Οι Ολυμπιακοί Αγώνες κατείχαν εξέχουσα θέση στην κοινωνία της αρχαίας Ελλάδας, αλλά η πρώτη γραπτή αναφορά χρονολογείται περίπου 400 χρόνια μετά την ίδρυση τους και περιλαμβάνει ονόματα Ολυμπιονικών.
Τις δύο τελευταίες δεκαετίες του 5ου αιώνα π.Χ. ο σοφιστής Ιππίας από την Ήλιδα συνέταξε τον πρώτο κατάλογο με τους αρχαίους Ολυμπιονίκες. Χρησιμοποιώντας ως σημείο αφετηρίας τη νίκη του Κοροίβου το 776 π.Χ., μέτρησε τον αριθμό των Ολυμπιονικών μέχρι τις μέρες του και στη συνέχεια πολλαπλασίασε τον αριθμό αυτό επί τέσσερα, γιατί οι Αγώνες διεξάγονταν κάθε τέσσερα χρόνια. Έτσι, το 776 π.Χ θεωρείται ως η ημερομηνία έναρξης των αρχαίων Αγώνων, ενώ ο Κόροιβος ο πρώτος Ολυμπιονίκης, γράφει το βιβλίο «A Tall Order. Writing the Social History of the Ancient World», που παρουσιάζεται σε ηλεκτρονική μορφή στην ιστοσελίδα degruyter.com.
«Οι αρχαίοι Έλληνες δεν ήξεραν πραγματικά πότε ξεκίνησαν οι Ολυμπιακοί. Δεν κρατούσαν τέτοια αρχεία. Μόνο περίπου 400 χρόνια αργότερα κάποιος που ζούσε κοντά στην Ολυμπία αποφάσισε ότι θα ήταν ενδιαφέρον να προσπαθήσει να γράψει για την ιστορία των Αγώνων», είπε ο Paul Christesen, καθηγητής κλασικής φιλολογίας στο Dartmouth College.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα discovermagazine.com, το έργο του Ιππία δέχτηκε αρκετές επικρίσεις, με ιστορικούς να θεωρούν ότι μπορεί να έγινε για να δοξάσει τη Σπάρτη, ως το μέρος «που παράγει νικητές». Με βάση τη συγκεκριμένη θεωρία, ο κατάλογος φαίνεται χρονικά να συμπίπτει με τον αποκλεισμό της Σπάρτης από τους Ολυμπιακούς το 420 π.Χ. για παραβίαση της ολυμπιακής εκεχειρίας. Παράλληλα, προκαλεί εντύπωση ότι ο Ιππίας κατάφερε να μάθει τους Ολυμπιονίκες, χωρίς να υπάρχει κάποιο γραπτό αρχείο.
Ορισμένοι ιστορικοί λοιπόν, πιστεύουν ότι ο σοφιστής έβαλε ως σημείο αφετηρίας τη χρονιά που έζησε ο Λυκούργος, ο νομοθέτης που έφτιαξε το Σύνταγμα της Σπάρτης και συνέβαλε στην ίδρυση των Ολυμπιακών Αγώνων.
Στη συνέχεια, με εξαίρεση μερικούς Ολυμπιονίκες που ήταν γνωστοί στις μέρες του, φέρεται να δανείστηκε ονόματα από ισχυρές σπαρτιατικές οικογένειες για να συντάξει τον κατάλογο με τους νικητές των Αγώνων.
Όποια κι αν είναι η αλήθεια όμως, το έργο του Ιππία θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό για την ιστορία των αρχαίων Ολυμπιακών, καθώς προσφέρει μια εικόνα για το πότε διοργανώθηκαν για πρώτη φορά.
