Μείωση αποδοχών σε όλο το Δημόσιο

Το κουτί της Πανδώρας για περίπου 750.000 δημοσίους υπαλλήλους άνοιξε η κυβέρνηση. Στο μικροσκόπιο μπαίνουν όλα τα επιδόματα καθώς καλύπτουν το 38% του μισθολογικού κόστους, με το επιχείρημα των υψηλών αμοιβών να πλανάται στον αέρα για τους δημοσίους υπαλλήλους που αμείβονται 40% περισσότερο από τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα.

Η κυβέρνηση έδωσε χθες το έναυσμα για το ενιαίο μισθολόγιο, που θα ισχύσει από το 2011, σε συνδυασμό με την Ενιαία Αρχή Πληρωμών που ενεργοποιείται τον προσεχή Νοέμβριο. Τις πρώτες προθέσεις της κυβέρνησης περιέγραψαν οι υπουργοί Εσωτερικών Γιάννης Ραγκούσης και Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου στο προεδρείο της ΑΔΕΔΥ κατά τη χθεσινή πρώτη συνάντησή τους.

Στο 1,6 δισ. ευρώ, που «φαγώθηκε» ήδη από τους δημοσίους υπαλλήλους (1,1 δισ. από μείωση μισθών και επιδομάτων το 2010, ενώ για το 2011 εξοικονομούν 400 εκατ. από κατάργηση 13ου και 14ου μισθού, καθώς και 100 εκατ. από ενοποιημένο σύστημα πληρωμών), αναμένεται να προστεθούν και οι «εξοικονομήσεις» από το Ενιαίο Μισθολόγιο, το οποίο φέρνει νέα περικοπή στα επιδόματα.

Στις προθέσεις της κυβέρνησης είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, η ενσωμάτωση σχεδόν όλων των επιδομάτων (ίσως εξαιρεθούν τα οικογενειακά) στο βασικό μισθό. Εξέλιξη που θα οδηγήσει σε περικοπή μέρους των επιδομάτων, καθώς -κατά την κυβέρνηση- οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι οι καλύτερα αμειβόμενοι παίρνοντας 40% παραπάνω από τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα.

Την αντίθεσή της στο νέο κόψιμο των επιδομάτων έχει εκφράσει επανειλημμένως η ΑΔΕΔΥ, η οποία δεν φαίνεται να συζητά με την κυβέρνηση, όταν η τελευταία ξεκινάει με τη λογική της περικοπής πέντε μήνες μετά τις μειώσεις των αποδοχών στους δημοσίους υπαλλήλους.

Το κυβερνητικό σχέδιο που δόθηκε χθες στην ΑΔΕΔΥ κάνει λόγο για ένα δικαιότερο σύστημα μισθοδοσίας, που θα βασίζεται σε «6» κριτήρια:

1 Τα τυπικά και τα ουσιαστικά προσόντα κάθε υπαλλήλου. Από τις σπουδές του και τις ξένες γλώσσες μέχρι την προηγούμενη επαγγελματική του εμπειρία.

2 Τη σταδιοδρομία του.

3 Τη σπουδαιότητα των καθηκόντων που ασκεί και τις θέσεις ευθύνης που κατείχε.

4 Το παραγόμενο αποτέλεσμα. Το πώς αυτό θα μετριέται είναι ένα ερώτημα.

5 Να συγκλίνει με τα ευρωπαϊκά συστήματα αμοιβών. Ασαφές παραμένει αν η σύγκλιση αυτή θα αφορά και τη σύγκλιση των αποδοχών.

6 Οι συνθήκες εργασίας κάτω από τις οποίες απασχολείται ο υπάλληλος.

Τα κριτήρια αυτά συνοδεύονται από τρεις βασικές αρχές που αφορούν ένα ενιαίο μισθολόγιο σε όλα τα υπουργεία και για όλες τις κατηγορίες προσωπικού, μια ενιαία επιδοματική πολιτική με αντικειμενικά κριτήρια από έναν κεντρικό φορέα, καθώς και τη μισθολογική διαφοροποίηση ανάλογα με τη γνώση και την ικανότητα κάθε υπαλλήλου.

Τα ερωτήματα που τέθηκαν στην ΑΔΕΔΥ και στα οποία καλείται να δώσει απαντήσεις είναι 7 και αφορούν στο αν το ενιαίο μισθολόγιο θα ισχύσει για καινούργιους και νυν υπαλλήλους, ποια επιδόματα να ενσωματωθούν στο βασικό, ποια να είναι η σχέση εισαγωγικής και καταληκτικής αμοιβής, η σχέση αμοιβών μεταξύ υπαλλήλων με διαφορετική εκπαίδευση, η αμοιβή με κριτήρια (θέση ευθύνης, ειδικότητα, επίπεδο και σχέση συναλλαγής και παροχής υπηρεσιών προς πολίτη), σχέση σύνδεσης αμοιβής και απόδοσης, αν πρέπει να υπάρχει κλαδική διαφοροποίηση, καθώς και τις προτάσεις της για τα επόμενα βήματα του διαλόγου. *

Την ίδια στιγμή, ο μέσος μισθός στον δημόσιο τομέα είναι 38,7% υψηλότερος από τον μέσο μισθό στον ιδιωτικό τομέα.

Ο χάρτης των δημοσίων υπαλλήλων, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, που παρουσιάστηκαν κατά τη χθεσινή συνάντηση, παρουσιάζει «11» ενδιαφέροντα στοιχεία:

1.Το 40% της μισθολογικής δαπάνης αφορά την πληρωμή επιδομάτων, ήτοι 7,17 δισ. ευρώ, επί συνόλου 18,66 δισ. ευρώ.

2.Το μεγαλύτερο κομμάτι στην πίτα των επιδομάτων, με 3,72 δισ., κατέχουν οι πολιτικοί δημόσιοι υπάλληλοι και ακολουθούν με 2,22 δισ. οι στρατιωτικοί και τα σώματα ασφαλείας. Οι γιατροί εισπράττουν 735 εκατ. ευρώ, οι πανεπιστημιακοί ΑΕΙ-ΤΕΙ 276 εκατ. ευρώ, οι δικαστικοί και το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 160 εκατ. και οι διπλωματικοί 62 εκατ. ευρώ.

3.Την πρωτιά, με 776 εκατ. ευρώ, κατέχει το ειδικό επίδομα (όπως τα ΔΙΒΕΕΤ) των δημοσίων υπαλλήλων. Επεται το επίδομα εξωδιδακτικής απασχόλησης των εκπαιδευτικών, με 718 εκατ. ευρώ, και μακράν το κίνητρο απόδοσης, με 386 εκατ. ευρώ και τα λοιπά ειδικά επιδόματα (υπαλλήλων υπουργείων Εσωτερικών, Εξωτερικών, κ.ά.), με 322 εκατ. ευρώ.

4.Βροχή πέφτουν τα επιδόματα σε στρατιωτικούς και σώματα ασφαλείας. Τα 13 διαφορετικά επιδόματα που παίρνουν, στοιχίζουν 2,21 δισ. ευρώ! Ακολουθούν με μεγάλη διαφορά οι γιατροί με 735 εκατ. ευρώ για 7 επιδόματα και στη συνέχεια τα μέλη ΑΕΙ-ΤΕΙ, με 276 εκατ. ευρώ για 6 επιδόματα, οι δικαστικοί και τα μέλη του ΝΣΚ με 160 εκατ. ευρώ για 5 επιδόματα και τέλος οι διπλωματικοί υπάλληλοι με 61,5 εκατ. ευρώ για 7 επιδόματα.

5.Η σχέση εισαγωγικού και καταληκτικού μισθού διαμορφώνεται στο 1,70 για όλες τις κατηγορίες εκπαίδευσης, όταν η αντίστοιχη σχέση στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης ξεπερνάει το 3, δηλαδή ο καταληκτικός μισθός είναι τριπλάσιος του εισαγωγικού. Στην Ελλάδα, ένας δημόσιος υπάλληλος υποχρεωτικής εκπαίδευσης ξεκινάει με 711 ευρώ και αποχωρεί με 1.208 ευρώ, της δευτεροβάθμιας από 830 ευρώ φθάνει στα 1.412 ευρώ, της τριτοβάθμιας από 938 ευρώ στα 1.589 ευρώ και της πανεπιστημιακής αρχίζει με 984 ευρώ και καταλήγει με 1.666 ευρώ.

6.Την υψηλότερη μηνιαία αμοιβή νεοεισερχόμενου στο Δημόσιο με πανεπιστημιακή εκπαίδευση παίρνει όποιος πηγαίνει στο υπουργείο Οικονομικών, με 2.309 ευρώ και ακολουθούν οι γεωτεχνικοί με 1.874 ευρώ, ενώ τη χαμηλότερη κατέχουν οι υπάλληλοι του Εθνικής Αμυνας με 1.260 ευρώ. Εντούτοις, οι αμοιβές αυτές συμπληρώνονται από τα επιδόματα. Πάντως, ένας υπάλληλος με πανεπιστημιακή εκπαίδευση και 17 χρόνια υπηρεσίας έχει μηνιαία αμοιβή 3.194 ευρώ στο υπουργείο Οικονομικών, 2.108 στο Δικαιοσύνης και 1.726 ευρώ στο Παιδείας.

7.Υπάρχουν υπάλληλοι που παίρνουν επιδόματα ακόμη και πάνω από το βασικό μισθό τους. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του υπαλλήλου του υπουργείου Οικονομικών, καθώς παίρνει σε επιδόματα το 135% του βασικού μισθού ως νεοεισερχόμενος, ενώ για κάποιον με 33 χρόνια υπηρεσίας, η σχέση είναι 1,40 στην τεχνολογική εκπαίδευση και 1,36 στην πανεπιστημιακή.

8.Με τη μέση ετήσια ονομαστική αύξηση των αμοιβών να φθάνει στο 5,2% στον δημόσιο και 5,5% στον ιδιωτικό τομέα κατά την περίοδο 2000-2008, ο μέσος μισθός του δημόσιου τομέα -26.556 ευρώ ετησίως- είναι υψηλότερος κατά 38,7% από τον αντίστοιχο μισθό του ιδιωτικού τομέα -19.147 ευρώ. 9.80% αυξήθηκε η μισθολογική δαπάνη την τελευταία δεκαετία και από 10.077 εκατ. ευρώ το 2001, ανήλθε σε 18.001 εκατ. το 2009, ενώ στο φετινό οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου έχει ανέλθει σε 16.106 εκατ. ευρώ.

10.Το μισθολογικό κόστος των 18,66 δισ. ευρώ αντιπροσωπεύει το 32% των πρωτογενών δαπανών, όταν οι συντάξεις, 6,49 δισ., αντιστοιχούν στο 11% και οι δαπάνες για ασφάλιση, περίθαλψη και κοινωνική προστασία, 17,55 δισ., στο 30%, οι λειτουργικές, 9,74 δισ., στο 17% και οι αποδιδόμενοι πόροι, 4,78 δισ., στο 8%.

11.Το 80% του συνολικού μισθολογικού κόστους καλύπτουν 4 υπουργεία: Παιδείας 34%, Υγείας 19%, Αμυνας, 17% και Προστασίας του Πολίτη 11%. Το χαμηλότερο ποσοστό, 1%, καλύπτουν τα υπουργεία Πολιτισμού-Τουρισμού, Υποδομών, Ναυτιλίας και Εξωτερικών.

Πηγή: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ