Υπό το πρίσμα και των τελευταίων εξελίξεων στο μέτωπο του πολέμου, στην Ουκρανία, χθες βράδυ, στο 7ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, τονίστηκε στη συζήτηση η ανάγκη ενίσχυσης της διεθνούς αρχιτεκτονικής για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ώστε να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικότερα ζητήματα, όπως αυτό της ατιμωρησίας σε διεθνές επίπεδο.
Στη συζήτηση συμμετείχαν ο υπουργός Δικαιοσύνης Κώστας Τσιάρας, ο πρώην Ευρωπαίος Επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Ευάγγελος Βενιζέλος και ο πρόεδρος του διεθνούς μη κυβερνητικού οργανισμού FIGHT IMPUNITY Pier Antonio Panzeri (Πιερ Αντόνιο Παντσέρι).
Στο πλαίσιο της συζήτησης παρουσιάστηκαν οι δράσεις του FIGHT IMPUNITY τόσο από τον κ. Παντσέρι όσο και από τον κ. Αβραμόπουλο, ο οποίος μετέχει στο Συμβούλιο του Οργανισμού, που αποτελείται από προσωπικότητες διεθνούς κύρους και εγνωσμένης εμπειρίας σε θέματα διεθνούς ασφάλειας και προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως ο πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας Μπερνάρ Καζνέφ (Bernard Cazeneuve), η πρώην Ευρωπαία Επίτροπος και υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας Έμμα Μπονίνο (Emma Bonino) κ.ά.
Τονίστηκε -μεταξύ άλλων- η ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών ώστε να μην επαναληφθούν φαινόμενα και καταστάσεις, όπως αυτές που βιώνει σήμερα ο πλανήτης, ενώ παρουσιάστηκαν από τον κ. Παντσέρι οι ενέργειες που έχει δρομολογήσει ο οργανισμός σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία -αλλά και ευρύτερα- που αφορούν την ενημέρωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, την προετοιμασία ενός «φακέλου» με τις καταγγελίες για εγκλήματα πολέμου, την καταγραφή της πραγματικότητας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε έναν κόσμο που αλλάζει, αλλά και την ευαισθητοποίηση τόσο της κοινής γνώμης, η οποία έχει αποστρέψει το ενδιαφέρον της από τα θέματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ατιμωρησίας, όσο και των ηγεσιών της Ευρώπης.
Όπως επισημάνθηκε, στόχος είναι μια νέα αρχιτεκτονική στα ανθρώπινα δικαιώματα με τη συμμετοχή των κρατών, που θα μπορέσει να δώσει τη δυνατότητα σε οργανισμούς όπως τα Ηνωμένα Έθνη να αναπτύξουν αποτελεσματικότερες δράσεις σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της ατιμωρησίας σε διεθνές επίπεδο.
Κ. Τσιάρας: Η Ελλάδα δεν είναι μια χώρα πλέον στο περιθώριο, αλλά έχει πραγματικό ρόλο
Στον ρόλο της Ελλάδας στο διαμορφούμενο διεθνές σκηνικό αναφέρθηκε ο υπουργός Δικαιοσύνης Κώστας Τσιάρας, επισημαίνοντας πως «η Ελλάδα δεν είναι πλέον η χώρα που βρισκόταν στο περιθώριο, όπως ενδεχομένως συνέβαινε πριν από μερικά χρόνια, αλλά μια χώρα που υπάρχει παντού, που ακούγεται και μπορεί να έχει έναν πραγματικό ρόλο», όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
«Η θέση της Ελλάδας έχει καθοριστεί με μία συγκεκριμένη ταυτότητα. Η χώρα δεν βρίσκεται σε μία υποδεέστερη θέση, όπως κάποιοι πιστεύουν. Έχουμε έναν ουσιαστικό, κυρίαρχο ρόλο σε όλους τους οργανισμούς που συμμετέχουμε», τόνισε ο υπουργός και πρόσθεσε πως είναι σημαντικό, «και με τη δική μας συμβολή να καταφέρνουμε κάθε φορά να καταθέτουμε συγκεκριμένες προτάσεις και να μπορούμε να τις υπερασπιζόμαστε».
Ο κ. Τσιάρας παραδέχθηκε πως είναι μια δύσκολη εποχή, «που οι προκλήσεις γίνονται πάλι τεράστιες» για την Ελλάδα και την Ευρώπη συνολικά, επισημαίνοντας πως «βρισκόμαστε μπροστά στις συνέπειες ενός ευρωπαϊκού πολέμου που είναι πολύ μακριά απ’ αυτό που μπορούσαμε να φανταστούμε όλα τα προηγούμενα χρόνια» και είναι δεδομένο ότι οι συνέπειες αυτού θα επηρεάσουν τις οικονομίες κυρίως των ευρωπαϊκών χωρών και θα μας βάλουν ενώπιον νέων διλημμάτων και επιλογών.
Υπογράμμισε ακόμη την ανάγκη «τα κόμματα και το πολιτικό σύστημα να έχουν έναν συγκεκριμένο τρόπο να στέκονται στο ύψος της ευθύνης που τους αναλογεί σε πολύ κρίσιμα ζητήματα, όχι μόνο στα θέματα που αφορούν στο ποια είναι η θέση της Ελλάδας στον πόλεμο Ρωσίας- Ουκρανίας, αλλά σε θέματα και ζητήματα μιας συνολικότερης αντίληψης για την πολιτική, για τους πολίτες και την κοινωνία.
«Είναι κατανοητό ότι πρέπει ή μπορεί να υπάρχει πολιτική αντιπαράθεση ή ακόμη και ο μικροπολιτικός στόχος του μικροπολιτικού κέρδους, όταν όμως μιλάμε για κάποια ζητήματα τα οποία μας ξεπερνούν και καθορίζουν τη φύση και την εικόνα μιας ολόκληρης κοινωνίας, μιας ολόκληρης χώρας, θα έπρεπε τουλάχιστον τα πολιτικά κόμματα να στέκονται από την ίδια πλευρά του ποταμού και να αντιμετωπίζουν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο θέματα ή ζητήματα που έχουν να κάνουν με την κοινή λογική και μόνο. Αυτό είναι ένα μεγάλο ερώτημα, το οποίο κάποια στιγμή πρέπει να απαντηθεί», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σε ό,τι αφορά δε την επόμενη μέρα του πολέμου στην Ουκρανία σημείωσε ότι θα πρέπει να είναι μία μέρα που θα αναληφθούν πρωτοβουλίες, μία μέρα που θα πρέπει η Ευρώπη να αναθεωρήσει πολλά ζητήματα, εάν όντως θέλουμε τέτοιου είδους φαινόμενα ή καταστάσεις να μην επαναληφθούν.
Δ. Αβραμόπουλος: Κινδυνεύουμε να γυρίσουμε στις σελίδες της πρόσφατης ιστορίας μας
Για την πολύ σημαντική πρωτοβουλία του FIGHT IMPUNITY μίλησε ο πρώην Επίτροπος και μέλος του Συμβουλίου του Οργανισμού Δημήτρης Αβρμόπουλος, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για μια συλλογική προσπάθεια, στη βάση των αρχών του Κράτους Δικαίου.
«Το ερώτημα είναι πολύ απλό: θα τιμωρούνται αυτοί που σε κάποια στιγμή κινήθηκαν, είτε από οικονομική ισχύ είτε παρακινούμενοι από άλλους παράγοντες είτε χρησιμοποιώντας παρακρατικές και παραδικαστικές μεθόδους, να τινάξουν στον αέρα το μεγαλύτερο επίτευγμα που μπορεί να επιτύχει μια χώρα, όπως είναι η Δημοκρατία και το κράτος δικαίου; Το ζήτημα είναι πολιτικό, είναι ηθικό, έχει να κάνει όμως και με τις βασικές αρχές πάνω στις οποίες στηρίχθηκε αυτή η πρωτοβουλία, που θέλω να πιστεύω ότι θα γίνει κίνημα γιατί ξεπερνάει τις δράσεις και τους σκοπούς του “fight impunity”. Έχει να κάνει με τη βιωσιμότητα και την προοπτική της Δημοκρατίας σε όλες τις χώρες. Άρα το ζήτημα σήμερα είναι πώς θα προστατεύσουμε τη Δημοκρατία, το κράτος δικαίου και την ελευθερία που μας κληροδότησαν οι προηγούμενες γενιές», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρώην Ευρωπαίος Επίτροπος.
Επέστησε δε την προσοχή στο γεγονός ότι οι απανωτές κρίσεις στην Ευρώπη -η οικονομική, η προσφυγική, η υγειονομική και η τελευταία κρίση- άνοιξαν το πεδίο για να εισβάλει, όπως χαρακτηριστικά είπε, ο λαϊκισμός σε ένα επικίνδυνο μείγμα με τον εθνικισμό, προειδοποιώντας ότι «κινδυνεύουμε να γυρίσουμε στις σελίδες της πρόσφατης ιστορίας μας».
«Εάν τα όσα γίνονται στην Ουκρανία δεν αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά τότε θα έχουμε κατάρρευση της αρχιτεκτονικής ασφάλειας που στήθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και τότε θα οδηγηθούμε στην άβυσσο. Οι εθνικιστές, οι λαϊκιστές εκεί οδηγούν τα πράγματα», υπογράμμισε ο κ. Αβραμόπουλος.
Ευ. Βενιζέλος: Υπάρχει έλλειμμα δημοκρατίας και πολιτικής ηγεσίας στην Ευρώπη
Στο πλαίσιο της συζήτησης, ο κ. Βενιζέλος -μεταξύ άλλων- καταλόγισε στο ελληνικό κομματικό σύστημα μυωπική οπτική σε ό,τι αφορά την ιστορική διάσταση των καταστάσεων, μίλησε για έλλειμμα πολιτικής ηγεσίας στην Ευρώπη, ενώ ανέφερε ότι «ακόμη δεν έχουμε συνειδητοποιήσει το μέγεθος των συνεπειών από τον πόλεμο στην Ουκρανία».
«Το ευρωπαϊκό πολιτικό προσωπικό είναι κατώτερο των περιστάσεων συνολικά. Υπάρχει έλλειμμα δημοκρατίας και έλλειμμα πολιτικής ηγεσίας στην Ευρώπη υπό την έννοια της ανάγκης συνειδητοποίησης της πραγματικής θέσης της Ευρώπης στον κόσμο», σημείωσε, υπογραμμίζοντας πως η Ευρώπη μικραίνει, γερνάει, δεν είναι το επίκεντρο της διεθνούς οικονομίας και 100 και πλέον χρόνια μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και 77 μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου δεν έχει τη δυνατότητα να οργανώσει την ασφάλεια και την άμυνα της. «Είναι πλήρως εξαρτημένη (η Ευρώπη). Δεν έχει άμυνα, δεν έχει ενεργειακή επάρκεια και δεν έχει και επαρκείς θεσμικές αντιστάσεις ώστε η Δημοκρατία και το κράτος δικαίου να είναι τουλάχιστον ισχυρά», σημείωσε, επισημαίνοντας πως «ευτυχώς, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, διασπάται το μέτωπο των εχθρών του κράτους δικαίου».
Ο κ. Βενιζέλος συμφώνησε ότι «πράγματι, ο λαϊκισμός είναι το μεγάλο θέμα», ενώ σε ό,τι αφορά το ελληνικό κομματικό σύστημα είπε -μεταξύ άλλων- ότι «έχει τις γνωστές μιζέριες του, πάσχει από μία έλλειψη γενναιοδωρίας, είναι υπερβολικά στρατευμένο κομματικά και είναι κάπως μυωπικό σε σχέση με την ιστορική διάσταση των καταστάσεων».
Τη συζήτηση συντόνισε η δημοσιογράφος Ιωάννα Μάνδρου.