Τα χειρότερα μέχρι στιγμής στο Καστελόριζο φαίνεται ότι αποφεύγονται, αν και η Αθήνα παραμένει σε επιφυλακή όσο διαρκεί η τουρκική Navtex, με καθοριστικό στοιχείο το ρόλο που έπαιξε η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ προχθές το βράδυ.

Γράφει η Βίκυ Σαμαρά

Η Γερμανίδα καγκελάριος είχε τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, προκειμένου να αποκλιμακωθεί η ένταση μετά την τουρκική Navtex που δεσμεύει το Καστελόριζο.

Η γερμανική εφημερίδα Bild μάλιστα υποστήριξε ότι η κ.Μέρκελ απέτρεψε στρατιωτική σύγκρουση Ελλάδας- Τουρκίας και συγκεκριμένα ότι η παρέμβαση της είχε ως αποτέλεσμα 18 τουρκικά πολεμικά πλοία που κατευθύνονταν προς Καστελόριζο να αλλάξουν πορεία.

Σύμφωνα με τον αρχισυντάκτη της Bild, η καγκελάριος της Γερμανίας είχε επείγον τηλεφώνημα με τον κ.Μητσοτάκη, συνομίλησε στη συνέχεια με τον κ.Ερντογάν και ξανά με τον Ελληνα πρωθυπουργό. Η γερμανική εφημερίδα δεν αναφέρει πως ακριβώς κατάφερε να πείσει η κ.Μέρκελ τον Τούρκο Πρόεδρο να αποσύρει τα πολεμικά σκάφη από την περιοχή, όπου θα έρχονταν αντιμέτωπα με το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό, με κίνδυνο θερμού επεισοδίου. Φέρεται όμως να ζήτησε από την Άγκυρα να κάνει πίσω, όπερ και εγένετο.

Αυτό βεβαίως δεν επιβεβαιώνεται επισήμως. Σε κάθε περίπτωση είναι σαφές πως η γερμανική δραστική παρέμβαση ήταν κρίσιμη. Ιδίως δεδομένου ότι οι ΗΠΑ σε αντίθεση με το 1996 και την κρίση των Ιμίων δεν δείχνουν τόσο ενεργή παρεμβατικότητα.

Όμως και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αντέδρασε στις τουρκικές προκλήσεις, καλώντας την Άγκυρα να μην προχωρήσει στις σεισμικές έρευνες. Η αναφορά σε «αμφισβητούμενα ύδατα» προκάλεσε ανησυχία στην Ελλάδα. Γεγονός είναι πάντως πως το θέμα της υφαλοκρηπίδας είναι η μόνη διαφορά με την Τουρκία που αναγνωρίζει η Ελλάδα.

Ίσως η πιο σημαντική για το μέλλον εξέλιξη της χθεσινής ημέρας πάντως ήταν το μήνυμα της Κομισιόν προς την Τουρκία να προσφύγει στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης για την υφαλοκρηπίδα. Η Αθήνα θα δεχόταν κάτι τέτοιο, με τον όρο να έχει υπογραφεί προηγουμένως το προσύμφωνο- συνυποσχετικό που θα όριζε τη δικαιοδοσία. Η Τουρκία προφανώς θα ήθελε να σύρει τη χώρα μας στο τραπέζι του διμερούς διαλόγου μετά από θερμό επεισόδιο ώστε να αναγκαστεί η Ελλάδα να δώσει μάχη και για όσα ήδη της ανήκουν και άρα να οδηγηθεί σε συμβιβασμό για τα κυριαρχικά της δικαιώματα.

Σημειωτέον εν τω μεταξύ ότι ο επικεφαλής των Δημοκρατικών στην επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ, Μπομπ Μενέντεζ, ένας πολιτικός ιδιαίτερα δραστήριος υπέρ των ελληνικών θέσεων, κάρφωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

«Ας είμαστε ξεκάθαροι – η μόνη χώρα που “αμφισβητεί” αυτά τα νερά είναι η Τουρκία. Αυτά τα ύδατα ανήκουν στην Ελλάδα και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ πρέπει να αναγνωρίσει κατηγορηματικά και δημόσια ότι η Τουρκία μόνη της είναι υπεύθυνη για την ένταση πάνω τους», έγραψε στο twitter.

Ο κ.Μητσοτάκης επικοινώνησε χθες και με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Μόσχα και Άγκυρα έχουν βρει μία λεπτή ισορροπία τα τελευταία χρόνια, παρότι στη Λιβύη συγκρούονται τα συμφέροντα και οι γεωστρατηγικές επιλογές τους. Το… φλερτ αυτό θέλει να διαταράξει η Αθήνα.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός συζήτησε με τον Ρώσο Πρόεδρο την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και το θέμα της Αγίας Σοφίας. Υπενθυμίζεται ότι η Μόσχα δεν είχε αντιδράσει εξαρχής έντονα στη μετατροπή του βυζαντινού μνημείου σε τζαμί. Υπενθυμίζεται επίσης ότι το Πατριαρχείο της Μόσχας είχε δυσαρεστηθεί με την αναγνώριση της ουκρανικής Εκκλησίας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Κρεμλίνου, Μητσοτάκης- Πούτιν συζήτησαν χθες αναλυτικά τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, υπογράμμισαν την εξαιρετική πολιτιστική, ιστορική και πνευματική σημασία αυτού του μοναδικού μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς, και επισήμαναν τη σημασία της διατήρησής της ως κοινής ιδιοκτησίας του ανθρώπινου είδους και ως συμβόλου ειρήνης και αρμονίας. Το Κρεμλίνο επιβεβαίωσε επίσης ότι συζήτησαν για τη Λιβύη, όπου η κατάσταση είναι τεταμένη. Πάντως λίγο αργότερα Ρωσία- Τουρκία ανακοίνωσαν ότι κατέληξαν σε συμφωνία για την εκεχειρία στη Λιβύη.

Επετεύχθη λοιπόν εν τέλει ο στόχος της αποκλιμάκωσης στο Αιγαίο; Το βέβαιο είναι πως δεν κλιμακώθηκε και άλλο η ένταση φτάνοντας σε θερμό επεισόδιο. Η κατάσταση θα είναι απολύτως ξεκάθαρη μετά τις 2 Αυγούστου οπότε λήγει η τουρκική Navtex. Σημειωτέον βεβαίως ότι η Ελλάδα εξέδωσε αντι- Navtex για την ίδια ακριβώς περιοχή, εξουδετερώνοντας την τουρκική. Και βεβαίως είναι σαφές ότι τα ενδεχόμενα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην περιοχή είναι αυτά που ενδιαφέρουν τους μεγάλους παγκόσμιους παίκτες…