Από το 1970, ο Απρίλιος έχει καθιερωθεί παγκοσμίως ως ο μήνας ευαισθητοποίησης και αποδοχής για τον αυτισμό. Εμείς, στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, έχουμε δεσμευτεί το 2021 να είναι η χρονιά που με κάθε τρόπο θα βελτιώσουμε τη ζωή των συνανθρώπων μας που ζουν στο φάσμα του αυτισμού αλλά και των οικογενειών τους.
Γράφει η Δόμνα Μιχαηλίδου*
Προχωράμε με 3 βασικούς πυλώνες:
Πρώιμη ανίχνευση
Αναγνωρίζοντας ότι η προσχολική ηλικία είναι εξαιρετικά κρίσιμη για την εξέλιξη ενός παιδιού, σχεδιάζουμε προγράμματα που ξεκινούν από τους πρώτους μήνες της ζωής ενός παιδιού, εστιάζοντας στην πρώιμη διάγνωση και κατά συνέπεια στην έγκαιρη παρέμβαση. Το επιτυγχάνουμε εισάγοντας στους βρεφονηπιακούς σταθμούς τα εργαλεία που θα οδηγήσουν στην πρώιμη αναγνώριση της τόσο συχνής πλέον νευροαναπτυξιακής διαταραχής. Σύμφωνα με την επιστημονική κοινότητα, η διάγνωση μέχρι τα 4 χρόνια όταν οδηγεί στην πρώιμη παρέμβαση μπορεί να ανατρέψει την πορεία και την πρόγνωση της σοβαρής αυτής διαταραχής έως και κατά 50%. Η επιστήμη δίνει σήμερα όλα τα διαγνωστικά εργαλεία που μπορούν να βοηθήσουν ώστε να εντοπιστεί ένα παιδί με νευροαναπτυξιακή διαταραχή ακόμα και από την ηλικία των 18 μηνών.
Το πρόγραμμα που συντάσσει η διεπιστημονική μας ομάδα, δίνει τη δυνατότητα ισότιμης εκκίνησης σε όλα τα παιδιά ανεξαρτήτως του οικονομικο-κοινωνικού περιβάλλοντός τους. Η πρώιμη παρέμβαση επιτυγχάνεται με τη χρήση σταθμισμένων τεστ και εξειδικευμένων ερωτηματολογίων προκειμένου να εντοπίζονται τα παιδιά μη-τυπικής ανάπτυξης, να ενημερώνονται έγκαιρα οι γονείς και να παραπέμπονται για εκτενέστερη αξιολόγηση σε ομάδα ειδικών αναπτυξιολόγων και παιδαγωγών ώστε να προκύπτουν έγκαιρες και έγκυρες διαγνώσεις. Στους γονείς θα παρέχεται ενημέρωση και συμβουλευτική σε κάθε στάδιο.
Η πρώιμη διάγνωση και η έγκαιρη αντιμετώπιση των νευροαναπτυξιακών διαταραχών είναι μία επένδυση για όλους μας, για την κοινωνία συνολικά. Μια άμεση επένδυση στις δεξιότητες των ίδιων των παιδιών, στο επίπεδο διαβίωσης των οικογενειών τους αλλά εντέλει στην ορθή αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού μας που οδηγεί στην ανάπτυξη της χώρας μας.
Κατάρτιση και εύρεση εργασίας
Αξιοποιούμε πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης για την εκπόνηση εξειδικευμένων προγραμμάτων κατάρτισης και στοχευμένης διασύνδεσης ατόμων στο φάσμα του αυτισμού με την αγορά εργασίας. Προχωράμε με ουσιαστικές δράσεις για την επαγγελματική κατάρτιση και αποκατάσταση αλλά και την αποϊδρυματοποίηση παρέχοντας σε κάθε στάδιο όλα τα εργαλεία για την ενδυνάμωση των συμπολιτών μας στο φάσμα του αυτισμού μέσα στον κοινωνικό ιστό. Ταυτόχρονα έχουμε προβλέψει την οικονομική κινητροδότηση των εργοδοτών για την πρόσληψη υπαλλήλων στο φάσμα του αυτισμού, με στόχο την άρση κάθε είδους αποκλεισμού και περιθωριοποίησης. Η επανάληψη και η συγκέντρωση είναι δύο από τα χαρακτηριστικά των συμπολιτών μας που βρίσκονται στο φάσμα που τους καθιστούν ιδιαίτερα ικανούς για συγκεκριμένες εργασίες. Ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο, έχουμε συμπεριλάβει στις προτάσεις μας Ταμείο Ανάκαμψης την υποστηριζόμενη και επιδοτούμενη εργασία για ενηλίκους στο φάσμα του αυτισμού εντοπίζοντας άμεσα τους κατάλληλους εργοδότες ώστε το πρόγραμμα να λειτουργήσει αρχικά πιλοτικά για 200 συμπολίτες μας στο φάσμα του αυτισμού.
Αυτόνομη διαβίωση
Στο πλαίσιο της διαδικασίας κοινωνικής ενσωμάτωσης των ατόμων που ανήκουν στις στο φάσμα του αυτισμού, χρηματοδοτούμε και δημιουργούμε στέγες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης για ενηλίκους που αντιμετωπίζουν πρόβλημα αυτόνομης διαβίωσης. Δημιουργούμε εξειδικευμένο ρυθμιστικό πλαίσιο και εξασφαλίζουμε υψηλότερη χρηματοδότηση για μικρές μη-ιδρυματικές δομές εντός του αστικού ιστού (Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης) που θα φιλοξενούν άτομα με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές. Έτσι προχωράμε στην απόϊδρυματοποίηση και βοηθάμε ουσιαστικά τους γονείς των συμπολιτών μας, στη μεγάλη αγωνία που έχουν για το μέλλον των παιδιών τους, όταν δεν θα είναι σε θέση να τα φροντίσουν οι ίδιοι.
ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ: «Αγωνιζόμαστε» για τον αυτισμό
Ενώ σε οικογενειακό επίπεδο σχεδόν σε μία στις 50 οικογένειες υπάρχει ένα μέλος με αυτισμό, η κοινωνική κατανόηση και αναγνώριση της αναπηρίας αυτής είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Είναι πολλοί λίγοι οι συμπολίτες μας που είναι σωστά ενημερωμένοι γι’ αυτή την «αόρατη» αναπηρία. Ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο, με στόχο να αφυπνίσουμε, να ευαισθητοποιήσουμε και να ενημερώσουμε για τον αυτισμό, όλο τον Απρίλιο «αγωνιζόμαστε»! Καλούμε όλους τους συμπολίτες μας να εγγραφούν δωρεάν στην πλατφόρμα www.raceforautism.gr και να περπατήσουν, να τρέξουν, να κολυμπήσουν, να κάνουν ποδήλατο συμμετέχοντας κι αυτοί με τον τρόπο τους σε αυτή την εκστρατεία ενημέρωσης. Θέλουμε όλους τους πολίτες στο πλάι μας, να δημιουργήσουμε μια κοινωνία κοινωνικής δικαιοσύνης, χωρίς αποκλεισμούς.
Να είμαστε όλοι μαζί, όλοι ίσοι, όλοι διαφορετικοί.
Να μην αφήσουμε κανέναν πίσω.
*Δόμνα Μιχαηλίδου, Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων