Ζούμε στην εποχή των startup. Στις μέρες μας είναι πιο εύκολο, σε σχέση με το παρελθόν, να κατασκευάσει κανείς ένα προϊόν και να ξεκινήσει τη δική του εταιρεία.
Μάλιστα, χάρη στους «επενδυτές-αγγέλους» (angel investors) –εύπορους που παρέχουν τα απαραίτητα κεφάλαια για την εκκίνηση μιας επιχείρησης, με αντάλλαγμα συνήθως μετοχές- και το λεγόμενο crowdfunding, η διαδικασία συγκέντρωσης πόρων δε θα μπορούσε να είναι ευκολότερη.
Βέβαια, μπορεί το να ξεκινήσει κανείς μια επιχείρηση να είναι πιο εύκολο τώρα απ’ ό,τι παλιά, όμως το να γίνει αυτή επιτυχημένη δεν είναι και τόσο εύκολη υπόθεση.
Ο ανταγωνισμός είναι σκληρός, τα κέρδη από ελάχιστα έως σπάνια και οι επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων καθόλου γενναιόδωροι όταν πρόκειται για προχωρημένα στάδια χρηματοδότησης, γράφει ο James Surowiecki στο The New Yorker.
Το ότι οι περισσότερες νέες επιχειρήσεις αποτυγχάνουν δεν είναι μυστικό.
Γιατί λοιπόν υπάρχουν τόσοι πολλοί άνθρωποι, που θέλουν να επενδύσουν επάνω σε επιχειρήσεις, που σύντομα θα… λήξουν άδοξα;
Μια «παραδοσιακή» απάντηση σε αυτό το ερώτημα, θέλει τους επιχειρηματίες πιο άνετους στο να μη φοβούνται να ρισκάρουν, όπως οι υπόλοιποι άνθρωποι.
Το 18ο αιώνα, ο γαλλο-ιρλανδός οικονομολόγος Richard Cantillon, ο οποίος επινόησε τον όρο «επιχειρηματίας», όρισε αυτούς τους ανθρώπους ως «κομιστές του κινδύνου».
Το 1921 ο οικονομολόγος Frank Knight υποστήριξε, ότι η λειτουργία των επιχειρηματιών ήταν να «ειδικεύονται στην ανάληψη κινδύνων».
Κι όμως, μελέτες έχουν δείξει, ότι οι επιχειρηματίες αποστρέφονται τον κίνδυνο, όπως όλοι οι υπόλοιποι.
Εκτός κι αν πρόκειται για το ξεκίνημα μιας νέας επιχείρησης.
Κι αυτό γιατί, το βασικό χαρακτηριστικό των επιχειρηματιών δεν είναι η αναζήτηση του κινδύνου, του ρίσκο, αλλά… η αυτοπεποίθηση.
Στον κόσμο των startup, η ενδημική αισιοδοξία ενισχύεται κι από άλλους παράγοντες.
Η ευκολία της ανάπτυξης ενός προϊόντος και της συγκέντρωσης πόρων δίνει στους επιχειρηματίες μια θετική ώθηση, από νωρίς.
Επιπλέον, τώρα πια υπάρχει μια ευρέως διαδεδομένη τάση η αποτυχία να εκλαμβάνεται ως «ένδειξη τιμής».
Ένα διάσημο ρητό, που σύμφωνα με τον αρθρογράφο «κυκλοφορεί» πολύ στη Silicon Valley, είναι το εξής: «Να αποτυγχάνεις γρήγορα, να αποτυγχάνεις συχνά».
Βέβαια, σύμφωνα με μια έρευνα του 2009, οι επιχειρηματίες που είχαν αποτύχει στο παρελθόν δεν είχαν περισσότερες πιθανότητες να πετύχουν στα νέα εγχειρήματά τους σε σχέση με όσους δοκίμαζαν την τύχη τους για πρώτη φορά. Μάλιστα, ένα 80% όσων είχαν αποτύχει πριν, αποτύγχαναν ξανά.
Έχουμε χτίσει γύρω μας ένα σύστημα μη ρεαλιστικών προσδοκιών, αναφέρει ο αρθρογράφος. Κι επειδή δε μπορούμε να γνωρίζουμε από πριν ποιες επιχειρήσεις θα τα πάνε καλά, οι επενδυτές χρηματοδοτούν πολλές ελπίζοντας ότι κάποια από αυτές… θα κάνει το «μπαμ» και θα ξεχωρίσει.
«Η υπερβολική αυτοπεποίθηση σημαίνει, ότι ξεκινούν πολύ περισσότερες επιχειρήσεις από όσες τελικά θα πετύχουν. Κι αυτό δεν είναι μεν καλό για τις μεμονωμένες εταιρείες, όμως κατά ένα παράδοξο τρόπο αυτό λειτουργεί επωφελώς για την κοινωνία» ανέφερε ο καθηγητής στρατηγικής στο πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν Brian Wu.
Οι σπόροι της τεχνολογικής προόδου φαίνεται, λοιπόν, πως βρίσκονται στις… αυταπάτες των επιχειρηματιών.