Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έκρινε την Πέμπτη ότι οι κανόνες της UEFA σχετικά με την έγκριση ποδοσφαιρικών διοργανώσεων, όπως η European Super League, που φιλοδοξεί να αποτελέσει μία… απόσχιση από το Champions League, είναι αντίθετοι με την νομοθεσία περί ανταγωνισμού.
Το δικαστήριο διευκρινίζει, ωστόσο, ότι το σχέδιο της Εuropean Super League με επικεφαλής την Μπαρτσελόνα και τη Ρεάλ Μαδρίτης «δεν πρέπει απαραίτητα να εγκριθεί», τονίζοντας ότι αποφάνθηκε γενικώς για τους κανόνες της FIFA και της UEFA και όχι για το συγκεκριμένο πρότζεκτ και τη δημιουργία του.
Όπως προκύπτει από την απόφαση, οι ποδοσφαιρικοί φορείς UEFA και FIFA παραβίασαν τη νομοθεσία της ΕΕ, όταν εμπόδισαν τον σχηματισμό της ευρωπαϊκής Super League (ESL).
Το ανώτατο δικαστήριο της ΕΕ έκρινε ότι η FIFA και η UEFA έκαναν κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης τους, απαγορεύοντας στους συλλόγους να συμμετέχουν στην ESL, αλλά πρόσθεσε ότι η νέα διοργάνωση μπορεί να μην εγκριθεί.
Η εταιρεία αθλητικής ανάπτυξης A22, που ιδρύθηκε για να βοηθήσει στη δημιουργία της ESL, είχε ισχυριστεί ότι η UEFA και η FIFA κατείχαν μονοπωλιακή θέση, που παραβίαζε τον νόμο περί ανταγωνισμού και ελεύθερης κυκλοφορίας της ΕΕ.
«Κερδίσαμε το δικαίωμα να αγωνιζόμαστε. Το μονοπώλιο της UEFA τελείωσε. Το ποδόσφαιρο είναι δωρεάν», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της A22, Μπερντ Ράϊχαρτ, και πρόσθεσε: «Τα κλαμπ είναι πλέον απαλλαγμένα από την απειλή των κυρώσεων και ελεύθερα να καθορίσουν το μέλλον τους».
Από τη μεριά της, η UEFA εξέδωσε ανακοίνωση μετά την απόφαση, αναφέροντας πως η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου δεν αποτελεί λευκή επιταγή για τη δημιουργία ενός νέου τουρνουά, αλλά αναφέρεται στα ίδια τα λάθη της Ευρωπαϊκής Ποδοσφαιρικής Συνομοσπονδίας σχετικά με τους κανονισμούς της· κάτι που ισχυρίστηκε πως αντιμετωπίστηκε το 2022, όταν έγιναν αλλαγές στο καταστατικό της. Εμφανίστηκε σίγουρη, δε, για το μέλλον του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου και είπε πως θα συνεχίσει να λειτουργεί προς το συμφέρον της ποδοσφαιρικής «πυραμίδας».
Το φορμάτ της νέας διοργάνωσης και τα οικονομικά οφέλη
Η European Super League έχει απομείνει με δύο ομάδες, την Μπαρτσελόνα και τη Ρεάλ Μαδρίτης. Δεν υπάρχει απόλυτα ξεκάθαρο πλάνο για το φορμάτ της διοργάνωσης – εξαρτάται από τις ομάδες που θα λάβουν μέρος. Ωστόσο, η σκέψη του οργανισμού είναι να αποτελείται από 64 ευρωπαϊκούς συλλόγους, που θα χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες (Star, Gold, Blue με 16, 16 και 32 ομάδες αντίστοιχα) και κάθε ομάδα θα δίνει από 14 ως και 20 αγώνες ανά σεζόν σε δύο φάσεις: το πρωτάθλημα και τα playoffs. Η νέα διοργάνωση θα μπορούσε να τεθεί σε λειτουργία σε διάστημα ενός ή δύο ετών. Επίσης υπάρχουν σχέδια και για αντίστοιχο τουρνουά με 32 ομάδες γυναικών. Η υπόσχεση είναι πως δεν θα προτεθούν νέες ημερομηνίες στο καλεντάρι.
Όταν δημιουργήθηκε η ESL, η διοργάνωση είχε εξασφαλίσει χρηματοδότηση από την JP Morgan ύψουν 3,25 δισ. ευρώ, απλά και μόνο για να πάρει μπροστά το πρότζεκτ και με τον καιρό θα ξεπερνούσε τα δέκα δισ. Κάθε ομάδα θα είχε 200 με 300 εκατομμύρια ευρώ έσοδα, μόνο και μόνο από τη συμμετοχή της στο εγχείρημα. Μετά την «πτώση» του πρότζεκτ, η JP Morgan ζήτησε συγγνώμη και αποσύρθηκε.
Ωστόσο, σύμφωνα με τα διεθνή ΜΜΕ, το να βρεθεί ισχυρή χρηματοδότηση δεν θα αποτελέσει πρόβλημα για τους συλλόγους. Τα ποσά σε περίπτωση εδραίωσης της διοργάνωσης αναμένεται να είναι εφάμιλλα με τα προαναφερθέντα, αν και το φορμάτ θα είναι «ανοικτό», για να μην αντιβαίνει στους νόμους της ΕΕ και για να μην «ζημιώνει» την ποδοσφαιρική «πυραμίδα». Άλλωστε, όταν δημιουργήθηκε ως μια «κλειστή λίγκα» ήταν και η καταδίκη της.
Για να διασφαλιστεί η σταθερότητα στην αρχική φάση των αγώνων, τα έσοδα κατά τα τρία πρώτα χρόνια του νέου διαγωνισμού θα είναι εγγυημένα για ένα ποσό υψηλότερο από αυτό που αναμένεται επί του παρόντος στον επόμενο κύκλο. Οι πληρωμές αλληλεγγύης θα είναι ίσες με το 8% των εσόδων της Λίγκας, με ελάχιστο ποσό τα 400 εκατομμύρια ευρώ, υπερδιπλάσιο από το ποσό που διανέμει ο τρέχων πανευρωπαϊκός διαγωνισμός.
Να σημειώσουμε πως η αισιοδοξία του οργανισμού για τη χρηματοδότηση «πατάει» σε τρεις άξονες:
- την εμπορική δύναμη των ομάδων που θα μπορούσαν να λάβουν μέρος στη διοργάνωση και την ικανότητά τους να προσελκύσουν δισεκατομμύρια τηλεθεατές,
- το αυξανόμενο επενδυτικό ενδιαφέρον από τις ΗΠΑ, τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για τα αθλητικά θεάματα γενικά και το ποδόσφαιρο ειδικά,
- το ενδιαφέρον από πλατφόρμες τύπου Netflix, Amazon και Disney+ για live αθλητικό περιεχόμενο που θα εμπλούτιζε το προϊόν τους. Η Α22 όπως και κάθε άλλος εμπλεκόμενος στον κόσμο του ποδοσφαίρου ελπίζει στην εμπλοκή των πλατφορμών και στη διεκδίκηση των δικαιωμάτων που πουλάει προκειμένου να ανέβουν τα ποσά.
Η νίκη για την Μπαρτσελόνα και τη Ρεάλ Μαδρίτης
Η Μπαρτσελόνα και η Ρεάλ Μαδρίτης παρέμειναν. Ο πρόεδρος των «μπλαουγκράνα», Τζουάν Λαπόρτα, ανέφερε πολλάκις πως είναι ο μόνος τρόπος για να τις ακούσει η UEFA. Αυτό που θέλουν οι ομάδες είναι η UEFA να μην είναι ρυθμιστής της αγοράς και ανταγωνιστής τους ταυτόχρονα, μιας κι εκείνη διαχειρίζεται τα τηλεοπτικά δικαιώματα.
«Η Μπαρτσελόνα εκφράζει την ικανοποίησή της για την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο σύλλογος και κάλεσε εκ νέου όλα τα μέρη να καθίσουν στο τραπέζι του διαλόγου, για να βρουν το καλύτερο φορμάτ για το μέλλον του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου.
«Είναι μια ιστορική ημέρα για τον αθλητισμό και το ποδόσφαιρο», υπογράμμισε από τη μεριά του ο πρόεδρος της Ρεάλ Μαδρίτης, Φλορεντίνο Πέρεθ, ιδεολόγος αυτού του πρότζεκτ μαζί με τους αμερικανούς ιδιοκτήτες των αγγλικών ομάδων και κυρίως της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, της Λίβερπουλ και της Άρσεναλ, που είχαν κομβικούς ρόλους στη γέννηση της ESL.
Η Μπαρτσελόνα και η Ρεάλ Μαδρίτης εκτιμούν πως η ESL είναι ένας μοχλός πίεσης προς την UEFA και τον περιορισμό της δύναμης που αποκτούν τα κλαμπ, που υποστηρίζονται από κράτη. Βέβαια, οι ίδιες έγιναν «αυτοκρατορίες» με την υποστήριξη του ισπανικού κράτους, από ευνοϊκές μεταχειρίσεις στη φορολογία ως χορηγίες εκατομμυρίων από κρατικούς οργανισμούς (υπουργείο Τουρισμού, τα κανάλια των επαρχιών TV 3 και Telemadrid, ανταλλαγές εδαφών με ευνοϊκούς όρους κ.α.).
Να σημειώσουμε πως με τα δεδομένα που ίσχυαν τον Απρίλιο του 2021 η Μπαρτσελόνα και η Ρεάλ Μαδρίτης προβλεπόταν να πάρουν ένα δισ. ευρώ, επειδή παρέμειναν στη διοργάνωση και κράτησαν ψηλά τη «σημαία» της.
Τα εμπόδια
Φυσικά, ένα τέτοιο εγχείρημα θα έχει και εμπόδια. Ήδη η La Liga ζήτησε από την Κομισιόν να πάρει θέση στο θέμα και να το «τελειώσει» για το καλό του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου.
Το πιο σημαντικό, όμως, είναι η αντίδραση των αγγλικών ομάδων. «Χωρίς εκείνες δεν πρόκειται να υπάρξει ESL», είχε πει πριν από μερικούς μήνες ο πρόεδρος της UEFA, Αλεξάντερ Τσέφεριν. Επιπλέον, με τον κόσμο εναντίον μιας διοργάνωσης που μοιάζει «ελιτίστικη» και δεν έχει τη δύναμη του brand name του Champions League, ίσως η ανταπόκριση να μην είναι η αναμενόμενη. Σε όλα αυτά θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και ζητήματα που αφορούν στα κριτήρια συμμετοχής κι έπειτα υπάρχει και το καλεντάρι. Θα πρέπει να συμφωνήσουν πολλοί παράγοντες, για να πατήσει στα πόδια του ένα τουρνουά τέτοιου βεληνεκούς.
Oι αγγλικές ομάδες έχουν αποφασίσει να μην λάβουν μέρος σε διοργανώσεις που δεν γίνονται υπό την αιγίδα επίσημων φορέων και που μπορούν να στρέψουν και πάλι τους οπαδούς τους εναντίον τους. Έπειτα, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου νομοθετεί προκειμένου να μην επιτρέψει τέτοιες δράσεις από τα κλαμπ της Premier League.
Βέβαια, σύμφωνα με την καταλανική εφημερίδα «Mundo Deportivo» ήδη υπάρχουν ομάδες που έχουν δείξει ενδιαφέρον για να λάβουν μέρος. Η Μαρσέιγ και η Λιόν, η Μπεσίκτας, κάποιες ιταλικές, η Αϊντχόφεν, η Φέγενορντ, η Μπενφίκα και η Πόρτο, ο Ερυθρός Αστέρας και η Άντερλεχτ. Οι γερμανικές πάλι είναι εναντίον, όπως και η Παρί Σεν Ζερμέν.
Η ιδέα του σχίσματος και τα σκαμπανεβάσματα
Η ιδέα του σχίσματος και της δημιουργίας μιας ανεξάρτητης διοργάνωσης, που να ανταγωνίζεται το Champions League, υπήρχε για πολλά χρόνια. Σχεδόν σε κάθε «κύκλο» πώλησης των δικαιωμάτων του θεσμού από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 ως το τέλος της δεκαετίας του 2010, ο πρώην CEO της ECA, του Συνδέσμου Ευρωπαϊκών Συλλόγων, και της Μπάγερν Μονάχου, ο Καρλ Χάιντς Ρουμενίγκε απειλούσε την UEFA.
Η στρατηγική του πρώην προέδρου του οργανισμού, Μισέλ Πλατινί, και του δεξιού του χεριού, Τζάνι Ινφαντίνο (νυν προέδρου της FIFA), να αυξήσουν τα χρηματικά έπαθλα και παράλληλα να δημιουργήσουν το Financial Fair Play, που ευνοούσε (και ευνοεί) την αριστοκρατία του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, ηρέμησαν τα πνεύματα.
Έπειτα η υπόθεση μπήκε σε μια νέα εποχή με την εκλογή του Αλεξάντερ Τσέφεριν ως προέδρου της UEFA κι εκείνης του κουμπάρου του Αντρέα Ανιέλι ως προέδρου της ECA. Ο πρώην ισχυρός άνδρας της Γιουβέντους πήρε ό,τι ήθελαν τα κλαμπ: περισσότερα χρήματα σε έπαθλα, μια νέα διοργάνωση – το Europa Conference League – κι ένα νέο φορμάτ του Champions League – αυτό που θα δούμε από τη νέα σεζόν – με περισσότερα ματς. Όλα έμοιαζαν να έχουν τελειώσει σχετικά με την αποχώρηση των μεγάλων συλλόγων.
Η δημιουργία και η πτώση
Και τότε έσκασε η βόμβα… Τον Απρίλιο του 2021, 12 ομάδες ανακοίνωσαν τη δημιουργία της ESL. Η νέα διοργάνωση αποτελούνταν από τις: Ρεάλ Μαδρίτης, Μπαρτσελόνα, Ατλέτικο Μαδρίτης, Γιουβέντους, Μίλαν, Ίντερ, Άρσεναλ, Τσέλσι, Λίβερπουλ, Μάντσεστερ Σίτι, Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και Τότεναμ.
Η αντίδραση ήταν οργισμένη από τους οπαδούς, τις εθνικές ομοσπονδίες, τις κυβερνήσεις των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ υπήρξε και κακή διαχείριση της υπόθεσης από τον πρόεδρο της Ρεάλ Μαδρίτης, Φλορεντίνο Πέρεθ, που ανακοίνωσε τη δημιουργία και την αποστολή της ESL σε μια «trash» αθλητική εκπομπή της ισπανικής τηλεόρασης, το El Chiringuito, μέρος του μηχανισμού προπαγάνδας της «βασίλισσας». Όλα αυτά οδήγησαν στην πτώση του πύργου – σα να ήταν φτιαγμένος από τραπουλόχαρτα – μέσα σε 72 ώρες. O Πέρεθ τότε είπε πως η ESL «θα σώσει το ποδόσφαιρο».
Πρώτες αποχώρησαν οι έξι ομάδες της Premier League με τη Μάντσεστερ Σίτι να κάνει την αρχή και την Τσέλσι να την ακολουθεί. Έπειτα έφυγαν η Ατλέτικο, η Ίντερ και η Μίλαν. Η Γιουβέντους ανακοίνωσε τη διάθεσή της να παραιτηθεί από το πρότζεκτ τον περασμένο Ιούλιο, όταν και ήρθε σε συμφωνία με την UEFA και τιμωρήθηκε με αποκλεισμό για μια χρονιά από τις διοργανώσεις της λόγω παραβιάσεων του οικονομικού Fair Play και θέλησε να «καθαρίσει» το όνομά της. Το αν θα επανέλθει σε αυτή δεν μοιάζει δεδομένο, αλλά ούτε μπορεί να αποκλειστεί επί του παρόντος, σύμφωνα με τα ιταλικά ΜΜΕ.
Δείτε το σχετικό βίντεο του Newsbeast στο Instagram