«Η επαναφορά της συζήτησης για την αλλαγή του εκλογικού νόμου αποτελεί ένα τρικ, διότι αυτή η σκέψη είναι εντελώς απεξαρτημένη από τη μόνιμη συνταγματική θωράκιση της απλής αναλογικής. Τους ενδιαφέρει να είναι ενέργεια μιας χρήσης» σημειώνει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Βούτσης.
Kαι προσθέτει: «Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι υπέρ της απλής αναλογικής. Αν υπάρχει η πλειοψηφία της Βουλής και μάλιστα μια διευρυμένη πλειοψηφία που θα έχει την πολιτική δέσμευση για συνταγματική κατοχύρωση της απλής αναλογικής, ότι θα αποτελεί στοιχείο της συνταγματικής αναθεώρησης και της αναθεωρητέας ύλης, όποτε και αν γίνει αυτή, θα μπορούσαμε να το συζητήσουμε. Άλλωστε, αυτό εμπεριέχεται και στις δικές μας εξαγγελίες. Δεν παραιτούμαστε από αυτές τις αντιλήψεις, είναι αξιακές αντιλήψεις, δεν τις βλέπουμε ως συγκυριακές πολιτικές».
Ο γραμματέας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ εκτιμά ότι είναι πιθανό να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές «πριν να δοκιμαστεί η υπόθεση της προεδρικής εκλογής». Όπως λέει, υπάρχουν «δύο παράγοντες, που λειτουργούν αποτρεπτικά στη διαμόρφωση προεδρικής πλειοψηφίας και κατά πάσα πιθανότητα -δεν λέω βεβαιότητα- μπορούν να οδηγήσουν σε εξελίξεις πριν να δοκιμαστεί η υπόθεση της προεδρικής εκλογής: Οι εσωτερικές αντιφάσεις στα δύο συγκυβερνώντα κόμματα, λόγω των τρομακτικών κοινωνικών πιέσεων που ασκούνται, αλλά και η άρνηση των εταίρων δανειστών επί της ουσίας να διαπραγματευθούν ακόμη και κάτι ελάχιστα ευτυχές μαζί τους σε σχέση με το ζήτημα του χρέους».
Τέλος, ο κ. Βούτσης εκτιμά ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα προσπαθήσει να παρουσιάσει «μια διευρυμένη εξαρχής πλειοψηφία που να εκφράζει την κοινωνικοπολιτική θέληση για αλλαγή και ανατροπή της σημερινής κατάστασης με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, έτσι ώστε να είναι ψηφοδέλτια που εκ προοιμίου θα διεκδικούν την πολιτική πλειοψηφία στη Βουλή. Προτιμώ τη φράση πολιτική πλειοψηφία από την αυτοδυναμία. Η επίκληση αυτού του όρου είναι λίγο παλαιοκομματική, από τα κακά της μεταπολίτευσης. Νομίζω ότι θα υπάρξει μια μεγάλη διάθεση μέσα στην κοινωνία υπέρ της πολιτικής πλειοψηφίας. Από εκεί και πέρα οι ηγεσίες των κομμάτων, που θα βρεθούν στη Βουλή, θα είναι υποχρεωμένες να αφουγκραστούν τη λαϊκή διάθεση να στηρίξουν, ή να ανεχτούν, το πολιτικό πρόγραμμα της Αριστεράς».
Η συνέντευξη του Νίκου Βούτση στο ΑΠΕ-ΜΠΕ έχει ως εξής:
Ερ: Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ευ. Βενιζέλος, έθεσε ζήτημα αλλαγής του εκλογικού νόμου, υπενθυμίζοντας ότι η προγραμματική συμφωνία της δικομματικής κυβέρνησης περιλαμβάνει και τη συγκεκριμένη δέσμευση. Πώς το σχολιάζετε;
Απ: Είναι στοιχείο του πανικού που έχει καταλάβει ηγετικά στελέχη της συγκυβέρνησης και οφείλεται σε πάρα πολλούς λόγους, πολλούς εκ των οποίων είχαμε προβλέψει από το καλοκαίρι. Είναι το στρίμωγμα από τους ξένους, οι εσωτερικές αντιφάσεις της συγκυβέρνησης, είναι ότι η κοινωνία έχει γυρίσει την πλάτη της, είναι και επειδή πηγαίνουμε σε εκλογές ανεξαρτήτως κατά τη γνώμη μου και από το 180 της προεδρικής εκλογής.
Είναι φανερό ότι μια τέτοια εξαγγελία, ή μια τέτοια διερεύνηση, αποτελεί κόλαφο για τη Δημοκρατία, γιατί αναγνωρίζει από τη δική τους την πλευρά ότι έχουν χάσει τις εκλογές, όποτε κι αν γίνουν. Αποτελεί επίσης και ένα τρικ, διότι αυτή η σκέψη είναι εντελώς απεξαρτημένη από τη μόνιμη συνταγματική θωράκιση στην Ελλάδα.
Ερ: Αναφέρεστε στο αίτημα της συνταγματικής κατοχύρωσης της απλής αναλογικής;
Απ: Είμαστε υπέρ της απλής αναλογικής και με δέσμευση πολιτική των κομμάτων που θα την υπερψηφίσουν -διότι χρειάζεται κατά το Σύνταγμα μια άνετη πλειοψηφία στη Βουλή- ότι θα αποτελεί στοιχείο της συνταγματικής αναθεώρησης και της αναθεωρητέας ύλης όποτε και αν γίνει αυτή. Οποιαδήποτε άλλη συζήτηση -γιατί συζητάμε το θέμα δύο χρόνια, καθώς έρχεται και επανέρχεται- για ad hoc έγκριση, ώστε να ανακοπεί η άνοδος της Αριστεράς στην Ελλάδα -αποτελεί, ακόμη και για στελέχη της συγκυβέρνησης, όπως η κ. Μπακογιάννη και ο κ. Χρυσοχοΐδης- μια προκαταρκτική αναγνώριση ήττας, αλλά και μια επικινδυνότητα. Η κυβέρνηση δεν έχει συνηθίσει να χάνει, ιδιαίτερα το ΠΑΣΟΚ με οποιδήποτε ποσοστό θέλει να είναι στην κυβέρνηση, και αυτό το καθιστά επικίνδυνο στη σημερινή φάση, που φαίνεται ότι επικρατεί ο πανικός στη συγκυβέρνηση.
Ερ: Αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν φαίνεται να έχει συνηθίσει να κερδίζει…
Απ: Βεβαίως, συμφωνώ μαζί σας. Δεν είναι εύκολο, ξέρετε, γιατί δεν μας έχει συμβεί ποτέ σε επίπεδο διακυβέρνησης. Δεν έχουμε έναν οδικό χάρτη, ούτε καν από την Ευρώπη, από συγγενή κόμματα και ουσιαστικά προσπαθούμε να πλεύσουμε σε αχαρτογράφητα νερά.
Ερ: Άρα, λοιπόν, αν η κυβέρνηση καταθέσει στη Βουλή πρόταση για ένα αναλογικό εκλογικό σύστημα και την κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών, τι θα πράξετε;
Απ: Αν υπάρχει η πλειοψηφία της Βουλής και μάλιστα μια διευρυμένη πλειοψηφία που θα έχει την πολιτική δέσμευση για συνταγματική κατοχύρωση της απλής αναλογικής θα μπορούσαμε να το συζητήσουμε και το έχουμε πει σε όλους τους τόνους. Άλλωστε, αυτό εμπεριέχεται και στις δικές μας εξαγγελίες, παρά το γεγονός ότι με τον ισχύοντα εκλογικό νόμο θα έχουμε μια άνετη πλειοψηφία μετά τις εθνικές εκλογές αν τα πράγματα πάνε καλά. Δεν παραιτούμαστε από αυτές τις αντιλήψεις, είναι αξιακές αντιλήψεις, δεν τις βλέπουμε ως συγκυριακές πολιτικές. Σας επαναλαμβάνω, όμως, ότι όποτε κι αν θέσαμε αυτό το ζήτημα στη Βουλή -εγώ μόνο το έχω θέσει δυο τρεις φορές-από την άλλη πλευρά είχαμε σιγή ιχθύος. Τους ενδιαφέρει να είναι μιας χρήσης ενέργεια. Αλλά και υποθετικά μιλώντας, αν το έκαναν δηλαδή, θα προκαλούσαν τέτοια αντιπάθεια για το πολιτικό σύστημα -όπως λένε και στελέχη τους- που θα οδηγούσε σε μια άνετη πλειοψηφία και αυτοδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ.
Ερ: Είπατε ότι οι πρόωρες εκλογές αποσυνδέονται από την ύπαρξη ή μη προεδρικής πλειοψηφίας 180 βουλευτών. Βλέπετε δηλαδή να γίνονται έτσι κι αλλιώς εκλογές ως το τέλος του χρόνου;
Απ: Από το καλοκαίρι το λέμε. Υπάρχουν εσωτερικές αντιφάσεις στα δύο συγκυβερνώντα κόμματα, λόγω των τρομακτικών κοινωνικών πιέσεων, που ασκούνται. Ταυτόχρονα, υπάρχει και η άρνηση των εταίρων δανειστών επί της ουσιας να διαπραγματευθούν ακόμη και κάτι ελάχιστα ευτυχές μαζί τους σε σχέση με το ζήτημα του χρέους. Αυτοί οι δύο παράγοντες λειτουργούν αποτρεπτικά στη διαμόρφωση προεδρικής πλειοψηφίας και κατά πάσα πιθανότητα -δεν λέω βεβαιότητα- μπορούν να οδηγήσουν σε εξελίξεις πριν να δοκιμαστεί η υπόθεση της προεδρικής εκλογής.
Ερ: Κύριε Βούτση, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σταθερά πρώτος, όσο και αν τα ποσοστά δεν αντανακλούν αυτά που βιώνει η ελληνική κοινωνία. Το ερώτημα είναι, όμως, αν δεν επιτύχετε την αυτοδυναμία, με ποιους εταίρους θα φτιάξετε κυβέρνηση; Μήπως τελικά η αυτοδυναμία είναι μονόδρομος για τον ΣΥΡΙΖΑ;
Απ: Στο νέο πολιτικό σκηνικό, που θα δαμορφωθεί -και ο Αλέξης Τσίπρας ήταν πολύ σαφής στη Θεσσαλονίκη- θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε μια διευρυμένη εξαρχής πλειοψηφία που να εκφράζει την κοινωνικοπολιτική θέληση για αλλαγή και ανατροπή της σημερινής κατάστασης με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, έτσι ώστε να είναι ψηφοδέλτια που εκ προοιμίου θα διεκδικούν την πολιτική πλειοψηφία στη Βουλή. Προτιμώ τη φράση «πολιτική πλειοψηφία» από την «αυτοδυναμία». Η επίκληση αυτού του όρου είναι λίγο παλαιοκομματική, από τα κακά της μεταπολίτευσης. Νομίζω ότι θα υπάρξει μια μεγάλη διάθεση μέσα στην κοινωνία υπέρ της πολιτικής πλειοψηφίας. Σας θυμίζω τις δημοσκοπήσεις πριν τις ευρωεκλογές και το τελικό αποτέλεσμα. Το ίδιο θα συμβεί και τώρα. Το βασικό στοιχείο είναι η παράσταση νίκης και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, για παράδειγμα μέχρι την ηλικία των 65 ετών η διαφορά υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ είναι πάρα πολύ μεγάλη. Πιστεύω ότι αυτά είναι στοιχεία που θα δώσουν ένα πάρα πολύ καλό αποτέλεσμα. Από εκεί και πέρα οι ηγεσίες των κομμάτων που θα βρεθούν στη Βουλή θα είναι υποχρεωμένες να αφουγκραστούν τη λαϊκή διάθεση να στηρίξουν ή να ανεχτούν το πολιτικό πρόγραμμα της Αριστεράς.
Ερ: Άκουσα τον κ. Τσίπρα με προσοχή στην ομιλία του στο Βελλίδειο, στη Θεσσαλονίκη, όπου δεν αναφέρθηκε στο πρόγραμμα μιας αριστερής κυβέρνησης. Είπε χαρακτηριστικά «είναι το πρόγραμμα που μπορούμε, όχι αυτό που θέλουμε». Άρα, πάμε για μια κυβέρνηση που έχει στόχο την ανακούφιση των φτωχότερων λαϊκών στρωμάτων, μια κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας ή μια αριστερή κυβέρνηση;
Απ: Το καθήκον, σήμερα, της Αριστεράς είναι ακριβώς να ηγηθεί μιας προσπάθειας κοινωνικής σωτηρίας. Στις ιστορικές στιγμές και περιόδους οι πολιτικές δυνάμεις κρίνονται και παίρνουν τα εύσημα και παίρνουν και ζωή από το πώς ανταποκρίνονται σε αυτές τις συνθήκες. Εμείς, τώρα, όχι μόνο μπορούμε, αλλά πρέπει να κάνουμε, το συνδέουμε βέβαια και με μια μεσοπρόθεσμη οικονομική λογική και πολιτική, θεωρώντας πως η αύξηση της ζήτησης μέσω της άμεσης ανακούφισης όσων βρίσκονται στα πρόθυρα ή στα όρια ανθρωπιστικής καταστροφής, θα δώσει ένα πεδίο που θα βοηθήσει στους τομείς της παραγωγικής ανασυγκρότησης και στις μεγάλες τομές που θα πρέπει να γίνουν ύστερα, ώστε να μπει η χώρα μας στο κανάλι της προόδου και των προοδευτικών λύσεων και προοπτικών.