Τον περασμένο χειμώνα, τεχνικοί της NASA έστειλαν ένα ανθρωποειδές ρομπότ, το Robonaut 2 (R2), στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.

Το R2, που αποτελείται από έναν κορμό, εξειδικευμένα χέρια και δάχτυλα και ένα κεφάλι γεμάτο αισθητήρες, ήταν το αποτέλεσμα μιας κοινής προσπάθειας μεταξύ NASA και General Motors για τη δημιουργία ενός προγραμματιζόμενου μηχανήματος που θα λειτουργεί με ασφάλεια ανάμεσα σε ανθρώπους. Ρομπότ σαν το R2 θα μπορούσαν να πραγματοποιούν επικίνδυνες ή ανιαρές εργασίες στις διαστημικές αποστολές, όμως θα ήταν εξίσου χρήσιμα και στη Γη, όπου θα μπορούσαν να βοηθήσουν εργάτες σε εργοστάσια. Τα ρομπότ εργάζονται συνήθως χωριστά από τους ανθρώπους, για λόγους ασφαλείας, όμως η βελτίωσή τους σημαίνει πως θα ξεκινήσουν να αναλαμβάνουν μια ευρύτερη ποικιλία εργασιών.

Αν και βοηθούν τη βιομηχανία εδώ και δεκαετίες, είναι συνήθως ογκώδη συστήματα που χρειάζονται ακριβείς ρυθμίσεις για να κάνουν επαναλαμβανόμενες εργασίες σε μεγάλη κλίμακα, όπως η κατασκευή ή το βάψιμο μιας πόρτας αυτοκινήτου. Ομως, η τεχνολογική πρόοδος στην οπτική επεξεργασία και στα τεχνητά άκρα μάς οδηγούν σε μια νέα γενιά ρομπότ. Τον Ιούνιο ο Μπαράκ Ομπάμα ανακοίνωσε ένα πρόγραμμα 500 εκατομμυρίων δολαρίων για την τεχνολογία στη βιομηχανική παραγωγή (70 από αυτά στη ρομποτική), σε συνεργασία με εταιρείες όπως η Ford και η Caterpillar και πανεπιστήμια όπως το ΜΙΤ και το Carnegie Mellon. Παρότι η συνεργασία δεν συμπεριλαμβάνει την κατασκευή του R2, είναι ένα ακόμα βήμα προς την καθιέρωση των ρομπότ στη γραμμή παραγωγής χωρίς κινδύνους για τους εργαζόμενους.

«Στις εγκαταστάσεις παραγωγής, τα ρομπότ είναι βασικά σαν άγρια ζώα σε κλουβιά», λέει ο Ντέιβιντ Μπορν, καθηγητής ρομποτικής στο πανεπιστήμιο Carnegie Mellon, στο Πίτσμπουργκ της Πενσιλβάνια. Το να βάλεις «ένα ρομπότ και έναν άνθρωπο να δουλεύουν δίπλα δίπλα είναι κάτι ιδιαίτερα τρομακτικό για πολλούς ανθρώπους», λέει. «Εάν γυρίσει απότομα και σε χτυπήσει, μπορεί να σου κόψει το κεφάλι».

Το R2 χρησιμοποιεί μία δημοφιλή ρομποτική τεχνολογία, έχοντας μια σειρά από ελαστικούς ενεργοποιητές στις αρθρώσεις του. Οι ενεργοποιητές αποτελούνται από ελαστικά εξαρτήματα, τα οποία βοηθούν το ρομπότ να αντιλαμβάνεται και να ελέγχει τη δύναμη των κινήσεών του.

«Η χρήση των ελαστικών ενεργοποιητών αλλάζει ολόκληρη την προσέγγιση του ρομπότ στη βιομηχανική παραγωγή. Επιτρέπει στο ρομπότ να συνεργάζεται με ασφάλεια σε ένα περιβάλλον με ανθρώπους», λέει ο Ρόντεϊ Μπρουκς, συνιδρυτής της iRobot και ιδρυτής της Heartland Robotics, που κατασκευάζει φθηνά, προσαρμόσιμα ρομπότ και χρησιμοποιεί τη συγκεκριμένη τεχνολογία.

Εκτός από τις αρθρώσεις-αισθητήρες το R2 περιβάλλεται από έναν μαλακό υλικό για την περίπτωση τυχαίας σύγκρουσης, και το κεφάλι του είναι γεμάτο κάμερες -ανάμεσά τους και μία υπέρυθρη για τον υπολογισμό του βάθους- που του επιτρέπουν να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή πού βρίσκονται οι άνθρωποι τριγύρω του.

Εκτός από τα χαρακτηριστικά ασφαλείας που διαθέτει, το R2 έχει βελτιωμένες ικανότητες στο να πιάνει αντικείμενα. Κάθε ένα από τα επιδέξια δάχτυλά του, που μοιάζουν πολύ με ανθρώπινα, μπορεί να σηκώσει έως 2,5 κιλά και το χέρι μπορεί να σηκώσει περίπου δέκα κιλά από διάφορες γωνίες. Οι ελαστικοί ενεργοποιητές τού επιτρέπουν όχι μόνο να υπολογίζει τη θέση των αντικειμένων αλλά και να νιώθει το βάρος τους, ακριβώς όπως ένας άνθρωπος.

«Τα ρομπότ στη γραμμή παραγωγής πρέπει να κάνουν εργασίες με μεγάλη ακρίβεια και έλεγχο κινήσεων. Οταν μπορείς να ελέγχεις τη δύναμη, δεν χρειάζεται να έχεις τόση ακρίβεια και μπορείς ουσιαστικά να λειτουργείς όπως ο άνθρωπος», λέει ο Μπρουκς.

Ο Μάρτι Λιν, επικεφαλής ρομποτικής στην General Motors, προβλέπει πως η τεχνολογία του R2 θα εφαρμοστεί στα ρομπότ νέας γενιάς που θα εργαστούν στη γραμμή παραγωγής. «Η προσαρμοστικότητα της λαβής τους θα τους επιτρέπει να χειρίζονται διάφορα αντικείμενα με το ίδιο χέρι και έτσι θα μπορούν να πραγματοποιούν με μεγαλύτερη ευκολία πολλαπλές εργασίες», λέει ο Λιν.

Η General Motors, σύμφωνα με την «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», χρησιμοποιεί περίπου 2.500 καινούρια ρομπότ κάθε χρόνο, και έχει 20.000-25.000 ρομπότ στα εργοστάσιά της παγκοσμίως, σύμφωνα με τον Λιν. Η νέα γενιά ρομπότ δεν θα αντικαταστήσει τους δυσκίνητους γίγαντες, αλλά θα τους επιτρέψει να πραγματοποιούν μικρότερες και πιο λεπτομερείς εργασίες. «Εργασίες που είναι εξαιρετικά δύσκολες για τους περισσότερους ανθρώπους», λέει ο Λιν.

Ωστόσο, ο Μπορν πιστεύει πως μπορεί να περάσουν και 20 χρόνια μέχρι να δούμε τα ρομπότ να δουλεύουν μαζί με τους ανθρώπους, γιατί θα χρειαστεί πολύς χρόνος έως ότου δημιουργηθούν και εγκριθούν οι σχετικοί κανονισμοί ασφαλείας.