Το στίγμα της συζήτησης στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή, η οποία επεξεργάστηκε (και ψήφισε υπέρ, κατά πλειοψηφία) την κύρωση των πρόσφατων Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου για την «επίταξη ακινήτων» σε νήσους υποδοχής μεταναστών και για την «αναστολή της υποβολής αιτήσεων χορήγησης ασύλου» έδωσαν κατά τη διάρκεια της προαναγγελίας κατάθεσης νέου νομοσχεδίου, το οποίο θα επιταχύνει τη διαδικασία ασύλου από τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότη Μηταράκη, αλλά και η ενημέρωση από τον αναπληρωτή υπουργό, Γιώργο Κουμουτσάκο, για τις λεπτομέρειες της επιστολής του Κυριάκου Μητσοτάκη προς τον Εμανουέλ Μακρόν και την Άνγκελα Μέρκελ, εν όψει της πρόσφατης τηλεδιάσκεψής τους με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Απαντώντας σε σχετική κριτική, ο κ. Κουμουτσάκος τόνισε ότι η Ελλάδα «δεν ήταν καθόλου απούσα ουσιαστικά, διότι ο κ. Μητσοτάκης είχε στείλει αναλυτική επιστολή στην κ. Μέρκελ και τον κ. Μακρόν με τις θέσεις μας, και σε ότι αφορά στην ελληνική/ευρωπαϊκή θέση για το τι συνέβη στα σύνορά μας, και τη σκοπιμότητα της Τουρκίας να χρησιμοποιήσει τις ελπίδες απελπισμένων ανθρώπων για την επίτευξη γεωστρατηγικών στόχων της, εκβιάζοντας την Ευρώπη, και τη διάσταση της παραβίασης διατάξεων του διεθνούς και του ανθρωπιστικού δικαίου, με αναφορές, όχι μόνο στην παραβίαση της κοινής δήλωσης Ε.Ε.-Τουρκίας του 2016, αλλά και στο γεγονός ότι δεν εφαρμόζεται η ευρωτουρκική συμφωνία επανεισδοχής, ούτε και η διμερής συμφωνία αστυνομικής συνεργασίας Ελλάδας Τουρκίας του 2001».
Όπως σημείωσε ο κ. Κουμουτσάκος, η επιστολή περιλάμβανε επίσης συγκεκριμένους όρους που έπρεπε να πληρωθούν, προκειμένου να υπάρξει εκτόνωση στα σύνορα:
Βασικός όρος, είπε ο αναπληρωτής υπουργός, «οι άνθρωποι που έχουν σπρωχτεί στα ευρωτουρκικά σύνορα πρέπει να πάνε σε άλλες περιοχές, πίσω από την οριογραμμή, και προκειμένου να υπάρξει αποκατάσταση του status quo ante (πρότερη κατάσταση), αυτοί που παρανόμως πέρασαν, να τους πάρει πίσω η Τουρκία».
Ο κ. Μητσοτάκης κατέθεσε και τις ελληνικές απόψεις για το τι πρέπει να γίνει σε μια νέα ρύθμιση, πρόσθεσε ο κ. Κουμουτσάκος:
- Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex) να έχει ενισχυμένη εντολή, η οποία πρέπει να περιλαμβάνει κοινές επιχειρήσεις του Frontex και της Τουρκίας στην ξηρά και στις τουρκικές ακτές,
- Να προβλεφθεί μηχανισμός αξιολόγησης της χρηματοδότησης, εάν σωστά ξοδεύεται ή όχι, και μάλιστα με μια διασύνδεση της απόδοσης του ελέγχου των ροών με τη χρηματοδότηση, στη λογική, “περισσότερη χρηματοδότηση για λιγότερες ροές, και λιγότερη/καθόλου χρηματοδότηση για ανεξέλεγκτες ροές”.
- Να μπορεί να επιστρέφει η Ελλάδα εκείνους που έχουν φτάσει στη ενδοχώρα.
Όπως τόνισε ο κ. Κουμουτσάκος και σύμφωνα με το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, πρόκειται για μια πλήρη, πολύ ουσιαστική επιστολή, στην οποία υπήρχε αναφορά για το πως διαπραγματεύεται η Αθήνα εν ενόψει και της διαπραγμάτευσης για το ευρωπαϊκό Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου. Όλα γίνονται με φροντίδα, σοβαρότητα και επιμονή στις θέσεις αυτές. Να μην αμφιβάλει κανείς γιαυτό. ‘Αλλωστε το έχουν επιβεβαιώσει οι τελευταίες ημέρες διαχείρισης της πολύ δύσκολης και πρωτόγνωρης κατάστασης επισήμανε ο κ. Κουμουτσάκος.
Νωρίτερα, ο κ. Μηταράκης είχε τονίσει ότι οι δύο ΠΝΠ που κυρώνει η Βουλή αποτελούν απάντηση στη διπλή κρίση, του μεταναστευτικού και της δημόσιας υγείας, που ειδικά στα νησιά αλλά και αλλού, συνδυάζονται έντονα. Αφού εξήγησε την κυβερνητική πολιτική υπέρ της μείωσης των μεταναστευτικών ροών και του περιορισμού της κρίσης στις τοπικές κοινωνίες, σημείωσε την επίτευξη της επιτάχυνσης των διαδικασιών ασύλου από 183 ημέρες σε 27, ενώ, όπως ανέφερε, το πρώτο δίμηνο του 2020, «έχουμε τριπλασιάσει τις επιστροφές». Ωστόσο, στηλίτευσε την πρόσφατη ενέργεια της Τουρκίας, παρά τις διμερείς δεσμεύσεις της, να μη δεχθεί «μία μεγάλη επιστροφή, προφασιζόμενη θέμα κορονοϊού…».
Για την προστασία της δημόσιας υγείας στα νησιά, είπε ότι η κυβερνητική στρατηγική περιλαμβάνει τον διαχωρισμό των υπαρχόντων μεταναστών/προσφύγων από τις νέες αφίξεις, τον περιορισμό πρόσβασης στις δομές, τον περιορισμό της κυκλοφορίας, τη δημιουργία ειδικής υγειονομικής μονάδας στην περίμετρο, και την πολύγλωσση ενημέρωση.
Αναφερόμενος, δε, στους μετακινηθέντες στις Σέρρες και τη Μαλακάσα, είπε ότι ελέγχθησαν πριν και κατά την άφιξή τους εκεί, ότι ο Ελληνικός Στρατός τους εξέτασε ατομικά, ενώ διαβεβαίωσε ότι ουδένα κρούσμα του νέου ιού υπάρχει.
Αντίθετοι με την κύρωση των δύο ΠΝΠ εμφανίστηκαν οι εισηγητές και αγορητές της αντιπολίτευσης, ενώ η εισηγήτρια της πλειοψηφίας, Σοφία Βούλτεψη (Νέα Δημοκρατία), επέκρινε τον ΣΥΡΙΖΑ ότι αν και συμφωνούσε με τη δημιουργία κλειστών δομών «απλώς κλωτσούσε το τενεκεδάκι στον επόμενο».
Ο εισηγητής της μειοψηφίας, Δημήτρης Βίτσας (ΣΥΡΙΖΑ), ζήτησε να δοθεί μάχη από την Ελλάδα για δίκαιο καταμερισμό του μεταναστευτικού/προσφυγικού προβλήματος από την Ε.Ε. Αναφερόμενος στο θέμα του ιού, είπε ότι περίμενε από τον πρωθυπουργό να ανακοινώσει νέες προσλήψεις στα νοσοκομεία. Πως πήρε 1.500 ειδικούς φρουρούς; Δεν μπορεί να κάνει το ίδιο με ιατρικό προσωπικό; αναρωτήθηκε ο κ. Βίτσας.
Ο αγορητής του Κινήματος Αλλαγής, Γιώργος Καμίνης, είπε ότι η αναστολή των αιτήσεων ασύλου μόνο ως προσωρινό μέτρο μπορεί να νοηθεί: «Δεν γνωρίζω χώρα να εξωθεί κόσμο να παραβιάσει βίαια, τα σύνορα μιας άλλης χώρας», είπε, αναφερόμενος στη εξαιρετική προϋπόθεση της προσωρινής αναστολής.
Η αγορήτρια του ΚΚΕ, Μαρία Κομνηνάκα, τόνισε ότι αποτελεί πρόκληση η ψήφιση της ΠΝΠ που «έφερε την αναστάτωση στα νησιά», τα οποία «ζητούν να παρθούν πίσω οι επιτάξει. Να μην κατασκευάσετε δομές σαν τον κλέφτη εν μέσω καραντίνα».
Ο αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Αντώνης Μυλωνάκης, ανέφερε ότι η κυβέρνηση περνάει τα πάντα την ώρα που ο λαός είναι κλεισμένος στα σπίτια του, ενώ αμφισβήτησε τον υγειονομικό έλεγχο των μεταφερόμενων μεταναστών/προσφύγων.
Η αγορήτρια του ΜέΡΑ25, Φωτεινή Μπακαδήμα, σημείωσε ότι αντί να έρχονται στη Βουλή μέτρα κατά την εξάπλωσης του νέου κορονοϊού, έρχονται οι συγκεκριμένες ΠΝΠ. «Όχι στις φυλακές ψυχών, οι πρόσφυγες/μετανάστες να διαμοιραστούν στην ενδοχώρα», πρότεινε.
Επίσης, ο πρόεδρος της επιτροπής, Μάξιμος Χαρακόπουλος, όπως και όλοι οι ομιλητές, ευχαρίστησε όλους όσοι αυτές τις ημέρες μάχονται κατά του COVID-19, και θύμισε ότι ο πρώτος κυβερνήτης της νέας Ελλάδας, Ιωάννης Καποδίστριας, σε ανάλογη περίπτωση, και παρότι πιστός Ορθόδοξος, δεν δίστασε να απαγορεύσει τις θρησκευτικές τελετές για την προστασία του πληθυσμού.
Σημειώνεται τέλος, ότι με τροπολογία βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, ζητείται «να καλύψει το Δημόσιο τις δαπάνες των υπαλλήλων του ΥΠΕΞ, εκτός Ε.Ε, για την αντιμετώπιση του COVID-19».
«Να εκκενωθούν οι υπερπλήρεις δομές στα ελληνικά νησιά»
Την άμεση αντίδραση της Ευρώπης για την αποφυγή της μετατροπής της ανθρωπιστικής κρίσης στα νησιά της Ελλάδας σε ζήτημα δημόσιας υγείας, με επείγουσα εκκένωση των δομών που φιλοξενούν πρόσφυγες, ζήτησε ο Ισπανός πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Xουάν Φερνάντο Λοπέζ Αγκιγιάρ.
Σε επιστολή με τη θεσμική του ιδιότητα στον επίτροπο, Γιάνεζ Λέναρτσικ, ο οποίος είναι ο Ευρωπαίος Συντονιστής Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών και πρόεδρος της επιτροπής συντονισμού κρίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπογραμμίζεται ότι μετά το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα στη Λέσβο, «ένα από τα κύρια ζητήματα για την αποφυγή της ταχείας και ευρείας μετάδοσης του COVID-19 είναι η επείγουσα εκκένωση των υπερπλήρων δομών».
Σε ανακοίνωση Τύπου της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών του Ε.Κ. αναφέρεται ότι:
«Πολλοί άνθρωποι στις δομές αυτές (42.000 στο σύνολό τους) διαβιούν ήδη σε επισφαλή για την υγεία τους κατάσταση και (παρά τα μέτρα των ελληνικών Αρχών) ο υπερπληθυσμός και οι δραματικές συνθήκες καθιστούν δύσκολο τον περιορισμό του COVID-19, “Δεν υπάρχει καμία δυνατότητα απομόνωσης ή αποφυγής κοινωνικών επαφών, ούτε είναι εφικτό να διασφαλιστούν κατάλληλες συνθήκες υγιεινής… Υπάρχουν μόνο έξι κλίνες εντατικής θεραπείας στη Λέσβο και ο απαραίτητος ιατροφαρμακευτικός εξοπλισμός δεν είναι διαθέσιμος στα νησιά”».
Οι ευρωβουλευτές απαιτούν την κατάρτιση σχεδίου δράσης το οποίο θα περιλαμβάνει:
- προληπτική εκκένωση του πληθυσμού που ανήκει σε ομάδες υψηλού κινδύνου, συμπεριλαμβανόμενων όσων είναι μεγαλύτεροι από 60 και όσων έχουν αναπνευστικά προβλήματα, διαβήτη ή άλλες παθήσεις
- αυξημένη συνεργασία μεταξύ των συστημάτων υγείας των κρατών μελών
- πρόσθετη χρηματοδότηση για την αύξηση της ικανότητας περίθαλψης και εντατικής θεραπείας
- να μην σταματήσει η μετεγκατάσταση, ειδικά των παιδιών, λόγω της πανδημίας.
«Δεν μπορεί να υπάρξει πραγματικός έλεγχος της πανδημίας του COVID-19 χωρίς μέτρα πρόληψης για όλους, συμπεριλαμβανομένων των αιτούντων άσυλο. Σας προτρέπουμε ως εκ τούτου να αναλάβετε άμεση δράση, ξεκινώντας με την προληπτική εκκένωση των πλέον ευπαθών ομάδων από τις δομές στα νησιά της Ελλάδας. Αυτό είναι καίριας σημασίας για να σωθούν οι ζωές τους και να αποσυμφορηθούν οι δομές», καταλήγει η επιστολή.