Οι ελεύθερες ρίζες «καταστρέφουν» το δέρμα

Όσο κι αν γενετικά, δηλαδή στο DNA μας, είναι προκαθορισμένο πότε θα γεράσει το δέρμα μας, ξέρουμε πολύ καλά ότι το περιβάλλον και ο τρόπος ζωής ασκούν πολύ άσχημη επίδραση στον οργανισμό και κατ’ επέκταση στο δέρμα, με αποτέλεσμα να συντομεύουν τη γήρανσή του.

Αν παρατηρήσουμε τους αγρότες, γυναίκες και άνδρες, ή τους ψαράδες που είναι όλη τη μέρα εκτεθειμένοι στον ήλιο και σε όλες τις καιρικές συνθήκες, θα δούμε πόσο το δέρμα τους φαίνεται γερασμένο, συγκριτικά με συνομήλικους των πόλεων.

Καταλήγουμε, λοιπόν, στο συμπέρασμα ότι και οι δύο παράγοντες είναι αυτοί που καθορίζουν τη γήρανση.
Για τον πρώτο παράγοντα δε μπορούμε, προς το παρόν, να κάνουμε τίποτα. Για το δεύτερο παράγοντα, όμως, μπορούμε να κάνουμε πολλά.

Τι είναι οι ελεύθερες ρίζες;
Τη δεκαετία του 1950, ο γιατρός βιολόγος-γεροντολόγος Denham Harman διατύπωσε τη θεωρία των ελεύθερων ριζών για τη γήρανση (Free Radical Theory of ageing). Σύμφωνα με αυτήν τη σημαντική θεωρία, οι οργανισμοί γερνούν, εξαιτίας της οξειδωτικής δράσης των ελεύθερων ριζών κατά το πέρας του χρόνου.

Οι ελεύθερες ρίζες είναι χημικές ενώσεις, οργανικές και ανόργανες, οι οποίες έχουν ασύζευκτο ηλεκτρόνιο, έτοιμο να το χρησιμοποιήσουν σε αντιδράσεις. Είναι, λοιπόν, από χημικής πλευράς, ενώσεις που προκαλούν οξείδωση.

Οι εξωγενείς παράγοντες δημιουργίας ελεύθερων ριζών είναι:
• Η ηλιακή ακτινοβολία, και μάλιστα η υπεριώδης
• Η ιονίζουσα ακτινοβολία
• Το κάπνισμα
• Η περιβαλλοντική ρύπανση
• Η κακή διατροφή
• Η υπερβολική λήψη ποτών

Μια μεγάλη κατηγορία ελεύθερων ριζών, οι πιο συνηθισμένες, είναι αυτές που περιέχουν οξυγόνο και προέρχονται από τη φωτοδιάσπαση αρχικών μορίων.

Οι ελεύθερες ρίζες οξυγόνου έχει διαπιστωθεί ότι καταστρέφουν τη μεμβράνη των κυττάρων, βλάπτουν και μεταλλάσσουν το DNA, αυξάνοντας τον κίνδυνο δημιουργίας καρκινοειδών κυττάρων. Μετατρέπουν ορισμένες χημικές ουσίες σε ενεργούς καρκινογόνους παράγοντες, ενώ απενεργοποιούν και διασπούν πρωτεΐνες.
Αν δε φροντίσουμε την αποφυγή των ελεύθερων ριζών, θα εξαπλωθούν και θα καταλήξουμε στη γήρανσή του και, στη χειρότερη περίπτωση, σε καρκίνο του δέρματος.

Ελεύθερες ρίζες οξυγόνου και άμυνα του οργανισμού
Ο ανθρώπινος οργανισμός έχει μηχανισμούς για να αμύνεται κατά των ελευθέρων ριζών, με τη χρήση αντιοξειδωτικών που προσλαμβάνει από τη διατροφή του.

Χρησιμοποιεί βιταμίνες (C, E) και ένζυμα (υπεροξειδική δισμουτάση κ.ά.), ώστε να καταστρέφει τις ελεύθερες ρίζες πριν προλάβουν να εφαρμόσουν την οξειδωτική τους δράση στα κύτταρα. Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να τονιστεί πως οι ελεύθερες ρίζες δημιουργούνται και ενδογενώς (εσωτερικά στον ανθρώπινο οργανισμό).

Σε φυσιολογικές συνθήκες, υπάρχει στον οργανισμό προστασία από τις ελεύθερες ρίζες, όπως αυτή που προσφέρουν ορισμένα ένζυμα και διάφορα αντιοξειδωτικά μόρια. Όταν η ισορροπία ανάμεσα στις ελεύθερες ρίζες και την αντιοξειδωτική άμυνα διαταραχθεί, οι ελεύθερες ρίζες μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη διάφορων ασθενειών.

Αντιοξειδωτικά
Ενδεικτικά, σας αναφέρω μερικά:
Οι βιταμίνες C (L-ασκορβικό οξύ) και Ε (α-τοκοφερόλη) είναι από τα βασικά αντιοξειδωτικά του ανθρώπινου οργανισμού.

• Η βιταμίνη C προστατεύει το υδατικό περιβάλλον των κυττάρων.
• Η βιταμίνη Ε βρίσκεται στα λιπίδια και στις κυτταρικές μεμβράνες.

Η δράση τους είναι συνεργιστική. Όταν οξειδώνεται η Ε από τις ελεύθερες ρίζες, η C αναγεννάται, και γι’ αυτό χαρακτηρίζονται ως συν-αντιοξειδωτικά.

Αντιοξειδωτικές ουσίες καλλυντικών
Tα αντιοξειδωτικά του σώματος μεταφέρονται στο δέρμα μέσω των φυσιολογικών εκκρίσεων, ώστε να καταπολεμήσουν τις εξωγενείς ελεύθερες ρίζες.

Έχει αποδειχθεί με μελέτες ότι η εξωτερική, τοπική εφαρμογή αντιοξειδωτικών συστατικών στο δέρμα βοηθά στην προστασία από τις ελεύθερες ρίζες. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίον στα καλλυντικά σκευάσματα προσθέτουμε αντιοξειδωτικά συστατικά.

Εκτός από την προσθήκη βιταμινών, χρησιμοποιούνται και διάφορα συστατικά με αντιοξειδωτική δράση, όπως τα εκχυλίσματα.

Ένα από τα καλύτερα αντιοξειδωτικά είναι το εκχύλισμα από την κόκκινη άμπελο, καθώς περιέχει αντιοξειδωτικές πολυφαινόλες. Άλλες πηγές αντιοξειδωτικών συστατικών είναι το πράσινο τσάι, το άσπρο τσάι, η ελιά (τα φύλλα του δέντρου), το ρόδι, το εκχύλισμα ντομάτας (λυκοπένιο) και άλλοι καρποί ή φυτά.

Τα αντιοξειδωτικά τοποθετούνται σε κρέμες και serum, για να προστατεύσουν εξωτερικά το δέρμα. Μπορεί να βρίσκονται και στις μάσκες, αλλά, όπως ξέρετε, η δράση της μάσκας διαρκεί το πολύ μισή ώρα, οπότε και η δράση των αντιοξειδωτικών διαρκεί πολύ λίγο.

Κλείνοντας, να τονίσουμε ότι οι αντιοξειδωτικές ουσίες, που βρίσκονται στα καλλυντικά, ενεργούν τοπικά και μόνον εκεί όπου τοποθετείται το καλλυντικό.

Πηγή: advancehealth.gr