Πλατεία Ηλιούπολης, λίγο μετά τις 19:00 το βράδυ της Τρίτης του Πάσχα. Δύο ανήλικοι πλακώνονται στο ξύλο, μπροστά στα μάτια περαστικών οι οποίοι ειδοποιούν την Αστυνομία. Ο ένας, μόλις 14 ετών, παραμένει στο σημείο ελαφρά τραυματισμένος. Αρνείται να μεταφερθεί σε νοσοκομείο για τις πρώτες βοήθειες και εξετάσεις. Αρνείται, επίσης, να δώσει κατάθεση στους αστυνομικούς του Τμήματος Ασφαλείας Ηλιούπολης για το τι συνέβη, με την ΕΛ.ΑΣ. να αναζητά έναν ακόμη ανήλικο αγνώστων στοιχείων.
Λίγες ώρες νωρίτερα, στην Πλάκα δίπλα στην «ρωμαϊκή αγορά», δύο 17χρονοι αποφασίζουν να «ψειρίσουν» (σ.σ. όπως λένε στη… γλώσσα τους) μία παρέα σχεδόν συνομηλίκων τους που έχει βγει βόλτα στην περιοχή. Χωρίς κανέναν δισταγμό, ο ένας από τους δράστες βγάζει ένα μαχαίρι και το καρφώνει δύο φορές στην κοιλιά και στον λαιμό ενός 18χρονου, που αντιστάθηκε και δεν θέλησε να τους παραδώσει το τσαντάκι του. Προσοχή… Όχι στο πόδι ή στο χέρι, αλλά σε σημεία που και ο πλέον αδαής γνωρίζει ότι το θύμα κινδυνεύει να χάσει τη ζωή του.
Τα δύο αυτά περιστατικά, που καταγράφηκαν στις αρχές της εβδομάδες, είναι ενδεικτικά της κατάστασης που επικρατεί με την εγκληματικότητα των ανηλίκων: «ομερτά» από τη μία και σκληρότητα που συναντά κανείς σε βαρυποινίτες από την άλλη. Δεν έχει νόημα παραθέσουμε περισσότερα. Μπορεί κανείς -εάν θέλει- να τα αναζητήσει στο αρχείο του Newsbeast και να δει τι έχει συμβεί το προηγούμενο χρονικό διάστημα, με «άγουρες» συμμορίες αλλά και μεμονωμένες περιπτώσεις.
Καθημερινά το αστυνομικό δελτίο, περιλαμβάνει τουλάχιστον ένα περιστατικό με δράστες και θύματα ανηλίκους. Ξυλοδαρμοί, ληστείες, μαχαιρώματα, ανεξέλεγκτα βίαιη συμπεριφορά, η οποία μάλιστα πολλές φορές αποτυπώνεται σε βίντεο και φωτογραφίες που αναρτώνονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είτε για… χαβαλέ, είτε για επίδειξη δύναμης και δημοφιλία. Πρόκειται για περιστατικά που ξεπερνούν κατά πολύ της δουλειάς της Αστυνομίας, που το μόνο που μπορεί να κάνει είναι η καταστολή με συλλήψεις δικογραφίες. «Δεν γίνεται σε κάθε πλατεία, σε κάθε πάρκο, σε κάθε στενό να υπάρχει κι ένας αστυνομικός που να επιτηρεί τους ανήλικους», εξηγεί στο newsbeast πολύπειρος αξιωματικός της Ασφάλειας. Κι έχει δίκιο…
Πρόκειται για ένα κοινωνικό φαινόμενο των καιρών μας που απαιτεί διαφορετική προσέγγιση και όχι καθαρά αστυνομική. Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για παιδιά που έχουν μεγαλώσει σε αυτό που αποκαλούμε «προβληματικές» ή «διαλυμένες» οικογένειες: είτε λόγω προβλημάτων ανάμεσα στους γονείς, είτε λόγω οικονομικών ζητημάτων. Σε πολλές περιπτώσεις έχουν βιώσει τη βία εντός τους σπιτιού τους, είτε τα ίδια τα παιδιά είτε η μητέρα τους, με αποτέλεσμα να θυμώσουν, να οργιστούν, να γίνουν και οι ίδιοι κοινωνοί της βίας αυτής. Όχι, βέβαια, ότι δεν υπάρχουν περιπτώσεις που τα ερεθίσματα είναι τελείως διαφορετικά κι έχουν να κάνουν π.χ. με την αποδοχή στο σχολείο, στην παρέα…
Αυτό που λένε όλοι οι ψυχολόγοι είναι ότι οι γονείς και οι παιδαγωγοί –γιατί ως τέτοιοι πρέπει να αντιμετωπίζονται δάσκαλοι και καθηγητές- είναι ότι πρέπει να βρίσκονται πάνω από τα παιδιά. Να έχουν διαύλους επικοινωνίας, να διδάσκουν τον σεβασμό κι όπου διαπιστώνουν πρόβλημα να παρεμβαίνουν καίρια για τον λύνουν. Είναι εύκολο; Καθόλου, σε μία εποχή που οι γονείς κάνουν τουλάχιστον δύο δουλειές για να τα φέρουν βόλτα κι οι παιδαγωγοί δεν έχουν σίγουρα τον χρόνο και ενδεχομένως τη διάθεση για κάτι τέτοιο. Είναι απαραίτητο; Προφανώς, γιατί όσο συνηθίζουμε σε αυτή τη βία το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν έρχονται καλύτερες ημέρες…
- Ο Κώστας Παπαδόπουλος είναι αστυνομικός συντάκτης στο Newsbeast