Γράφει η Χρύσα Τσιώτση
Όπως στον πραγματικό κόσμο, έτσι και στο Διαδίκτυο, οι άνθρωποι έχουν πάντα, κάποια δικαιώματα και κάποιες υποχρεώσεις. Ένα θεμελιώδες δικαίωμα του χρήστη του Διαδικτύου είναι, να είναι μπορεί να προστατεύει την ιδιωτικότητά του και να αισθάνεται ασφαλής, ώστε να μπορεί τελικά να απολαύσει την πλοήγησή του στο Διαδίκτυο και να μην διακυβεύονται τα προσωπικά του δεδομένα και η εν γένει ασφάλειά του.
Βέβαια για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο θα πρέπει ο ίδιος ο χρήστης κατ΄ αρχήν να έχει τη διάθεση και τη θέληση να προστατεύσει τον εαυτό του και για να το επιτύχει αυτό, θα πρέπει να έχει συνειδητοποιήσει τους κινδύνους που ελλοχεύουν στο διαδίκτυο ώστε να προετοιμασθεί κι αναλόγως.
Η επιλογή και χρήση ενός ισχυρού κωδικού πρόσβασης, όταν ο χρήστης μπαίνει στους διάφορους ιστότοπους, είναι ένα συνηθισμένο, αλλά και χρήσιμο μέτρο προστασίας της ιδιωτικότητας του χρήστη.
Ο χρήστης οφείλει να κρατά απόρρητους τους προσωπικούς κωδικούς του στο Διαδίκτυο, ακόμη και από τους καλύτερους φίλους του και να επιλέγει, δύσκολους κωδικούς, αποτελούμενους από γράμματα, αριθμούς και σύμβολα. Οι ημερομηνίες γέννησης για παράδειγμα είναι κωδικοί άκρως προβλέψιμοι και για αυτό και απορριπτέοι εξ αρχής.
Επιπλέον, ο χρήστης μιας σελίδας κοινωνικής δικτύωσης, πρέπει να γνωρίζει ποιοι μπορούν να δουν το προφίλ του ή τα στοιχεία του και να του μιλήσουν ή να τον ενοχλήσουν. Βέβαια συνήθως η ίδια η ιστοσελίδα, δίνει την δυνατότητα στο χρήστη να ελέγξει ποια από τα προσωπικά δεδομένα του φαίνονται δημόσια.
Για το λόγο αυτό, ένας άλλος τρόπος για να προστατευθεί ο χρήστης είναι να διαφυλάσσει τα δεδομένα του, αλλά και να επιλέγει προσεκτικά τους διαδικτυακούς του φίλους. Συνεπώς, το να προστατεύει κανείς τα δεδομένα του και μην εκθέτει την προσωπική του ζωή στο Διαδίκτυο είναι κάτι που μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς δυσκολία.
Βέβαια, ο χρήστης του Διαδικτύου εκτός από δικαιώματα, έχει και υποχρεώσεις. Πιο συγκεκριμένα, η απόκρυψη του κωδικού πρόσβασης του, ακόμα και από τα φιλικά, αλλά και συγγενικά μας πρόσωπα, είναι μια θεμελιώδης υποχρέωση του χρήστη.
Η αναφορά σε αυτήν την υποχρέωση δεν είναι τυχαία, καθώς πολλά περιστατικά υποκλοπής κωδικού πρόσβασης και χρήσης αυτού με απρόβλεπτες και πολύ επικίνδυνες συνέπειες για το χρήστη, είναι συνηθισμένα φαινόμενα στο χώρο του Διαδικτύου.
Παράλληλα, τα ανεπιθύμητα μηνύματα (spam) δεν είναι απλώς ανόητα, ενοχλητικά μηνύματα, αλλά μπορεί να γίνουν επικίνδυνα για τον χρήστη και τον υπολογιστή του. Ο χρήστης πρέπει να είναι προσεκτικός όταν ανοίγει ένα email από άγνωστο αποστολέα. Σύμφωνα με το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο χρήστης έχει το δικαίωμα να διαγραφεί από τις λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου όποτε το θελήσει.
Όταν ο χρήστης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μοιράζεται φωτογραφίες, ενημερώνει για το που βρίσκεται κάθε φορά και δίνει άλλες πληροφορίες για το επάγγελμά του, τις συνήθειές του, τις απόψεις του για διάφορα θέματα, θα πρέπει να το σκεφτεί πολύ προτού κοινοποιήσει όλες αυτές τι πληροφορίες του στο διαδίκτυο, καθώς είναι πιθανό να μείνουν εκεί για πολύ καιρό και ποτέ δεν μπορεί να ξέρει ο χρήστης ποιος μπορεί να δει αυτές τις πληροφορίες στο μέλλον!
Επίσης, μερικές φορές είναι δύσκολο για το χρήστη να διαχωρίσει τι επιτρέπεται να αντιγράψει και να μοιραστεί με άλλους, και τι είναι παράνομο. Ο χρήστης όμως δεν πρέπει να ρισκάρει να μπει φυλακή ή να πληρώσει πρόστιμο κάνοντας κάτι παράνομο, αλλά πρέπει να το ελέγξει πρώτα!
Ο χρήστης πρέπει να αναζητήσει το υλικό που χρειάζεται σε νόμιμα καταστήματα και υπηρεσίες. Σε πολλές περιπτώσεις ο χρήστης θα χρειαστεί να πληρώσει, αλλά μερικές φορές ορισμένοι χρήστες επιλέγουν να μοιράζονται τα αρχεία τους δωρεάν βάσει της άδειας Creative Commons.
Παρόλα αυτά, το καλύτερο για τον κάθε χρήστη είναι να διαβάζει πάντα τους όρους χρήσης, καθώς μερικά αρχεία μπορεί να έχουν περιορισμούς σχετικά με τον τρόπο χρήσης ή σχετικά με πού μπορούν να χρησιμοποιηθούν.
– Η Χρύσα Τσιώτση είναι δικηγόρος, με μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στο Δίκαιο του Internet και την τηλεπικοινωνιών (LL.M in Information Technology and Telecommunications Law, University of Strathclyde-Glasgow-U.K).