«Μés que un club». Το σύνθημα αυτό εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην ιστορία της Μπαρτσελόνα το1968. «Κάτι παραπάνω από ένας σύλλογος», όπως μεταφράζεται στα ελληνικά. Και αν κανείς διαβάσει ή γνωρίζει κάποια πράγματα για την ιστορία της Μπάρτσα, το σύνθημα επιβεβαιώνεται.
Αθλητικός σύλλογος, με πολιτικές και κοινωνικές ρίζες στον εμφύλιο και τη δικτατορία του Φράνκο. Σύμβολο αυτοδιάθεσης και αυτονομίας για τους Καταλανούς από την πρωτεύουσα Μαδρίτη. Η Μπαρτσελόνα όμως είναι και ένα αθλητικό σωματείο. Πρότυπο για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Μόδα; Ίσως… Για κάποιους άλλους ομάδα με υπερδυνάμεις. Ένα είναι βέβαιο. Πώς η Μπάρτσα -ιδίως τα τελευταία χρόνια- είναι ένα από τα δημοφιλέστερα ποδοσφαιρικά σωματεία όχι μόνο του αθλητικού αλλά του παγκόσμιου στερεώματος.
Γράφει ο Γιώργος Λαμπίρης
Φωτογραφίες: Γιάννης Κέμμος
Την ώρα που θα ξεκινάει ο τελικός της Γερμανίας το Σάββατο, σε μία άλλη πόλη, σε μία άλλη χώρα κάμποσα χιλιόμετρα μακριά μία άλλη… κερκίδα θα φιλοξενεί ορισμένες δεκάδες ζευγάρια ματιών. Ίσως μάλιστα όταν θα διαβάζετε το κείμενο αυτό ο πρωταθλητής Ευρώπης να είναι ήδη γνωστός.
Σε μία διαφορετική κερκίδα σε μία άλλη γειτονιά του πλανήτη, κάποιοι θα περιμένουν από το Μέσι και τους υπόλοιπους πρωταγωνιστές της Καταλονίας να βρεθούν μπροστά από το εμπόδιο που θα συναντήσουν στον τελικό του Champions League με αντιπάλους τον Πίρλο και τους συμπαίκτες του. Τα μέλη της Πανελλήνιας Λέσχης Φίλων Μπαρτσελόνα θα φτιάξουν τη δική τους κερκίδα στην Καισαριανή, όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις της Λέσχης, έτοιμοι να πανηγυρίσουν τον τρίτο φετινό τρόπαιο της ομάδας τους μετά το πρωτάθλημα και το κύπελλο Ισπανίας.
Επισκεφθήκαμε το διαμέρισμα-μουσείο με τα χιλιάδες αναμνηστικά και τις εκατοντάδες εμφανίσεις του συλλόγου. Συναντήσαμε τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Λέσχης, Γιάννη Κελλή και ιδρυτή του blaugrana.gr αλλά και ένα από τα μέλη της, το Νίκο Τζανίνη. Ο Γιάννης είχε την τύχη να γνωρίσει και να αγαπήσει τη Μπαρτσελόνα του Μαραντόνα μετά το Μουντιάλ του 1982. Έκλαψε όταν πέθανε ο «δικός» του άνθρωπος και προπονητής της Μπάρτσα, Τίτο Βιλανόβα. Θυσιάζει, όπως παραδέχεται, τα πάντα γι’ αυτή την ομάδα καθώς και για τη Λέσχη που ο ίδιος ίδρυσε μερικά χρόνια πριν.
– Γιάννη, αν σου έλεγα να συγκρίνεις τη νοοτροπία των Ελλήνων οπαδών με αυτή των Ισπανών τι θα μου έλεγες;
«Θα σας απαντήσω, περιγράφοντας ένα περιστατικό. Πριν από μερικά χρόνια βρισκόμουν σε ένα πούλμαν γεμάτο φιλάθλους της Μπάρτσα. Μόλις είχαμε νικήσει με 3-2 τη Ρεάλ στο Σούπερ Καπ. Ξαφνικά βλέπω δύο οπαδούς της Ρεάλ να μπαίνουν στο πούλμαν. Πάγωσα. “Πάνε τα παιδιά”, είπα από μέσα μου. Λίγα λεπτά αργότερα, το λεωφορείο είχε σταματήσει και οι δύο φίλαθλοι της Ρεάλ έμπαιναν στο λεωφορείο. Με έκπληξη διαπίστωσα ότι ήταν σαν να πέρασαν απαρατήρητοι. Άραγε θα είχε συμβεί το ίδιο και στην Ελλάδα;»
Φανέλα της σεζόν 1972-1973
– Να μιλήσουμε λίγο για το παιχνίδι του Σαββάτου. Ο Μασιμιλιάνο Αλέγκρι, προπονητής της Γιουβέντους, είπε ότι «η Μπάρτσα είναι σούπερ ομάδα, αλλά και εμείς είμαστε στον τελικό και αν έχουμε φτάσει μέχρι εδώ, σημαίνει πως κάτι καλό κάναμε». Πόσο παγίδα μπορεί να είναι για μία «σούπερ ομάδα» ο τίτλος του φαβορί;
«Δεν νομίζω ότι είναι παγίδα. Οι παίκτες της Μπαρτσελόνα έχουν κατακτήσει πολλούς τίτλους και διαθέτουν μεγάλη εμπειρία. Αν δείτε το βιογραφικό των παικτών όπως ο Μέσι, ο Τσάβι, ο Ινιέστα, ο Πικέ, με εξαίρεση το Νεϊμάρ που δεν έχει ακόμα κάποιον τίτλο στο ενεργητικό του, θα καταλάβετε τι εννοώ. Παρόλ’ αυτά επειδή ανέφερα το Νεϊμάρ, έχει την ευκαιρία να κερδίσει τα πάντα φέτος. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με το Σουάρες, ο οποίος δεν είχε κατακτήσει τίτλους με τη Λίβερπουλ όλα τα προηγούμενα χρόνια».
– Αν σου ζητούσα να διαλέξεις ανάμεσα στον Γιόχαν Κρόιφ και το Λιονέλ Μέσι ποιον θα διάλεγες; Ο Κρόιφ ως παίκτης κέρδισε με τη Μπαρτσελόνα μόνο ένα κύπελλο και ένα πρωτάθλημα, ενώ ο Μέσι έχει κερδίσει τα πάντα. O Κρόιφ ωστόσο εξιλεώθηκε αργότερα ως προπονητής της, κατακτώντας πολλούς τίτλους σε διεθνές και εγχώριο επίπεδο.
«Θα χρειαστεί να πάμε λίγο πίσω χρονικά. Ο πρώτος που έβαλε το λιθαράκι του σε αυτή τη μεγάλη ομάδα είναι ο Ρίνους Μίχελς και ακολούθησε ο Γιόχαν Κρόιφ, ο οποίος τελειοποίησε το “ολλανδικό” σύστημα. Από εκεί και ύστερα με την… εισβολή του Τίτο Βιλανόβα εξελίχθηκε η προπονητική τακτική. Τα ινία ανέλαβαν στη συνέχεια ο Πέπε Γκουαρντιόλα και σήμερα πλέον ο Λουίς Ενρίκε. Η ομάδα κινείται με μία λογική παιχνιδιού που επιβάλλει την πίεση σε ολόκληρο το γήπεδο με επιθετικό ποδόσφαιρο και φυσικά την προσεγμένη άμυνα.
Απαντώντας στο ερώτημα που μου έθεσες, το μόνο που μπορώ να σου πω είναι ότι ο Μέσι προέρχεται από άλλο πλανήτη! Δεν τίθεται θέμα σύγκρισης μεταξύ Μέσι και Κρόιφ. Από την άλλη πλευρά δεν ξέρω εάν ο Μέσι μπορεί να γίνει τόσο μεγάλος προπονητής όσο ο Κρόιφ. Κατά τη γνώμη μου όμως δεν μπορεί και δεν το θέλει, απ’ ό,τι μαθαίνω. Ο Κρόιφ ως ποδοσφαιριστής δεν έκανε την αυστηρή ζωή που θα όφειλε ως αθλητής σε αντίθεση με τον Μέσι. Ποτά, ξενύχτια και τσιγάρα ήταν στην ημερήσια διάταξη του Ολλανδού. Με δεδομένο ότι οι αθλητικοί κανόνες πλέον επιβάλουν να είναι κάποιος και αθλητής, ο Μέσι το έχει καταφέρει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο».
– Γιατί αποφάσισες να υποστηρίξεις τη Μπαρτσελόνα και όχι κάποια άλλη ομάδα;
«Όλα ξεκίνησαν όταν το 1982 όταν ήμουν 10 ετών. Άκουγα τότε για έναν μεγάλο ποδοσφαιριστή ονόματι Ντιέγκο Μαραντόνα. Όταν έμαθα ότι πήγε στη Μπαρτσελόνα, άρχισα κι εγώ να υποστηρίζω τους Καταλανούς. Κυρίως όμως όταν ήρθε η Μπάρτσα για τον τελικό με τη Μίλαν στο ΟΑΚΑ, ξεκίνησα να την ακολουθώ πιστά. Ήταν η πρώτη φορά που έκλαψα για ομάδα μετά την ήττα της. Τότε αποφάσισα να μην ασχοληθώ ποτέ με το ελληνικό ποδόσφαιρο».
– Στην Ελλάδα ποια ομάδα υποστηρίζεις;
«Ήμουν Παναθηναϊκός. Στην συνέχεια όμως, μετά το 1994, σταμάτησα να ασχολούμαι με το ελληνικό ποδόσφαιρο. Δεν με ενδιαφέρει πια καμία ελληνική ομάδα βλέποντας όλα όσα συμβαίνουν εδώ. Για να είμαι δίκαιος βέβαια και στην Ισπανία υπήρχαν τα ακροδεξιά στοιχεία όπως οι Boixos Noix ή oι Ultras, οι οποίοι προκαλούσαν επεισόδια. Οι ομάδες όμως φρόντισαν να τους απομονώσουν και να τους διώξουν από τα γήπεδα. Αυτή είναι η διαφορά με την Ελλάδα».
– Μίλησέ μου για την Πανελλήνια Λέσχη Φίλων Μπαρτσελόνα. Πώς και γιατί ιδρύθηκε στην Ελλάδα;
«Το ταξίδι ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια, ενώ προηγήθηκε χρονικά το blaugrana.gr. Ως φίλος της Μπαρτσελόνα ήμουν και είμαι θαυμαστής του Αλέξανδρου Λοθάνο, Καταλανού δημοσιογράφου ο οποίος ζει στην Ελλάδα και γράφει διαρκώς γι’ αυτή. Μάζευα αποκόμματά με άρθρα του από εφημερίδες ή περιοδικά και έτυχε κάποια στιγμή να τον γνωρίσω. Τότε του είπα ότι θα ήθελα να δημιουργήσω μία ιστοσελίδα για τη Μπαρτσελόνα, απ’ όπου θα μπορεί κάποιος να ενημερώνεται έγκαιρα και έγκυρα και έτσι έγινε η αρχή.
Αυτή τη στιγμή η Λέσχη μας διοργανώνει εκδρομές, εξασφαλίζει εισιτήρια και δώρα για τους θαυμαστές της ομάδας. Επίσης διαθέτουμε το δικό μας χώρο, το σπίτι -έτσι μ’ αρέσει να το λέω- όπου στεγάζεται η Λέσχη και μαζευόμαστε για να παρακολουθήσουμε τους αγώνες, να πιούμε τον καφέ ή το ποτό μας. Ξεκινήσαμε δύο, στη συνέχεια γίναμε τρεις και συνεχώς αυξανόμαστε με το πέρασμα του χρόνου. Αυτή τη στιγμή η Λέσχη μας αριθμεί περίπου 700 μέλη σε όλη την Ελλάδα.
Παράλληλα συμμετέχουμε σε πολλές φιλανθρωπικές ενέργειες σε συνεργασία με το Χαμόγελο του Παιδιού, το δήμο Αθηναίων, τα χωριά SOS, κοινωνικά παντοπωλεία και άλλους φορείς. Έχουμε ιδρύσει τη δική μας ποδοσφαιρική ομάδα, και φυσικά έχουμε παίξει ως αντίπαλοι με την αντίστοιχη ομάδα των φίλων της Ρεάλ στην Ελλάδα».
Φανέλα της σεζόν 1966-1967
– Για τους Καταλανούς εκτός από αθλητικό σωματείο η Μπαρτσελόνα είναι σύμβολο υπερηφάνειας και προσπάθεια για αυτοδιάθεση, ανεξαρτησία από τη Μαδρίτη. Σύμβολο κοινωνικών και αντιδικτατορικών αγώνων. Για εσάς;
«Οι παλαιότεροι φίλαθλοι είναι δεμένοι με την κουλτούρα και τη σημαία της Καταλονίας, ενώ εκφράζουν την απέχθειά τους προς το καθεστώς της Μαδρίτης. Αντιθέτως τα νεότερα παιδιά, λόγω του Μέσι ή του Ροναλντίνιο, ακολουθούν για τελείως διαφορετικούς λόγους τη Μπαρτσελόνα ή τη Ρεάλ.
Δεν είμαι Καταλανός, είμαι Έλληνας. Παρόλ’ αυτά επειδή έχω φίλους Καταλανούς, στηρίζω αυτό που θέλει η πλειοψηφία: την ανεξαρτησία της Καταλονίας.
Για εμένα εκτός από αθλητικό ενδιαφέρον η Μπαρτσελόνα παρουσιάζει και έντονο πολιτικό υπόβαθρο. Ψάχνω, ενημερώνομαι, θέλω να μάθω τι γίνεται. Σε κάθε περίπτωση το “Visca el Barca, Visca Catalunya” (ζήτω η Μπάρτσα, ζήτω η Καταλονία), είναι κάτι που πιστεύω και εγώ. Εάν μπορούσα πάντως, να ψηφίσω στο δημοψήφισμα που γίνεται υπέρ της ανεξαρτησίας της Καταλονίας, θα ψήφιζα υπέρ».
– Μήπως η Μπαρτσελόνα είναι μια μεγάλη ποδοσφαιρική μόδα των τελευταίων ετών;
«Σίγουρα ναι. Οι βασικοί λόγοι για τους οποίους κάποιος ακολουθεί μία ξένη ομάδα είναι είτε κάποιος ποδοσφαιριστής είτε οι τίτλοι που έχει στο ενεργητικό της. Αντίθετα στην Ελλάδα ο βασικός παράγοντας που παρακινεί κάποιον να υποστηρίξει μία ξένη ομάδα είναι το κακό χάλι που επικρατεί στο ελληνικό ποδόσφαιρο».
– Τι έχετε ετοιμάσει ενόψει του τελικού του Σαββάτου;
«Βασικός στόχος μας είναι να κάνουμε κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί στην Ελλάδα. Να βγούμε στους δρόμους και να πάμε με τα αυτοκίνητα μας στην Ομόνοια για να πανηγυρίσουμε. Δεν νομίζω ότι κάτι τέτοιο έχει ξανασυμβεί.
Ήδη έχουμε προμηθευτεί μπύρες, ουίσκι αλλά και σαμπάνιες της Μπαρτσελόνα και φυσικά πούρα για να το γιορτάσουμε».
Ο Νίκος Τζανίνης από την πλευρά του γνώρισε από κοντά τους συνδέσμους οπαδών των ελληνικών ομάδων. Για αρκετά χρόνια μέλος της Original, νιώθει όπως λέει… διωγμένος από το ελληνικό ποδόσφαιρο. Αν και δηλώνει λιγότερο μυημένος στα μυστικά της Μπαρτσελόνα από τον πρόεδρο της Λέσχης, Γιάννη Κελλή, όταν τον ρωτάνε στο δρόμο τι ομάδα είναι, δηλώνει ευθαρσώς: «Μπαρτσελόνα!».
– Νίκο ένας Καταλανός είναι λογικό να χαίρεται όταν κερδίζει η ομάδα του. Ωστόσο είναι αρκετά δύσκολο να καταλάβω πώς ένας Έλληνας μπορεί να χαίρεται το ίδιο όταν κερδίζει η Μπαρτσελόνα. Περίγραψέ μου τα συναισθήματά σου όταν κατακτά μεγάλες νίκες και τίτλους η ομάδα.
«Πλέον έχουμε ταυτιστεί σε τέτοιο βαθμό με τη Μπαρτσελόνα. Είναι η μία και μοναδική ομάδα που υποστηρίζουμε. Μας ρωτάνε στο δρόμο τι ομάδα είμαστε και απαντάμε… Μπαρτσελόνα!».
– Αν σου ζητούσα να θυμηθείς την κορυφαία ενδεκάδα της Μπαρτσελόνα, ποιους θα συμπεριλάμβανες σε αυτή;
«Για τερματοφύλακα θα επέλεγα τον Βίκτορ Βαλντές. Δεξί μπακ τον Ντάνι Άλβες και αριστερό μπακ τον Βαν Μπρονχορστ. Για σέντερ μπακ θα προτιμούσα τη μεγάλη μου αγάπη, Χαβιέ Μασεράνο. Στα χαφ θα τοποθετούσα τους Τσάβι και Ινιέστα που είναι οι κορυφαίοι. Όσο για την επίθεση έχουν περάσει παίκτες όπως ο Μέσι, ο Ρονάλντο, ο Μαραντόνα, ο Ροναλντίνιο».
– Σε τι διαφέρει η Πανελλήνια Λέσχη Φίλων Μπαρτσελόνα από τους ελληνικούς συνδέσμους έτσι όπως τους έχουμε γνωρίσει μέσα από την ελληνική πραγματικότητα;
«Θα το πω με μία φράση και δεν ξέρω αν θα ενοχλήσει ή θα πονέσει. Εμείς δεν είμαστε επαγγελματίες οπαδοί. Έχω περάσει από σύνδεσμο ελληνικής ομάδας και ήταν ένας λόγος, ο οποίος με ανάγκασε να φύγω. Όσο περνάει ο καιρός φεύγω και περισσότερο. Ωστόσο δεν έχω αποβάλλει ακόμα την κακή συνήθεια και παρακολουθώ ακόμα ελληνικό ποδόσφαιρο αλλά κάποια στιγμή θα σταματήσω εντελώς να το κάνω».
– Τι εννοείς όταν μιλάς για επαγγελματίες οπαδούς;
«Είμαι ΑΕΚ και γνωρίζω τι συμβαίνει, όντας μέλος της Original. Όταν μιλάω για επαγγελματίες οπαδούς εννοώ εκείνους, οι οποίοι πηγαίνουν στο γήπεδο για να πληρωθούν. Εκείνους που πηγαίνουν τζάμπα στο γήπεδο, ενώ εγώ έχω πληρώσει κανονικά το εισιτήριό μου γιατί έτσι πρέπει να κάνω. Από την άλλη έχω να αντιμετωπίσω μεγαλοπαράγοντες και μεγαλοδημοσιογράφους, οι οποίοι ασχολούνται με το ελληνικό ποδόσφαιρο, λέγοντας ψέματα για τα όσα συμβαίνουν, ενώ είμαι μπροστά και τα βλέπω. Το μόνο που καταφέρνουν με τη στάση τους είναι να με διώχνουν».
– Ποια στοιχεία σε ενοχλούν περισσότερο στο ελληνικό ποδόσφαιρο;
«Ξέρω ότι ακόμα και το ζέσταμα που κάνουν οι παίκτες είναι στημένο. Το καθεστώς στο ελληνικό ποδόσφαιρο ήταν, είναι, και θα είναι έτσι, ακόμα και αν αλλάξει χρώμα. Δεν ξέρω αν θα είναι πράσινο, κίτρινο, ασπρόμαυρο ή οτιδήποτε άλλο. Τα πράγματα όμως έχουν ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Έχουμε φτάσει στο σημείο να βλέπουμε θανάτους οπαδών και παράγοντες να ασχολούνται με ναρκωτικά».
Το βράδυ του Σαββάτου κάποιοι θα πανηγυρίζουν και κάποιοι όχι. Οι φίλοι της Μπάρτσα είναι έτοιμοι, να βγουν στους δρόμους επικαλούμενοι τον τίτλο του φαβορί που «κουβαλάει» η ομάδα τους. Στο «σπίτι» της Καισαριανής θα καταλύσουν οπαδοί των Καταλανών από κάθε γωνιά της Ελλάδας και την Κύπρο. Εξοπλισμένοι με κάθε πιθανό ή απίθανο αξεσουάρ στα χρώματα της ομάδας: μπλάου(μπλε) και γκράνα(γκρενά). Λίγο πριν από τα μεσάνυχτα όμως τα πάντα θα έχουν ξεκαθαρίσει. Και όλοι θα ξέρουμε εάν το κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης θα ταξιδέψει με προορισμό την Καταλονία ή το Τορίνο.
Δείτε το πλούσιο φωτογραφικό υλικό
