«Το υπό συζήτηση νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης εξανθρωπίζει το σωφρονιστικό σύστημα και το εναρμονίζει με τα ευρωπαϊκά δεδομένα», αναφέρουν κυβερνητικές πηγές που σημειώνουν επίσης ότι το σχετικό νομοσχέδιο «έρχεται να επανασυνδέσει την Ελληνική Πολιτεία με τις παραδόσεις του Διαφωτισμού και του Ανθρωπισμού, παραδόσεις τις οποίες προκλητικά καταπάτησε η μνημονιακή κυβέρνηση Σαμαρά, χωρίς σε καμία περίπτωση να καταστήσει την κοινωνία πιο ασφαλή».
Δυστυχώς η ΝΔ, τονίζουν οι ίδιες πηγές, επιμένει και σήμερα στη χρεοκοπημένη γραμμή της ακροδεξιάς κινδυνολογίας που μόνο ζημιά προκαλεί στον τόπο.
Κεντρικός άξονας του κυβερνητικού έργου είναι η προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου και της έννομης τάξης, σημειώνουν οι ίδιες πηγές.
Σχετικά με την κατάργηση των φυλακών τύπου Γ΄, η κυβέρνηση θεωρεί ότι αυτές αντίκεινται στα θεμέλια του κράτους δικαίου, το δε νομοσχέδιο εισάγει ευνοϊκότερες προϋποθέσεις για την, υπό όρους, απόλυση κρατουμένων με σκοπό την αποσυμφόρηση των φυλακών.
Αναλυτικά, σχετικά με το εν λόγω νομοσχέδιο, το οποίο επίσης αντιμετωπίζει ποινικά το bullying, η κυβέρνηση επισημαίνει:
α.- Ο υπερπληθυσμός, η υποχρηματοδότηση και η περιφρόνηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα οδήγησαν στο να αποτελούν οι φυλακές ντροπή για την κοινωνία μας. Είναι μόνο κατ’ όνομα «σωφρονιστικά καταστήματα» και ειδικά στη μνημονιακή περίοδο η κατάσταση ξεπέρασε κάθε προηγούμενο. Θεμελιώδης αρχή της κυβέρνησης είναι ότι ασφαλής είναι η δημοκρατική και δίκαιη κοινωνία.
β.-. Το νομοσχέδιο για τον εξανθρωπισμό του σωφρονιστικού συστήματος καταργεί τις φυλακές τύπου Γ. Αυτού του είδους οι φυλακές αντίκεινται στα θεμέλια του κράτους δικαίου αφού διαφοροποιούσαν τη μεταχείριση των κρατουμένων με βάση το αδίκημα για το οποίο κατηγορούνταν ή είχαν καταδικαστεί. Στην πράξη αφαιρούσαν βασικά δικαιώματα των κρατουμένων χωρίς να καθιστούν τις φυλακές πιο ασφαλείς.
γ.- Καθορίζει ευνοϊκότερες προϋποθέσεις για την υπό όρους απόλυση κρατουμένων με σκοπό την αποσυμφόρηση των φυλακών. Πολύ σημαντικό μέτρο, αν δούμε την κατάσταση στις φυλακές, όπου το «στοίβαγμα» ανθρώπων έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις, προσβάλλοντας ευθέως την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, εκτιμά η κυβέρνηση. Με την υποδομή των φυλακών να ανέρχεται σε 9.800 θέσεις, το 2006 κρατούνταν 9.960, ενώ το 2014 περίπου 12.000. Να σημειωθεί ότι το 2013 η Ελλάδα κατείχε την τρίτη θέση υπερπλήρωσης της χωρητικότητας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Τη σοβαρότητα του προβλήματος έχει τεκμηριώσει, μεταξύ άλλων, και η τελευταία έκθεση της ευρωπαϊκής Επιτροπής Πρόληψης των Βασανιστηρίων.
δ.- Το νομοσχέδιο αντικαθιστά, στις περισσότερες περιπτώσεις, την κράτηση ανηλίκων με αναμορφωτικά και εκπαιδευτικά μέτρα. Η εμπειρία δείχνει ότι οι φυλακές ανηλίκων είναι φυτώρια εγκληματικότητας, των οποίων οι τρόφιμοι αποκόπτονται οριστικά από την κοινωνία.
ε.- Ευνοεί, με αυστηρές προϋποθέσεις, την απόλυση υπερήλικων, ασθενών και ανθρώπων με αναπηρία, που η κράτησή τους επιδεινώνει την υγεία τους και οι οποίοι δεν αποτελούν πλέον κίνδυνο για την κοινωνία, λόγω ακριβώς της κατάστασης τους. Ανάλογες διατάξεις ανθρωπιστικού χαρακτήρα υπάρχουν σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη. Η υπό όρους απόλυση για τις ευάλωτες ομάδες έχει γενικό χαρακτήρα. Θα ήταν «φωτογραφική», μόνο αν εξαιρούσε κάποιους συγκεκριμένους κρατούμενους.
στ.- Προβλέπει ρυθμίσεις για την πιο αποτελεσματική εφαρμογή του νόμου για τα ναρκωτικά («νόμος Ρουπακιώτη», 2013), ο οποίος προκρίνει τη θεραπεία και την απεξάρτηση. Σε σύνολο 12.000 περίπου κρατουμένων, οι κρατούμενοι για υποθέσεις ναρκωτικών είναι 2.994. Δηλαδή ένας στους τέσσερις. Το νομοσχέδιο δίνει κίνητρα στους κρατούμενους για απεξάρτηση έξω από τη φυλακή (αποφυλάκιση με τη συμπλήρωση της πρώτης φάσης του προγράμματος μέσα στη φυλακή).
ζ.- Αντιμετωπίζει ποινικά το bullying. Με το νομοσχέδιο ποινικοποιείται η επαναλαμβανόμενη σκληρή συμπεριφορά, όχι μόνο αν προκαλεί σωματική κάκωση, αλλά βλάβη σωματικής ή ψυχικής υγείας σε άτομα οποιασδήποτε ηλικίας.