Μυρωδιές που θυμίζουν παιδικά χρόνια στο χωριό, λουλουδιασμένα πλακόστρωτα δρομάκια, που φέρνουν στα χείλη αναστεναγμούς ενός ανεκπλήρωτου έρωτα και μια παραμυθένια καστροπολιτεία, γεμάτη μυστήριο, παλιούς μύθους για πριγκιποπούλες που έπεσαν από τα τείχη της και μια μοναδικά ρομαντική ατμόσφαιρα.
Από τη στιγμή που θα φτάσετε έξω από την επιβλητική μεγάλη πύλη του κάστρου, που απέχει μόλις λίγα λεπτά με τα πόδια από την παραλιακή πόλη της «έξω» Μονεμβάσιας, θα εισέλθετε σε έναν κόσμο που θα σας μαγέψει.
Το κεντρικό καλντερίμι του κάστρου σας δείχνει το δρόμο που θα ακολουθήσετε για να ανακαλύψετε κάθε πτυχή αυτής της ζωντανής και καλοδιατηρημένης καστροπολιτείας. Μεσαιωνικά τείχη την περιβάλλουν και ο μεγάλος βράχος, στην αγκαλιά του οποίου είναι χτισμένη την προστάτευε από τους κατακτητές, κάνοντας την αόρατη από τη μια πλευρά.
Το όνομα της προέρχεται από τις λέξεις «μονή» και «έμβασις», υποδηλώνοντας τη μια και μοναδική είσοδο που υπήρχε και υπάρχει στο κάστρο και η οποία το μετέτρεπε σε απόρθητο φρούριο σε καιρούς πολέμου.
Μπαίνοντας στο κάστρο, ένα μικρό δρομάκι στα αριστερά σας θα σας οδηγήσει στο σπίτι του ποιητή Γιάννη Ρίτσου, έξω από το οποίο υπάρχει και η προτομή του. Σε αυτόν οφείλει η Μονεμβασιά και τον μοναδικό χαρακτηρισμό «πέτρινο καράβι», που μόνο ένα καλλιτεχνικό πνεύμα θα μπορούσε να επινοήσει. Είναι ένα από τα πιο ήρεμα και όμορφα σημεία της Μονεμβασιάς, που δίνει στον επισκέπτη μια πρώτη εντύπωση για το τι τον περιμένει.
Περπατώντας στον πλακόστρωτο κεντρικό δρόμο δεν θα προλαβαίνετε να γυρίζετε δεξιά και αριστερά, ανακαλύπτοντας ένα ένα τα κουκλίστικα μαγαζάκια, που πωλούν από αντικείμενα τέχνης, μέχρι εντυπωσιακά κοσμήματα, ρούχα, παπούτσια και φυσικά παραδοσιακά προϊόντα.
Ο δρόμος θα σας οδηγήσει στο μεγάλο πλάτωμα της εκκλησίας του Ελκομένου Χριστού, με το χαρακτηριστικό κανόνι απ’ έξω. Αφιερωμένη στον Χριστό που σύρεται (Ελκόμενος) στο μαρτύριο, η επιβλητική εκκλησία φιλοξενεί μερικές σπάνιες μεταβυζαντινές εικόνες και το κύριο χαρακτηριστικό της είναι η παντελής έλλειψη τοιχογραφιών.
Απέναντι θα δείτε το ιστορικό διατηρητέο κτίριο του 16ου αιώνα, όπου στεγάζεται η Αρχαιολογική Συλλογή Μονεμβασιάς. Το κτίριο χτίστηκε επί Τουρκοκρατίας και λειτούργησε παλαιότερα ως τζαμί. Στην κεντρική, θολωτή του αίθουσα στεγάζονται ευρήματα από την δημόσια ζωή της πόλης, καθώς και αντικείμενα καθημερινής χρήσης. Από το σημείο αυτό διακλαδίζονται οι δρόμοι προς όλες τις γωνιές του Κάστρου.
Ανακαλύψτε τις 40 εκκλησίες, που κρύβονται σε κάθε γωνιά του οικισμού και επισκεφθείτε την Παναγία της Χρυσαφίτισσας, σε ένα πανέμορφο μεγάλο άνοιγμα, την Παναγιά Μυρτιδιώτισσα, τον Άγιο Νικόλαο, τον Άγιο Στέφανο και τόσες ακόμα.
Παίρνοντας το δρόμο για την πάνω πόλη, τον λεγόμενο «Γουλά», θα ακολουθήσετε μια 15λεπτη ανηφορική διαδρομή.
Αξίζει να σταματήσετε σε πολλά σημεία, όπου δημιουργείται πλάτωμα, για να θαυμάσετε τη θέα της καστροπολιτείας από ψηλά. Τα μοναδικής αισθητικής πέτρινα κτίσματα με τις σκεπές από κεραμίδια, συνθέτουν μια πόλη – ζωγραφιά.
Στο ψηλότερο σημείο του βράχου δεσπόζει η εκκλησία της Αγίας Σοφίας, το εντυπωσιακότερο κτίριο της πάνω πόλης. Ο ναός χτίστηκε το 12 αιώνα και είναι ένας από τους σημαντικότερους ναούς της μεσοβυζαντινής περιόδου στην Πελοπόννησο.
Από το πίσω μέρος της εκκλησίας θα δείτε την κατακόρυφη μορφή του βράχου και την απεραντοσύνη της θάλασσας, που τον περιβάλλει.
Στο Πορτέλο, τη μοναδική θαλασσινή πύλη των τειχών, θα βρείτε μια μικρή εξέδρα, που σας προσκαλεί για βουτιές από τις κροκάλες (μεγάλες πέτρες). Εναλλακτικά, η παραλία της Γέφυρας στην πόλη της Μονεμβασιάς, είναι ένας άκρως δημοφιλής προορισμός για μπάνιο.
Τέσσερα χιλιόμετρα βορειότερα είναι η παραλία Πορί, μια μεγάλη αμμουδιά, με θέα στο Κάστρο. Οδηγώντας προς τα νότια θα βρεθείτε στον Ξιφιά, μια όμορφη αμμουδιά με πολλές επιλογές από ταβερνάκια.
New entries και all time classics
Οι καφετέριες που το βραδάκι μετατρέπονται σε ρομαντικά μπαράκια ήταν πάντα ένα από τα must του κάστρου. Το ίδιο και τα παραδοσιακά ταβερνάκια.
Το πρώτο μαγαζί που θα συναντήσετε μπαίνοντας είναι το καφέ «Έμβασις». Φιλοξενείται σε ένα όμορφο κτίριο, ανακαινισμένο και διακοσμημένο σε απόλυτη αρμονία με το φυσικό περιβάλλον, με κάποιες σύγχρονες πινελιές. Στα δυνατά του σημεία, η όμορφη βεράντα με την εκπληκτική θέα στη θάλασσα.
Λίγο μετά το new entry «Ρόδι», στη θέση του θρυλικού μπαρ «Άγγελος». Χαλαρωτική διακόσμηση σε μπεζ τόνους και μια όμορφη μικρή βεραντούλα στο πίσω μέρος του, υποδηλώνουν ένα πολλά υποσχόμενο νέο στέκι.
Αναμφισβήτητα μια από τις πιο πολυσυζητημένες και εντυπωσιακές αφίξεις είναι αυτή του Χρυσόβουλου. Το μπαράκι πάνω στο στενό καλντερίμι και το gourmet εστιατόριο στο όμορφο μπαλκονάκι με την υπέροχη θέα έχει δείξει ήδη την αξία του, προσελκύοντας όσους αγαπούν το καλό και εκλεπτυσμένο φαγητό.
All time classic το «Ενετικό», που διαθέτει ίσως τη μεγαλύτερη βεράντα στο κάστρο και ενδείκνυται για όλες τις ώρες της ημέρας, αφού σερβίρει από πρωινό μέχρι δροσερά κοκτέιλ. Τα πιο ρομαντικά τραπεζάκια είναι αυτά στην άκρη της βεράντας, ενώ τα άνετα μεγάλα ξύλινα τραπέζια με το φυσικό πέτρινο πεζουλάκι προσελκύουν μεγάλες παρέες.
Λίγα χρόνια ζωής μετρά και το «Βαθύσφαιρο», ένα ατμοσφαιρικό μπαράκι, που χωρίζεται στα δυο από μια εντυπωσιακή καμάρα και προσφέρει άνετους καναπέδες για καφέ, αλλά και έναν πιο «ιδιωτικό» χώρο με μεγάλη μπάρα, από την άλλη πλευρά της καμάρας, για ποτάκι μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.
Μια νέα πρόταση είναι και το παραδοσιακό καφενείο «Κουρκούλα», λίγο πιο μακριά από την κεντρική περατζάδα.
Για φαγητό, εκτός από το «Χρυσόβουλο», μην παραλείψετε να πάτε στην φιλόξενη βεράντα της «Ματούλας», όπου θα γευτείτε παραδοσιακές συνταγές, όπως το νόστιμο κοτόπουλο με χυλοπίτες, αλλά και τα ντολμαδάκια με αυγολέμονο.
Το «Κανόνι» πάνω από την πλατεία του Ελκόμενου είναι άλλη μια κλασσική και αγαπημένη πρόταση για φαγητό, με ντόπιες συνταγές και όμορφο περιβάλλον.