Τους τρόπους άρσης της ασυλίας του ευρωβουλευτή Γιάννη Λαγού εξετάζουν αυτές τις ώρες νομικοί αλλά και οι Έλληνες συνάδελφοί του από τα υπόλοιπα κόμματα μετά την καταδίκη του από το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης ως ηγετικού μέλους της «Χρυσής Αυγής».
Ήδη ο Δημήτρης Παπαδημούλης από τον ΣΥΡΙΖΑ, ο Νίκος Ανδρουλάκης από το ΚΙΝΑΛ και ο Κώστας Παπαδάκης από το ΚΚΕ, με επιστολή τους προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ντέιβιντ Σασόλι, ζητούν να παρέμβει άμεσα ώστε να αρθεί η βουλευτική ασυλία του.
Σύμφωνα με τα όσα προβλέπει ο Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σε περίπτωση που οι αρμόδιες εθνικές αρχές ζητήσουν από το Ευρωκοοινοβούλιο την άρση της ασυλίας ευρωβουλευτή (ή στην περίπτωση που ένας ευρωβουλευτής ή πρώην ευρωβουλευτής ζητήσει την υπεράσπιση της ασυλίας του), ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου ανακοινώνει στην ολομέλεια ότι το Κοινοβούλιο έλαβε την αίτηση και την παραπέμπει στην αρμόδια επιτροπή, δηλαδή στην επιτροπή Νομικών Θεμάτων.
Η επιτροπή μπορεί να ζητήσει οποιαδήποτε πληροφορία ή επεξήγηση κρίνει απαραίτητη. «Ο ενδιαφερόμενος βουλευτής πρέπει να έχει την ευκαιρία να εκφράσει την άποψή του και μπορεί να προσκομίσει έγγραφα ή άλλα γραπτά στοιχεία που θεωρεί χρήσιμα» αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ιστοσελίδα του Ευρωκοινοβουλίου.
Ακολούθως, κεκλεισμένων των θυρών, η επιτροπή εγκρίνει έκθεση που συνιστά στο Κοινοβούλιο ως Σώμα, να εγκρίνει ή να απορρίψει την αίτηση, δηλαδή να άρει ή να διατηρήσει την ασυλία του ενδιαφερόμενου ευρωβουλευτή. Κατά την πρώτη σύνοδο της ολομέλειας μετά την απόφαση της επιτροπής, το Κοινοβούλιο αποφασίζει επί του θέματος με απλή πλειοψηφία. Μετά την ψηφοφορία, ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου ανακοινώνει αμέσως την απόφαση του Κοινοβουλίου στον ενδιαφερόμενο ευρωβουλευτή και στις αρμόδιες αρχές του σχετικού κράτους μέλους.
Διατηρούν την έδρα τους οι ευρωβουλευτές, ακόμη και αν αρθεί η ασυλία τους;
Η απάντηση είναι ναι. «Η εντολή των ευρωβουλευτών είναι εθνική εντολή και δεν μπορεί να αφαιρεθεί από οποιαδήποτε άλλη αρχή. Επιπλέον, η άρση της ασυλίας δεν συνιστά ετυμηγορία για την ενοχή ή όχι του ευρωβουλευτή. Μέσω αυτής δίνεται απλώς η δυνατότητα στις εθνικές δικαστικές αρχές να προβούν στις ανάλογες ενέργειες, δηλ. τη διεξαγωγή έρευνας ή δίκης» αναφέρεται χαρακτηριστικά. Καθώς οι ευρωβουλευτές εκλέγονται σύμφωνα με την εθνική εκλογική νομοθεσία, εάν ευρωβουλευτής κριθεί ένοχος για ποινικό αδίκημα που συνεπάγεται έκπτωση από το αξίωμα (όπως συμβαίνει στη συγκεκριμένη περίπτωση), εναπόκειται στις αρχές του κράτους μέλους να ενημερώσουν το Κοινοβούλιο σχετικά.
Μια αντίστοιχη περίπτωση είχαμε τον περασμένο Ιανουάριο όταν κατατέθηκε στο Ευρωκοινοβούλιο ισπανικό αίτημα για την άρση της ασυλίας του Καταλανού αυτονομιστή Κάρλες Πουτζδεμόν. Οι ισπανικές αρχές απευθύνθηκαν τότε προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για να ζητήσουν την άρση της ασυλίας του Κάρλες Πουτζδεμόν και του Τόνι Κομίν έτσι ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν τη δικαστική δίωξη κατά των δύο ευρωβουλευτών. Όπως τότε, έτσι και σήμερα η διαδικασία άρσης της ασυλίας μπορεί να διαρκέσει από εβδομάδες έως και μήνες.
