Την ανάπτυξη μέσα από την ανταγωνιστικότητα, την εξωστρέφεια και την καινοτομία, προέταξε σαν διέξοδο από την κρίση ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, μιλώντας σε εκδήλωση της ΟΝΝΕΔ για την απασχόληση, στην οποία μετείχαν εκπρόσωποι από εννέα χώρες της Μεσογείου.
Ο κ. Σαμαράς μίλησε για την ανάγκη σταθερότητας της ευρύτερης περιοχής: «Ολόκληρη η περιοχή μας έχει αποσταθεροποιηθεί. Κάποιες στιγμές πολλοί φοβούνται -όλοι φοβόμαστε- ότι είναι έτοιμη να αναφλεγεί. Για διαφορετικούς λόγους, σε διαφορετικά σημεία της, έχουμε αληθινούς πολιτικούς σεισμούς να αποσταθεροποιούν κοινωνικές ισορροπίες ακόμα και πολιτεύματα», είπε.
Τόνισε τις αξίες Δημοκρατία, Ελευθερία, Δικαιοσύνη, ευκαιρίες και ίση πρόσβαση όλων σε αυτές τις ευκαιρίες, ως προϋποθέσεις για να υπάρξει δημιουργικότητα και ανάπτυξη.
«Αλλά αυτή είναι μόνον η μισή αλήθεια. Γιατί ακόμα κι αν τα εξασφαλίσει κανείς όλα αυτά, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα υπάρξει αυτόματα ανάπτυξη. Χρειάζεται και η πρωτοβουλία και η θέληση και το όραμα των ανθρώπων, να πάρουν τη μοίρα τους στα χέρια τους, να ξεπεράσουν τα εμπόδια και να κάνουν αυτό που έκαναν πάντα οι λαοί της Μεσογείου: να αναζητήσουν νέους τρόπους, νέους δρόμους, νέα σύνορα».
Απευθυνόμενος προς τους νέους που αποτελούσαν το κοινό της εκδήλωσης είπε
«Κάποιοι προσπαθούν να σας πείσουν πως ό,τι κι αν κάνετε εσείς, τα πάντα εξαρτώνται από κάτι άλλο, από κάποιους άλλους, που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να αλλάξει τίποτε. Κάποιοι προσπαθούν να σας πείσουν, ότι τίποτε δεν μπορεί να αλλάξει, αν δεν γκρεμιστούν τα πάντα. Κι αν δεν βυθιστούμε όλοι σε ένα καταστροφικό χάος. Μην τους πιστεύετε. Γιατί κι εκείνοι δεν σας εμπιστεύονται. Δεν εμπιστεύονται τη δύναμη που κρύβετε μέσα σας, τη δυναμική που μπορεί να απελευθερώσει η δημιουργικότητα και η επικοινωνία σας. Δεν πιστεύουν στην ανταγωνιστικότητα, δεν πιστεύουν στην επιχειρηματικότητα, δεν πιστεύουν στην καινοτομία, δεν πιστεύουν σε τίποτε απ’ αυτά που μπορεί να κάνετε εσείς -ο καθένας από σας μόνος του και, πολύ περισσότερο, όλοι μαζί- για να αλλάξετε τη μοίρα των χωρών σας. Δεν πιστεύουν σε σας. Είναι κήρυκες της καταστροφής, φανατικών ακραίων ιδεολογιών που παντού χρεοκόπησαν, αφού προηγουμένως οδήγησαν κοινωνίες ολόκληρες σε ερείπια».
Ο κ. Σαμαράς κάλεσε τους νέους «να σπάσουν την αδράνεια του συστήματος» και χρησιμοποίησε ένα παράδειγμα από την πρωθυπουργική του εμπειρία
«Κάποτε πήγα σε ένα υπουργείο και κάλεσα σύσκεψη: Τους είπα ότι πρέπει να κάνουμε κάτι ριζοσπαστικό για να ξεμπλοκάρουν τα πράγματα. Συμφώνησαν όλοι ότι πράγματι έπρεπε να γίνει αυτό. Κι ύστερα…Ύστερα ένας – ένας άρχισαν να μου εξηγούν γιατί δεν μπορούσε να γίνει! Μετά από λίγο τους σταμάτησα: Μη μου λέτε γιατί δεν θα γίνει. Πέστε μου πώς θα γίνει. Κι ύστερα, ένας-ένας άρχισαν να καταθέτουν τις ιδέες τους για το πώς μπορούσε να γίνει αυτό, που όλοι είχαν συμφωνήσει ότι έπρεπε να γίνει κι όλοι ήταν απρόθυμοι να τολμήσουν. Ξέρετε, αυτό λέγεται αδράνεια. Τα πολιτικά συστήματα ρέπουν προς την αδράνεια. Εκείνο που σας λέω είναι «σπάστε την αδράνειά τους».
Όταν μιλάτε με πολιτικούς, θα ακούσετε να σας λένε ότι βεβαίως πρέπει να γίνει εκείνο ή το άλλο κι ύστερα να σας εξηγούν, με πολλά λόγια και με σύνθετα επιχειρήματα, γιατί δεν μπορεί να γίνει. Ζητήστε τους κι εσείς, να σας πουν όχι γιατί δεν γίνεται, αλλά πώς μπορεί να γίνει. Σπάστε την αδράνεια που βρίσκεται γύρω σας. Βγείτε από την αδράνεια που υπάρχει γύρω σας. Μην ρωτάτε τι κάνουν οι άλλοι για σας. Εξηγείστε, στον εαυτό σας πριν απ’ όλα, τι μπορείτε να κάνετε εσείς. Για τον εαυτό σας και για τον τόπο σας».
Αναλυτικά ολόκληρη η ομιλία του πρωθυπουργού
Ομιλία του Πρωθυπουργού της Ελλάδας, Αντώνη Σαμαρά
στη συνάντηση Νεολαίας Ευρωπαϊκού Νότου
Φίλες και φίλοι.
Πριν απ’ όλα να καλωσορίσω και εγώ από καρδιάς τους νεολαίους προσκεκλημένους μας από 9 διαφορετικές χώρες της Μεσογείου.
Και να πω σε όλους σας, ότι δεν είναι τυχαίο που συγκεντρώνεστε σήμερα, εδώ.
Τι ιδιαίτερο έχει το σήμερα; Ότι ολόκληρη η περιοχή μας έχει αποσταθεροποιηθεί. Κάποιες στιγμές πολλοί φοβούνται – όλοι φοβόμαστε – ότι είναι έτοιμη να αναφλεγεί. Για διαφορετικούς λόγους, σε διαφορετικά σημεία της, έχουμε αληθινούς πολιτικούς σεισμούς να αποσταθεροποιούν κοινωνικές ισορροπίες ακόμα και πολιτεύματα…
–Όμως, τι ιδιαίτερο έχει η περιοχή μας, η Μεσόγειος;
Εδώ στη Μεσόγειο γεννήθηκε η Ιστορία! Μεγάλο μέρος της Ανθρώπινης Ιστορίας εδώ έχει τις βαθιές ρίζες της. Εδώ γεννήθηκε η Δημοκρατία, εδώ γεννήθηκε η Ναυσιπλοΐα, εδώ γεννήθηκαν και ήκμασαν οι τρείς μεγάλες Μονοθεϊστικές θρησκείες, εδώ γεννήθηκε η Φιλοσοφία, η Πολιτική, οι τεχνικές του χερσαίου και ναυτικού πολέμου, με τις οποίες μικροί λαοί, νίκησαν πολύ ισχυρότερους. Εδώ γεννήθηκε η ιδέα της Ελευθερίας.
Εδώ γεννήθηκε όχι η Ιστορία των μεγάλων αριθμών και των μεγάλων μεγεθών, αλλά η Ιστορία του ανθρώπινου μέτρου, των μεγάλων αλμάτων της ανθρώπινης δημιουργικότητας.
Εδώ γεννήθηκε το έπος και η τραγωδία του ανθρώπου.
Αν κάτι διαφοροποιεί τη ιστορία των λαών της Μεσογείου, απ’ την ιστορία άλλων περιοχών της γης, αν κάτι ώθησε μικρές σχετικά πόλεις-κράτη να γίνουν θαλασσοκρατορίες και κοσμοκράτειρες, αυτό ήταν ίσως ένα πράγμα: η Καινοτομία!
Κι άλλοι λαοί ήξεραν να δαμάζουν τη θάλασσα. Όμως, εδώ γεννήθηκε η τριήρης.
Κι άλλοι λαοί ήξεραν να κτίζουν μεγαλοπρεπή κτίσματα. Όμως, εδώ δημιουργήθηκαν οι Πυραμίδες, ο Παρθενώνας, το Κολοσσαίο και η Αγία Σοφία.
Κι άλλοι ήξεραν να πολεμούν. Όμως εδώ γεννήθηκε η φάλαγγα και η λεγεώνα, το «όπλον» και η σάρισα, ο κόρβος και το «υγρόν πυρ».
Κι άλλοι λαοί, σε άλλες περιοχές της γης, ανέδειξαν μεγάλους ηγέτες: Όμως εδώ αναδείχθηκαν ο Περικλής και ο Αλέξανδρος, ο Δαβίδ και ο Ραμσής ο Γ’, ο Ιούλιος Καίσαρ και ο Αννίβας, ο Κολόμβος, ο Κορτέζ, ο Μαγγελάνος και ο Χαϊραντίν Μπαρμπαρόσα.
Οι σκιές τους πέφτουν πάνω σε λαούς που αναζητούσαν συνεχώς νέα μέσα και νέες τεχνικές να ξεπεράσουν τα παλιά σύνορα και φτάσουν σε νέα όρια.
Νέα σύνορα, για τα ταξίδια τους, το εμπόριο και τις αποικίες τους.
Νέες μορφές, για την Τέχνη και την Έκφρασή τους.
Νέα εργαλεία, για την παραγωγή τους, αλλά και για τη ζωή τους και για την άμυνά τους.
Νέες ιδέες, για τη Σκέψη και τον Πολιτισμό τους.
Για τους Μεσογειακούς λαούς, η Καινοτομία δεν ήταν τυχαία σύμπτωση. Ήταν τρόπος ζωής. Μια συνεχής αναζήτηση.
Η συζήτηση αυτή, λοιπόν, είναι επίκαιρη σήμερα, διότι η Μεσόγειος και η Νότια Ευρώπη – που γέννησαν τόσο μεγάλους Πολιτισμούς – κινδυνεύουν να βουλιάξουν μέσα σε αλλεπάλληλες κρίσεις από τη μία άκρη στην άλλη.
Κρίσεις οικονομικές, κρίσεις πολιτικές και κοινωνικές…
Άλλες από τις κρίσεις αυτές έχουν ιστορικές ρίζες. Άλλες συγκυριακά αίτια.
Όλες, όμως, έχουν κοινή διέξοδο: την Ανάπτυξη μέσα από την Καινοτομία!
Την Καινοτομία, που είναι τόσο ριζωμένη στη Μεσόγειο.
Αλλά και τόσο απαραίτητη και επίκαιρη σήμερα, ιδιαίτερα για τους νέους της περιοχής μας. Εσάς, για τους δικούς μας νέους.
Γιατί η καινοτομία απαιτεί φρέσκα μυαλά, φρέσκες ιδέες, δημιουργικούς νέους ανθρώπους και επικοινωνία πέρα από σύνορα.
Φυσικά, όλα αυτά προϋποθέτουν, Δημοκρατία, Ελευθερία, Δικαιοσύνη, ευκαιρίες και ίση πρόσβαση όλων σε αυτές τις ευκαιρίες.
Χωρίς αυτά δεν μπορεί να υπάρξει ούτε δημιουργικότητα, ούτε Ανάπτυξη.
Αλλά αυτή είναι μόνον η μισή αλήθεια. Γιατί ακόμα κι αν τα εξασφαλίσει κανείς όλα αυτά, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα υπάρξει αυτόματα Ανάπτυξη.
Χρειάζεται και η πρωτοβουλία και η θέληση και το όραμα των ανθρώπων, να πάρουν τη μοίρα τους στα χέρια τους, να ξεπεράσουν τα εμπόδια και να κάνουν αυτό που έκαναν πάντα οι λαοί της Μεσογείου: να αναζητήσουν νέους τρόπους, νέους δρόμους, νέα σύνορα.
–Υπάρχουν, λοιπόν, δύο προσεγγίσεις: Η μια «από πάνω προς τα κάτω», top down θα λέγαμε: όλα εκείνα που πρέπει να εξασφαλίσουν οι κυβερνήσεις, για να μπορέσουν οι λαοί τους να προκόψουν.
–Αλλά υπάρχει και η προσέγγιση «από κάτω προς τα πάνω», η bottom up: δηλαδή όλα εκείνα που πρέπει να κάνουν οι άνθρωποι σε κάθε κοινωνία, για να βγουν από την κρίση, για να πάρουν τη μοίρα τους στα χέρια τους. Όλα αυτά που συμπυκνώνονται για εμάς, την Κεντροδεξιά, σε τρείς λέξεις: Εξωστρέφεια, Ανταγωνιστικότητα, Καινοτομία!
Συνήθως οι πολιτικοί μιλάνε για την προσέγγιση «από πάνω προς τα κάτω». Αυτός είναι ο ρόλος τους. Αυτή είναι η δουλειά τους…
Αλλού το κάνουν καλύτερα, αλλού λιγότερο καλά.
Εδώ όμως ήλθα να σας μιλήσω για την άλλη προσέγγιση: «από κάτω προς τα πάνω»! Αυτή που σας αφορά άμεσα, γιατί εσείς είστε οι πρωταγωνιστές της.
Ήλθα, λοιπόν, να σας μιλήσω γι’ αυτά που πρέπει και μπορούν να κάνουν οι απλοί άνθρωποι, ιδιαίτερα οι νέοι άνθρωποι. Να κάνουν τις ανησυχίες τους ιδέες. Να κάνουν τις ιδέες αυτές, δημιουργική δύναμη. Να δώσουν διέξοδο στις ανησυχίες τους, να επικοινωνήσουν τις ιδέες τους, με πρωτοβουλία, επιχειρηματικότητα, καινοτομία.
Αυτός ο νέος τρόπος σκέψης, αληθινά δημιουργικός, αυθεντικά απελευθερωτικός, αυτή η κουλτούρα της δημιουργίας, πρέπει επειγόντως να επιστρέψει εδώ που γεννήθηκε, στους λαούς της Μεσογείου!
Θα λειτουργήσει λυτρωτικά και επαναστατικά για όλους.
-Λυτρωτικά, γιατί θα απελευθερώσει όλες τις δυνάμεις που κρύβουμε μέσα μας.
–Και επαναστατικά, γιατί θα αλλάξει τη μοίρα όλων των λαών της περιοχής μας.
Κάποιοι προσπαθούν να σας πείσουν, πως ό,τι κι αν κάνετε εσείς, τα πάντα εξαρτώνται από κάτι άλλο, από κάποιους άλλους, που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να αλλάξει τίποτε.
Κάποιοι προσπαθούν να σας πείσουν, ότι τίποτε δεν μπορεί να αλλάξει, αν δεν γκρεμιστούν τα πάντα. Κι αν δεν βυθιστούμε όλοι σε ένα καταστροφικό χάος.
Μην τους πιστεύετε. Γιατί κι εκείνοι δεν σας εμπιστεύονται…
Δεν εμπιστεύονται τη δύναμη που κρύβετε μέσα σας, τη δυναμική που μπορεί να απελευθερώσει η δημιουργικότητα και η επικοινωνία σας. Δεν πιστεύουν στην ανταγωνιστικότητα, δεν πιστεύουν στην επιχειρηματικότητα, δεν πιστεύουν στην καινοτομία, δεν πιστεύουν σε τίποτε απ’ αυτά που μπορεί να κάνετε εσείς – ο καθένας από σας μόνος του και, πολύ περισσότερο, όλοι μαζί – για να αλλάξετε τη μοίρα των χωρών σας.
Δεν πιστεύουν σε σας. Είναι κήρυκες της καταστροφής, φανατικών ακραίων ιδεολογιών που παντού χρεοκόπησαν, αφού προηγουμένως οδήγησαν κοινωνίες ολόκληρες σε ερείπια.
–Πιστέψτε στον εαυτό σας!
Πέστε στον εαυτό σας:
–Αφού το κάνουν άλλοι, σίγουρα μπορώ κι εγώ.
–Αφού το επιτυγχάνουν άλλοι, θα το επιτύχω κι εγώ!
Κι αν υπάρχουν εμπόδια, ελάτε να τα παραμερίσουμε όλοι μαζί.
Καμιά χώρα δεν είναι τέλεια. Όλοι παλεύουμε για το καλύτερο. Αλλά τη διαφορά δεν την κάνουν οι κυβερνήσεις, την κάνουν οι άνθρωποι. Δεν την κάνουν οι επαγγελματίες της Πολιτικής, αλλά η θέληση της κοινωνίας: το αν επιθυμεί να παραδοθεί στη μοιρολατρία, ή αν θέλει πραγματικά να πάρει την τύχη της στα χέρια της.
Και η δημοκρατία είναι το καλύτερο πολίτευμα, ακριβώς γιατί δίνει την επιλογή στην κοινωνία. Η δημοκρατία σου δίνει την επιλογή να παραιτηθείς και να τα περιμένεις όλα από εκείνους που απέτυχαν ή να δημιουργήσεις. Να προσπεράσεις όλες τις ευκαιρίες που της παρουσιάζονται, ή να δημιουργήσεις ευκαιρίες και να τις αξιοποιήσεις.
Υπάρχουν ελάχιστοι κανόνες χωρίς εξαίρεση. Κι ένας απ’ αυτούς, είναι ότι κοινωνίες που διάλεξαν το δρόμο της εξωστρέφειας, της ανταγωνιστικότητας της καινοτομίας, μεγαλούργησαν! Εδώ δεν υπάρχει εξαίρεση.
Να σας το πω με ένα απλό τρόπο:
Κάποτε πήγα σε ένα υπουργείο και κάλεσα σύσκεψη:
Τους είπα ότι πρέπει να κάνουμε κάτι ριζοσπαστικό για να ξεμπλοκάρουν τα πράγματα. Συμφώνησαν όλοι ότι πράγματι έπρεπε να γίνει αυτό. Κι ύστερα….
Ύστερα ένας-ένας άρχισαν να μου εξηγούν γιατί δεν μπορούσε να γίνει!
Μετά από λίγο τους σταμάτησα:
Μη μου λέτε γιατί δεν θα γίνει. Πέστε μου πώς θα γίνει.
Κι ύστερα, ένας-ένας άρχισαν να καταθέτουν τις ιδέες τους για το πώς μπορούσε να γίνει αυτό, που όλοι είχαν συμφωνήσει ότι έπρεπε να γίνει κι όλοι ήταν απρόθυμοι να τολμήσουν.
Ξέρετε, αυτό λέγεται αδράνεια! Τα πολιτικά συστήματα ρέπουν προς την αδράνεια.
Εκείνο που σας λέω είναι «σπάστε την αδράνειά τους».
Όταν μιλάτε με πολιτικούς, θα ακούσετε να σας λένε, ότι βεβαίως πρέπει να γίνει εκείνο ή το άλλο, κι ύστερα να σας εξηγούν, με πολλά λόγια και με σύνθετα επιχειρήματα, γιατί δεν μπορεί να γίνει!
Ζητήστε τους κι εσείς, να σας πουν όχι γιατί δεν γίνεται, αλλά πώς μπορεί να γίνει!
Σπάστε την αδράνεια που βρίσκεται γύρω σας.
Βγείτε από την αδράνεια που υπάρχει γύρω σας.
Είστε νέοι και το μπορείτε. Είστε νέοι κι αυτή είναι η φύση σας. Είστε νέοι κι αυτός είναι ο ρόλος σας.
Μην ρωτάτε τι κάνουν οι άλλοι για σας.
Εξηγείστε, στον εαυτό σας πριν απ’ όλα, τι μπορείτε να κάνετε εσείς.!
Για τον εαυτό σας και για τον τόπο σας…
Υιοθετείστε την κουλτούρα της δημιουργικότητας, της ανταγωνιστικότητας, της εξωστρέφειας, της καινοτομίας. Αυτή είναι η πραγματική, αναγκαία, καινούργια κουλτούρα!
Δεν χρειάζεται να «ανακαλύψετε τον τροχό»…
Υπάρχει στην Ιστορία σας. Υπάρχει στο DNA σας. Υπάρχουν σύγχρονα παραδείγματα, παντού στον κόσμο, και στον περιοχή μας και πέραν αυτής, λαών που το έκαναν και πέτυχαν.
Αυτό που σας λέω είναι πιστέψτε στον εαυτό σας, στις δυνάμεις που κρύβετε μέσα σας.
Ανταγωνιστικότητα, εξωστρέφεια, καινοτομία.
Αυτές οι τρεις λέξεις σας ορίζουν ως νέους ανθρώπους.
Αυτά σας οπλίζουν ως νέους ανθρώπους.
Αυτά δημιουργούν αυτοπεποίθηση, αξιοπρέπεια, προοπτική και ελπίδα.
Αυτά είναι τα όπλα σας! Πρέπει να τα πάρετε για να νικήστε.
Αυτά είναι τα όπλα σας! Πάρτε τα κι αλλάξτε τη μοίρα των χωρών σας.
Αυτό έκαναν οι λαοί μας, οι ευλογημένοι λαοί της Μεσογείου, σε όλη την ιστορική διαδρομή τους. Όποιο βιβλίο Ιστορίας, οιουδήποτε συγγραφέα και αν ανοίξετε.
Αυτό μπορούν να κάνουν και σήμερα! Με σας πρωταγωνιστές!
Για να αφήσετε την κρίση πίσω σας και για να γράψετε εσείς και οι χώρες σας την καλύτερη σελίδα στην Ιστορία τους.
Σας ευχαριστώ πολύ.