Αυστηροποίηση των ποινών ανακοίνωσε ο υπουργός Δικαιοσύνης Κωνσταντίνος Τσιάρας, κατά τη διάρκεια της σημερινής συζήτησης στο 6ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, με φόντο την τραγωδία στα Γλυκά Νερά και τη φρικτή δολοφονία μιας 20χρονης μητέρας με το μωρό της δίπλα να κλαίει και τον άνδρα της δεμένο.
Συγκεκριμένα, όπως μεταδίδει το ΑΜΠΕ, ο κ. Τσιάρας ανακοίνωσε την αύξηση της εκτιτέας ποινής (συνολική ποινή φυλάκισης) για την υφ΄όρων απόλυση των κρατούμενων από τα 2/5 που είναι σήμερα ως και στα 4/5 και προσέθεσε ότι συζητείται η αυστηροποίηση της προϋπόθεσης για την απόλυση στις περιπτώσεις που έχει επιβληθεί ισόβιος κάθειρξη.
Ειδικότερα, ο κ. Τσιάρας, με αφορμή και την χθεσινή ειδεχθή δολοφονία στα Γλυκά Νερά, ανέφερε ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης, μέσω της επιτροπής που εξετάζει τις αλλαγές που θα επέλθουν στον νέο Ποινικό Κώδικα, ο οποίος ισχύει από την 1η Ιουλίου 2019, θα αυστηροποιήσει το καθεστώς της υφ΄ όρων απόλυσης των καταδικασθέντων, ακόμη και στις περιπτώσεις της ισοβίου καθείρξεως. Επισήμανε ότι η αυστηροποίηση αυτή θα υλοποιηθεί για «την ενίσχυση της ασφάλεια των πολιτών και την ικανοποίηση του κοινού περί δικαίου αισθήματος».
Συγκεκριμένα, ο υπουργός Δικαιοσύνης, ανέφερε μεταξύ των άλλων, ότι προγραμματίζεται η επέκταση του επιτυχημένου θεσμού της πιλοτικής δίκης και στην Πολιτική Δικαιοσύνη, ενώ την ίδια στιγμή ανέφερε ότι προχωράει ο θεσμός του «Βοηθού Δικαστή» που θα επιτρέψει την ταχύτερη εκδίκαση υποθέσεων ενώπιων των Πολιτικών, Ποινικών και Διοικητικών Δικαστηρίων.
Στο πλαίσιο αναβάθμισης της Δικαιοσύνης, ο κ. Τσιάρας έκανε λόγο για «την σύσταση Εθνικής Σχολής Δικαστικών Υπαλλήλων», με τελικό στόχο η αναλογία δικαστών και δικαστικών υπαλλήλων να ανέλθει στο 1:3.
Ακόμη, ο υπουργός Δικαιοσύνης επισήμανε ότι «στην επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση, μια διαφορετική “επανάσταση” συντελείται στον χώρο της Δικαιοσύνης, αυτή του ψηφιακού μετασχηματισμού της», ενώ προσέθεσε ότι προγραμματίζεται η επέκταση του επιτυχημένου θεσμού της πολιτικής δίκης και στην πολιτική Δικαιοσύνη.
Συγκεκριμένα, σε ερώτηση για το εάν η Δικαιοσύνη μπορεί να διευκολύνει τις όποιες επενδύσεις και να μην τις μπλοκάρει, ο κ. Τσιάρας, απάντησε ότι «η μείωση της διάρκειας των δικαστικών διαδικασιών [μετρούμενη σε χρόνο εκδίκασης] μπορεί να αυξήσει την ανάπτυξη των επιχειρήσεων», εξάλλου προσέθεσε ο κ. Τσιάρας «το υπουργείο Δικαιοσύνης έχει προβεί στη σύσταση των Ειδικών Τμημάτων για υποθέσεις αναπτυξιακού χαρακτήρα».
Επίσης, όπως είπε ο υπουργός Δικαιοσύνης, «με τον ν. 4714/2020 έχει προβλεφθεί η σύσταση Επιτροπής Εξώδικης Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών η οποία είναι αρμόδια για την εξώδικη επίλυση των εκκρεμών φορολογικών διαφορών, με σκοπό την μείωση του μεγάλου αριθμού εκκρεμών δικών», έτσι «δημιουργείται ένα σταθερό περιβάλλον που προσελκύει νέες επενδύσεις» και συνέχισε: «Στο Συμβούλιο της Επικρατείας λειτουργεί ο επιτυχημένος θεσμός της πιλοτικής δίκης που έχει ξεμπλοκάρει μεγάλες επενδύσεις καθώς λύθηκαν ζητήματα όπως η συνταγματικότητα της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, του τέλους επιτηδεύματος και της έκτακτης εισφοράς σε αντικειμενικές δαπάνες που αφορά όλες τις επιχειρήσεις, η συνταγματικότητα της έκτακτης εισφοράς σε ΑΠΕ που αφορά στις επιχειρήσεις παραγωγής και εμπορίας ενέργειας κ.λπ.».
Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε ο υπουργός Δικαιοσύνης, «προγραμματίζεται η επέκταση του επιτυχημένου αυτού θεσμού και στην Πολιτική Δικαιοσύνη, που θα βοηθήσει στην ταχύτερη εκδίκαση υποθέσεων Πολιτικής Δικαιοσύνης που σήμερα συσσωρεύονται στις δικαστικές αίθουσες, επηρεάζουν μεγάλο αριθμό προσώπων και έχουν έντονο αναπτυξιακό και επενδυτικό πρόσημο, καθώς αφορούν στις σχέσεις των δανειοληπτών με τις τράπεζες, στις σχέσεις των εργαζομένων με τις επιχειρήσεις, την αφερεγγυότητα των επιχειρήσεων κ.ά.».
Αναφορικά με τον Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων, ο κ. Τσιάρας ανέφερε ότι «το υπουργείο έχει υλοποιήσει τη δέσμευση του πρωθυπουργού για τη θεσμοθέτηση του Επίκουρου Δικαστικού Έργου, του “Βοηθού Δικαστή” που θα επιτρέψει την ταχύτερη εκδίκαση υποθέσεων ενώπιων των πολιτικών, ποινικών και διοικητικών δικαστηρίων».
Προτεραιότητες και μεταρρυθμίσεις
Σε ερώτηση για το ποιες είναι οι προτεραιότητες και οι μεταρρυθμίσεις στο ελληνικό δικαστικό σύστημα ενόψει του Ταμείου Ανάκαμψης, ο κ. Τσιάρας, απάντησε:
1) Επιλογή, εκπαίδευση και επιμόρφωση των δικαστικών λειτουργών – Αναμόρφωση της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών.
2) Αναβάθμιση του σώματος των δικαστικών υπαλλήλων -Υλοποίηση των σχετικών ρυθμίσεων του νέου Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων
3) Εξορθολογισμός αρμοδιοτήτων, οργάνωσης και διοίκησης των δικαστηρίων / επικαιροποίηση, εξορθολογισμός και απλοποίηση των δικονομικών διαδικασιών.
4) Επέκταση της ψηφιοποίησης της Δικαιοσύνης.
5) Ενίσχυση και επέκταση των εναλλακτικών τρόπων επίλυσης των διαφορών και
6) Ανέγερση και αγορά νέων δικαστικών κτιρίων και ανακαίνιση, επέκταση και αξιοποίηση των υφιστάμενων κτιριακών υποδομών.
Η επόμενη ερώτηση ήταν «τί γίνεται με την επίλυση διαφορών εκτός δικαστηρίων, εάν έχει αποδώσει ο θεσμός και εάν υπάρχει σχεδιασμός να επεκταθεί;» στην οποία ο κ. Τσιάρας απάντησε:
«Ιδιαίτερα ενθαρρυντικά ήταν τα αποτελέσματα που αποτυπώνονται στις Εκθέσεις Μεταμνημονιακής Εποπτείας. Ενδεικτικά, αναφέρω, ότι στις εμπορικές διαφορές το 55% είτε καταλήγει άμεσα σε συμφωνία είτε συνεχίζει τη διαδικασία για την εξεύρεση λύσης μέσω της διαμεσολάβησης στις οικογενειακές διαφορές, το 10% περίπου βρίσκει λύση με συμφωνία μέσω της Υποχρεωτικής Αρχικής Συνεδρίας, ενώ άλλο ένα 10% συνεχίζει την προσπάθεια για εξωδικαστική εξεύρεση λύσης.
Επίσης, στις εκούσιες διαμεσολαβήσεις του Γ’ τετράμηνου, επιτεύχθηκε συμφωνία στις 268 από τις 334 υποθέσεις, δηλαδή στο 80%. Το ποσοστό αυτό είναι αυξημένο από τα προηγούμενα τετράμηνα, όπου το 50% των υποθέσεων είχε αποτέλεσμα την επίτευξη συμφωνίας, γεγονός που δείχνει ότι, σταδιακά, η επιλογή της διαμεσολάβησης από τα εμπλεκόμενα μέρη, για την επίλυση των διαφορών τους, γίνεται όλο και πιο συνειδητά.
Στόχος του υπουργείου Δικαιοσύνης είναι να εφαρμόσει μια διευρυμένη εκστρατεία επιμόρφωσης των νομικών παραστατών που αποτελούν κρίσιμο κρίκο για την επιτυχία του νέου θεσμού ως εργαλείου εξωδικαστικής επίλυσης των διαφορών».
Στην παρατήρηση ότι «η Δικαιοσύνη παραμένει χαρτοβασίλειο και πως εξελίσσεται το πρόγραμμα ψηφιακής της αναβάθμισης», ο κ. Τσιάρας απάντησε: «Στην επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση, μια διαφορετική “επανάσταση” συντελείται στον χώρο της Δικαιοσύνης. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της. Η μετάβαση της Δικαιοσύνης στην ψηφιακή εποχή, δεν είναι πια, απλώς, ένα μεγαλεπήβολο όραμα, που θα παράξει αποτελέσματα κάποια στιγμή στο απώτερο μέλλον.
Είναι, πλέον, εφαρμοσμένη πολιτική, που παράγει καθημερινά μετρήσιμα αποτελέσματα για τους πολίτες.
Δέκα θετικά στον χώρο της Δικαιοσύνης
Συγκεκριμένα, ο κ. Τσιάρας ανέφερε 10 θετικά σημεία στο χώρο της Δικαιοσύνης, που είναι:
1) Εκδόθηκαν ηλεκτρονικά 500.000 πιστοποιητικά,
2) Χιλιάδες υποθέσεις εκδίδονται ηλεκτρονικά και ατελώς,
3) Επέκταση απομαγνητοφώνησης στα Ποινικά Δικαστήρια,
4) Προχωράμε στην εγκατάσταση 250 σταθερών και 151 κινητών συστημάτων τηλεδιάσκεψης σε δικαστήρια και σε σωφρονιστικά καταστήματα, κατ’ εφαρμογή των σχετικών διατάξεων που νομοθετήθηκαν από το υπουργείο Δικαιοσύνης, ήδη από τον Νοέμβριο του 2019,
5) Ταυτόχρονα, σε συνεργασία με την Κοινωνία της Πληροφορίας, γίνεται πράξη η ανάπτυξη ενός σύγχρονου πληροφοριακού συστήματος για τη δημοσίευση στο διαδίκτυο σε πραγματικό χρόνο της πορείας των πινακίων,
6) Επέκταση του ηλεκτρονικού φακέλου, θεαματικά αποτελέσματα για ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων, με αύξηση των κατατεθειμένων δικογράφων κατά 700%,
7) Καθιέρωση του “άυλου διαζυγίου”,
8) Οι ηλεκτρονικές δηλώσεις παράστασης στα δικαστήρια,
9) Ηλεκτρονική κατάθεση μήνυσης και παρακολούθησης της ροής της και
10) Ψηφιακή αναβάθμιση όλων των ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων για όλους τους κλάδους της Δικαιοσύνης».
Μετά τον υπουργό Δικαιοσύνης, στο φόρουμ συμμετείχαν ο Γενικός Εισαγγελέας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και πρώην πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας Αθανάσιος Ράντος και ο πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου Ιωάννης Σαρμάς.
Αθανάσιος Ράντος, Γενικός Εισαγγελέας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου
Ο Γενικός Εισαγγελέας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και πρώην πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας Αθανάσιος Ράντος, ανέφερε ότι η εικόνα του Έλληνα δικαστή, γενικά είναι θετική πλην των γνωστών καθυστερήσεων και είναι ανώτεροι του μέσου όρου των δικαστικών λειτουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αναφερόμενος, ο κ. Ράντος στην καθυστέρηση απονομή της Δικαιοσύνης είπε ότι δεν είναι ανεκτοί οι σημερινοί ρυθμοί απονομής της Δικαιοσύνης, και έτσι δεν μπορεί να γίνεται λόγος για αποτελεσματική Δικαιοσύνη.
Ακόμα, ο κ. Ράντος αναφέρθηκε στην ελληνική πολυνομία και κακονομία, που και τα δύο συμβάλουν αρνητικά στο χώρο της Δικαιοσύνης. Μεταξύ αυτών που ανέφερε ο κ. Ράντος για την βελτίωση της Δικαιοσύνης, είναι ότι πρέπει να γίνει αλλαγή στους κανονισμούς των δικαστηρίων για την αύξηση του αριθμού των συζητουμένων υποθέσεων, οι ανακατανομές αρμοδιοτήτων μεταξύ δικαστηρίων, επανεξεταζόμενες κατά διαστήματα, ο συντομότερος χρόνος έκδοσης δικαστικών αποφάσεων, η καθιέρωση πιλοτικών δικών, αλλά όχι πάντως σημαντική αύξηση αριθμού δικαστών.
Ιωάννης Σαρμάς, πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου
Ο πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου Ιωάννης Σαρμάς, σχετικά με το Ταμείο Ανάκαμψης και τις συμβάσεις που θα φθάσουν στο Ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο, τόνισε ότι αναμένουν διπλασιασμό των συμβάσεων, από δύο χιλιάδες που είναι σήμερα να φθάσουν τις 4.000 και θα αφορούν σε 18 δισ. ευρώ και προσέθεσε ότι δεν θα χαθεί ούτε ένα ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς το Ελεγκτικό Συνέδριο θα επισπεύσει τον έλεγχο και αν χρειαστεί θα κάνει επιπρόσθετα τέταρτο και πέμπτο Κλιμάκιο για να ελεγχθούν άμεσα οι συμβάσεις.
Αναφερόμενος στις συμβάσεις για την πανδημία ο πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανέφερε ότι ελέγχθηκαν περί τις 100 συμβάσεις το μήνα, σε χρόνο που δεν ξεπέρασε το μισό ή το ένα τρίτο που χρόνου που συνήθως απαιτείται για τον έλεγχο των συμβάσεων που είναι ένας μήνας.
Επίσης αναφέρθηκε σε δεκάδες συμβάσεις που έφθασαν στο δικαστήριο εξ αφορμής της πανδημίας, αν και δεν ήταν υγειονομικού ενδιαφέροντος, όπως για παράδειγμα τα λεωφορεία και λοιπά.
Ως προς το ασφαλιστικό κομμάτι που απασχολεί το Ανώτατο Δημοσιονομικό Δικαστήριο ο κ. Σαρμάς, τόνισε ότι εκκρεμούν 100 χιλιάδες συνταξιοδοτικές υποθέσεις τις οποίες χαρακτήρισε «τεράστιο στοκ» και πρόσθεσε ότι η πιλοτική δίκη δίδει στο Δικαστήριο τη δυνατότητα να εκκαθαριστούν ορισμένες υποθέσεις, αλλά δεν αφορά όλες τις υποθέσεις. Τέλος, διευκρίνισε ότι για τις περιπτώσεις που δεν έχει δοθεί σύνταξη σε κάποιον – για διάφορους λόγους- και προσφύγει στο Ελεγκτικό Συνέδριο, οι υποθέσεις αυτές εκδικάζονται άμεσα.