεπαρκή παροχή όλων των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών και του οξυγόνου στο έμβρυο. Οι αρνητικές συνέπειες της ελλιπούς διατροφής συντελούν στην Υπολειπόμενη Ενδομήτρια Ανάπτυξη (IUGR) και εκδηλώνονται βραχυπρόθεσμα αμέσως μετά τη γέννηση, αλλά και μακροπρόθεσμα στην περιγεννητική περίοδο, την παιδική ηλικία και την ενήλικη ζωή.

Ως Υπολειπόμενη Ενδομήτρια Ανάπτυξη χαρακτηρίζεται η παθολογική κατάσταση, η οποία δεν επιτρέπει την ολοκληρωμένη ανάπτυξη του εμβρύου, επηρεάζοντας το τελικό αποτέλεσμα της εγκυμοσύνης.

Η επίπτωση της Υπολειπόμενης Ενδομήτριας Ανάπτυξης υπολογίζεται περίπου σε 5% στο γενικό πληθυσμό και αποτελεί τη 2η κύρια αιτία περιγεννητικής νοσηρότητας και θνησιμότητας ενώ σχετίζεται με υπολειπόμενη ανάπτυξη στην εφηβική και ενήλικη ζωή.

Διατροφικές ελλείψεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και πιθανές επιπτώσεις της έλλειψης

Συστατικό	Έμβρυο
Θερμίδες	Πρόωρος τοκετός, χαμηλό βάρος γέννησης
Ωμέγα 3 ( DHA) Λιπαρά Οξέα	Κίνδυνος αποβολής, χαμηλό βάρος γέννησης, επιλόχειος κατάθλιψη
Πρωτεΐνη	Χαμηλό βάρος γέννησης
Σίδηρος	Θάνατος εμβρύου, πρόωρος τοκετός, χαμηλό βάρος γέννησης
Ψευδάργυρος	Εμβρυακές δυσπλασίες συμπεριλαμβανομένων και των ανωμαλιών του νευρικού σωλήνα
Ασβέστιο	Ελαττωμένη οστική πυκνότητα (σπάνια)
Φυλλικό  οξύ	Ανωμαλίες του νευρικού σωλήνα του εμβρύου

Για όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά και του θηλασμού, οι διατροφικές ανάγκες της μητέρας είναι αυξημένες και ιδιαίτερες. Στόχος των γυναικολόγων επεσήμανε ο κος Romolo Di lorio, MD, PhD, καθηγητής στο Τμήμα Μαιευτικής Γυναικολογίας και Ουρολογίας του Πανεπιστημίου Sapienza στο Νοσοκομείο San Pietro Fatebenefratelli στη Ρώμη, είναι να καλύψουν τις ανάγκες αυτές με όσο το δυνατόν καλύτερο τρόπο. Η μέλλουσα μητέρα δεν πρέπει απλά να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, αλλά και στις σωστές ποσότητες, καθώς η μητρική διατροφή αποτελεί το «βασικό παίκτη» για μια υγιή κύηση, αφού τα μακρο- και μικρο-διατροφικά στοιχεία αποτελούν άμεσο ρυθμιστή της σταθερότητας του DNA, επιδρούν δε και στη έκφραση των εμβρυϊκών γονιδίων και των γονιδίων του πλακούντα.

Η ενέργεια (μακρο-διατροφικά στοιχεία) και οι σχετικές ανάγκες της κατά την κύηση, ειδικά τους τελευταίους μήνες, είναι κατά περίπου 10% αυξημένες από ότι πριν την εγκυμοσύνη, Αντίθετα, οι ανάγκες σε βιταμίνες και μέταλλα (μικρο-διατροφικά στοιχεία) κατά την κύηση αυξάνονται σημαντικά. Για το λόγο αυτό οι εγκυμονούσες θα πρέπει να δίδουν ιδιαίτερη προσοχή στην ποιότητα της διατροφής, αλλά και στη λήψη ενδεδειγμένων συμπληρωμάτων, όπου αυτό χρειάζεται.

Η λήψη σε καθημερινή βάση πολυβιταμινούχων συμπληρωμάτων διατροφής, τόνισε ο Καθ. Romolo Di lorio, συνιστώνται σ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αφού είναι σίγουρο ότι αφενός μεν η λήψη τους στη σωστή ποσότητα από τη διατροφή είναι εξαιρετικά απίθανη, αφετέρου δε βοηθά στην κάλυψη των αυξημένων αναγκών σε βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.

Επιπλέον, σύμφωνα με κλινικές έρευνες, η χορήγηση κατά την κύηση και τον θηλασμό των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, όπως αυτά που περιέχονται, μεταξύ των άλλων συστατικών, σε εξειδικευμένα για την κύηση και τη γαλουχία πολυβιταμινούχα συμπληρώματα διατροφής, όπως είναι το Iofolen, μπορεί να έχει ευνοϊκές επιδράσεις στην ανάπτυξη των νοητικών λειτουργιών του παιδιού, ενώ ικανή πρόσληψη αυτών μειώνει και τη συχνότητα της επιλόχειας κατάθλιψης.

Τα πολυβιταμινούχα συμπληρώματα διατροφής με εξειδικευμένη σύνθεση, όπως είναι το Iofolen, όταν συστήνονται κατά τη διάρκεια της κύησης και της γαλουχίας, βοηθούν στην εμβρυϊκή αύξηση και ανάπτυξη, σε καλύτερη έκβαση της κύησης και στη βελτιστοποίηση της υγείας και της ευεξίας της γυναίκας. Τα οφέλη αφορούν τόσο στη μητέρα, όσο και στο βρέφος (πρόληψη νόσων που συνδέονται με την κύηση, χαμηλότερος κίνδυνος επιπλοκών κατά τον τοκετό, υγιής ανάπτυξη και γέννηση ενός υγιούς, τελειόμηνου βρέφους).

Επιπρόσθετα, μελέτες έχουν δείξει ότι αν η πρόσληψη από τη μητέρα βιταμινών και ιχνοστοιχείων κατά τη διάρκεια του θηλασμού είναι χαμηλή, είναι δυνατό να παρατηρηθεί ανεπάρκεια βιταμινών Α, Β1, Β6, C, D και Ε, βιοτίνης, φυλλικού οξέος και ιωδίου στο μωρό της. Η πτωχή διατροφή της μητέρας είναι δυνατό να προκαλέσει μείωση της συγκέντρωσης σημαντικών πρωτεϊνών του μητρικού γάλακτος που προστατεύουν το μωρό από λοιμώξεις. Κλινικές έρευνες έχουν αποδείξει ότι τα πολυβιταμινούχα συμπληρώματα μπορούν να διασφαλίσουν την παραγωγή μητρικού γάλακτος υψηλής ποιότητας και να ανταποκριθούν στις αυξημένες απαιτήσεις της μητέρας σε θερμίδες και πρωτεΐνες.

Συμπερασματικά, η κάθε μέλλουσα μητέρα πρέπει λοιπόν να δίνει ιδιαίτερη προσοχή στην τήρηση ειδικού διαιτολογίου που θα της συστήσει ο γυναικολόγος της, αλλά να ακολουθεί και τις συστάσεις των ειδικών για τη λήψη, όπου απαιτείται, των κατάλληλων για την εγκυμοσύνη πολυβιταμινούχων συμπληρωμάτων διατροφής. Στόχος όλων (γιατρών και γυναικών) είναι να διασφαλιστούν οι ιδανικές συνθήκες για την ολοκλήρωση μιας όσο το δυνατόν καλύτερης εγκυμοσύνης και να δημιουργηθούν οι βάσεις για ένα υγιές μέλλον για το μωρό της κάθε γυναίκας.