Η αγορά των έξυπνων κινητών τηλεφώνων αλλάζει ριζικά καθώς η ολοένα μεγαλύτερη στροφή των καταναλωτών προς πιο βιώσιμες πρακτικές, όπως η επισκευή και η επαναχρησιμοποίηση των συσκευών, οδηγεί σε μια εκρηκτικά αναπτυσσόμενη αγορά «κυκλικών» κινητών και σχετικών υπηρεσιών.
Σύμφωνα με έκθεση της GSMA, που εκπροσωπεί τους παρόχους κινητής τηλεφωνίας παγκοσμίως, η αγορά αυτή αναμένεται να ξεπεράσει τα 150 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2027.
Με δεδομένα από 10.000 καταναλωτές σε 26 χώρες, η μελέτη αναδεικνύει πώς οι αλλαγές στις καταναλωτικές προτιμήσεις, οι νέοι κανονισμοί και η κλιμακούμενη κρίση των ηλεκτρονικών αποβλήτων αμφισβητούν το παραδοσιακό μοντέλο παραγωγής και διάθεσης κινητών τηλεφώνων.
Περισσότερο από το 70% των καταναλωτών δηλώνει διατεθειμένο να πληρώσει περισσότερα χρήματα για περιβαλλοντικά φιλικές συσκευές. Αυτό δείχνει ότι η κυκλικότητα δεν αποτελεί μόνο περιβαλλοντική ανάγκη, αλλά και επιχειρηματική ευκαιρία.
Οι εταιρείες υιοθετούν κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα
Η έκθεση περιλαμβάνει έρευνα με 31 παρόχους κινητής τηλεφωνίας από όλο τον κόσμο, δείχνοντας ότι το 90% των παρόχων έχει ήδη εφαρμόσει κάποιο κυκλικό επιχειρηματικό μοντέλο. Η ανακαίνιση κινητών (refurbishment) και η διαχείριση των ηλεκτρονικών αποβλήτων είναι οι πιο δημοφιλείς πρακτικές.
Ωστόσο, το 80% των παρόχων που δραστηριοποιούνται στην ανακαίνιση κινητών δηλώνει ότι “μπορούν να γίνουν πολλά περισσότερα”. Η ανάπτυξη μοντέλων μίσθωσης, ανανέωσης και αναβάθμισης θα μπορούσε να ανοίξει νέες πηγές εσόδων, να ενισχύσει την πιστότητα των πελατών και να διασφαλίσει την ποιότητα των συσκευών.
Οι καταναλωτές αναζητούν πιο ανθεκτικές και βιώσιμες συσκευές
Οι πωλήσεις νέων κινητών τηλεφώνων έχουν επιβραδυνθεί, καθώς οι καταναλωτές κρατούν τις συσκευές τους για περισσότερο χρόνο σε σύγκριση με πριν από μια δεκαετία.
- Το 85% των καταναλωτών παγκοσμίως θεωρεί τη βιωσιμότητα βασικό κριτήριο αγοράς.
- Στη Γαλλία, 1 στα 6 κινητά που πωλήθηκαν το 2023 ήταν ανακαινισμένο.
- Πάνω από το 50% των καταναλωτών στην Ινδία δήλωσαν ότι θα εξετάσουν ανακαινισμένη συσκευή στην επόμενη αγορά τους.
- Τα 2/3 των καταναλωτών παγκοσμίως έχουν χρειαστεί επισκευή της τρέχουσας ή προηγούμενης συσκευής τους.
Τα επιχειρηματικά οφέλη της κυκλικότητας
Η κυκλικότητα προσφέρει πολλαπλά οφέλη όπως οικονομική ανάπτυξη, με νέες πηγές εσόδων για κατασκευαστές και παρόχους και ενίσχυση των τοπικών οικονομιών με μείωση εξάρτησης από εισαγωγές και ορυκτά.
Επίσης μείωση αποβλήτων με λιγότερα ηλεκτρονικά απορρίμματα και εκπομπές CO₂.και επέκταση ψηφιακής πρόσβασης με περισσότερες οικονομικά προσιτές επιλογές για τους καταναλωτές.
Αξιοποίηση των ανακυκλώσιμων υλικών
Οι αδρανείς κινητές συσκευές αποτελούν τεράστια πηγή πρώτων υλών. Υπολογίζεται ότι 5-10 δισεκατομμύρια παλιά τηλέφωνα παγκοσμίως περιέχουν 100.000 τόνους χαλκού, 7 εκατομμύρια ουγγιές χρυσού και 1 εκατομμύριο ουγγιές παλλαδίου. Η αξία αυτών των υλικών ξεπερνά τα 20 δισεκατομμύρια δολάρια. Με τη στρατηγική σημασία των κρίσιμων ορυκτών να αυξάνεται, τα παλιά τηλέφωνα γίνονται βασική πηγή ανακυκλώσιμων υλικών.
Το 2024, πουλήθηκαν πάνω από 1,2 δισεκατομμύρια νέα smartphones, δημιουργώντας 60 εκατομμύρια τόνους CO₂ – ποσότητα ισοδύναμη με τις ετήσιες εκπομπές χωρών όπως το Μαρόκο ή η Ρουμανία.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, τα ηλεκτρονικά απόβλητα προκαλούν 78 δισεκατομμύρια δολάρια σε περιβαλλοντικές και οικονομικές απώλειες κάθε χρόνο.
Η ανακαίνιση και επισκευή κινητών τηλεφώνων μειώνει τις εκπομπές άνθρακα κατά 80-90% σε σύγκριση με την κατασκευή νέων συσκευών.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Inhee Chung, αντιπρόεδρος του Κέντρου Εταιρικής Βιωσιμότητας της SAMSUNG ELECTRONICS, με αφορμή την δημοσιοποίηση της μελέτης η ενσωμάτωση της κυκλικότητας στα προϊόντα και τις επιχειρησιακές λειτουργίες θα γίνει όλο και πιο σημαντική, όχι μόνο ως ατζέντα βιωσιμότητας, αλλά και ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Καθώς η έλλειψη πόρων, οι κλιματικοί κίνδυνοι και οι διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού γίνονται πιο πιθανοί σε έναν περίπλοκο και αλληλένδετο κόσμο, η μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία θα μπορούσε να μετατρέψει αυτές τις ευπάθειες σε δυνάμεις. Ωστόσο, πρόσθεσε τα κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα πρέπει επίσης να αποδείξουν ότι μπορούν να είναι κερδοφόρα, ώστε οι εταιρείες να προχωρήσουν πέρα από πιλοτικά προγράμματα και να εφαρμόσουν την κυκλικότητα σε μεγάλη κλίμακα. Αυτό απαιτεί συνεργασία σε όλη την αλυσίδα αξίας, καθώς και υποστηρικτικές πολιτικές και βοήθεια από τις κυβερνήσεις.
Η Samsung σε διεθνές επίπεδο εξελίσσει συνεχώς τις προσπάθειές της για την κυκλική οικονομία, αναζητώντας νέους τρόπους να δώσει αξία στις παλιές συσκευές και να ενθαρρύνει τους καταναλωτές να συμμετέχουν σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον. Για παράδειγμα, η Samsung μεταξύ άλλων δράσεων έχει αναπτύξει καινοτόμες τεχνολογίες, όπως η χρήση ανακυκλωμένων υλικών από δίχτυα ψαρέματος για την κατασκευή εξαρτημάτων smartphone (https://www.samsung.com/global/sustainability/focus/story/innovation-from-the-sea/). Για την Ελλάδα, η Samsung Electronics εκπληρώνει τις υποχρεώσεις ανακύκλωσης, συμμετέχοντας σε εταιρείες ανακύκλωσης, επιτρέποντας στους καταναλωτές να απορρίπτουν τις ΑΗΗΕ (Απόβλητα Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού) χωρίς κόστος στα σημεία συλλογής αυτών των εταιρειών.
Η κυκλικότητα ως το μέλλον της κινητής τηλεφωνίας
Οι κορυφαίοι πάροχοι κινητής τηλεφωνίας, όπως οι Telefonica, Orange, Deutsche Telekom, Vodafone και KDDI, ήδη επενδύουν στην κυκλικότητα. Παράλληλα, κατασκευαστές όπως οι Samsung, Apple και Fairphone αναπτύσσουν οικολογικά σχεδιασμένες συσκευές και βελτιώνουν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους. Οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο εισάγουν νέες πολιτικές κυκλικότητας, όπως οι κανονισμοί της ΕΕ για την ανακύκλωση, επισκευή και επαναχρησιμοποίηση των κινητών.
Η κυκλικότητα δεν είναι απλώς περιβαλλοντική αναγκαιότητα, αλλά επιχειρηματική στρατηγική με τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης.
