Η Ημέρα της Μητέρας αποτελεί μεν γιορτή, αλλά στην Κολομβία είναι διαβόητη, καθώς σημαδεύεται από αθρόα επεισόδια βίας λόγω του φύλου και θανάτους.
Αύριο Κυριακή, οικογένειες θα συγκεντρωθούν, τα λουλούδια και το αλκοόλ θα είναι σε πρώτη ζήτηση, τα εστιατόρια θα είναι γεμάτα με κόσμο.
Στη χώρα των Άνδεων, όμως, η συγκεκριμένη γιορτή είναι μια από τις ημέρες του χρόνου που καταγράφονται τα περισσότερα βίαια επεισόδια, με τις γυναίκες να μετατρέπονται σε θύματα των περισσότερων, συχνά μέσα στα σπίτια τους.
Ιστορικά, η ενδοοικογενειακή και έμφυλη βία καταγράφει έξαρση περί την Ημέρα της Μητέρας και την ημέρα της γιορτής, όπως και ο δείκτης των ανθρωποκτονιών.
Ο αριθμός των φόνων στην Κολομβία τις ημέρες πριν από την Ημέρα της Μητέρας και την ίδια την ημέρα της γιορτής κατέγραψε αύξηση τα τελευταία τρία συναπτά χρόνια: σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Ιατροδικαστικής της Κολομβίας, πέρυσι συνολικά σκοτώθηκαν 126 άνθρωποι το τριήμερο της Ημέρας της Μητέρας, από 121 το 2017 και 114 το 2016.
Ο ημερήσιος δείκτης των ανθρωποκτονιών στην Κολομβία, μια χώρα περίπου 50 εκατομμυρίων κατοίκων, ανήλθε το 2018 στις 34.
Η Ημέρα της Μητέρας είναι «μια από τις ημέρες της χρονιάς που καταγράφονται τα περισσότερα επεισόδια βίας με θύματα γυναίκες» στην Κολομβία, ενώ τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι αυξάνεται επίσης «η βία μεταξύ ανδρών», τονίζει η Άνα Γουέμες Γκαρσία, επικεφαλής της υπηρεσίας ΗΕ Γυναίκες στη χώρα.
Η βία λόγω του φύλου στην Κολομβία συνδέεται με την ανδροκρατική, πατριαρχική κουλτούρα που αποκαλείται machismo.
Αυτό το πρότυπο «τραυματίζει και σκοτώνει γυναίκες, άνδρες, την κοινωνία ως σύνολο (…) ο έλεγχος και η εξουσία πάνω στις γυναίκες από ανθρώπους που βρίσκονται κοντά τους, δυστυχώς, ασκείται διά της βίας», συχνά, σύμφωνα με τη Γουέμες Γκαρσία.
Στο πλαίσιο των προσπαθειών να μειωθεί η βία, αυτή την εβδομάδα η κυβέρνηση της Κολομβίας διεξήγαγε εκστρατεία μέσω ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης με την οποία προέτρεψε τους πολίτες να γιορτάσουν ήρεμα και να αντιμετωπίσουν με σεβασμό τις γυναίκες αύριο Κυριακή.
«Οι καυγάδες, η ενδοοικογενειακή βία κι οι επιθέσεις του ενός μέλους της οικογένειας στο άλλο είναι συμπεριφορές που καταγράφονται πάρα πολλές φορές κατά τη διάρκεια του εορτασμού της Ημέρας της Μητέρας. Ας αλλάξουμε αυτή την πραγματικότητα», πρότεινε μέσω Twitter το γραφείο του γενικού εισαγγελέα.
Στη συνεχιζόμενη εκστρατεία ευαισθητοποίησης επιστρατεύθηκαν διασημότητες, ηθοποιοί, νικήτριες διαγωνισμών ομορφιάς και άλλοι, που ανήρτησαν βίντεο και μηνύματα σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης. «Τις μητέρες μας πρέπει να τις προστατεύουμε με όλη μας την καρδιά», ανέφερε η Γκαμπριέλα Ταφούρ, η Μις Κολομβία, σε βίντεο που μεταφόρτωσε σε λογαριασμούς της σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης.
Κατά την Κριστίνα Βέλες, γραμματέα κοινωνικής ένταξης στην Μπογκοτά, η βία την Ημέρα της Μητέρας οφείλεται στον συνδυασμό της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ και της κουλτούρας του ματσίσμο.
«Όταν εξετάζει κανείς τις υποθέσεις αυτές, ανάμεσα στους λόγους ή τις δικαιολογίες που επικαλούνται οι δράστες είναι συχνά πως δυσκολεύονται να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, ή, επίσης, μια αρνητική θεώρηση για τις γυναίκες», εξηγεί η Βέλες.
Η εκστρατεία ευαισθητοποίησης του δήμου συνέβαλε να μειωθεί ο δείκτης των φόνων και των επεισοδίων βίας στην Μπογκοτά το τριήμερο της Ημέρας της Μητέρας από τα 118 κρούσματα το 2017 στα 89 το 2018.
«Όταν οι άνθρωποι πίνουν, έρχονται στην επιφάνεια άλυτες διαφορές των οικογενειών», επισήμανε η Βέλες.