«Αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας» χαρακτηρίζει η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης (ΙΚΘ) την πρωτοβουλία της υφυπουργού Εσωτερικών (τομέας Μακεδονίας – Θράκης) Κατερίνας Νοτοπούλου να συγκαλέσει, στις 15 Ιανουαρίου 2019, σύσκεψη των φορέων της πόλης με θέμα την άρση διαγραφής από τα μητρώα των εκτοπισθέντων και εξοντωθέντων στα Ναζιστικά στρατόπεδα Θεσσαλονικέων εβραίων το θρήσκευμα, στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
«Οι ενέργειες της υφυπουργού κατόπιν της συζήτησης επί του θέματος που ξεκίνησε μετά από αίτημα της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης αναδεικνύουν ευθυκρισία, ευαισθησία καθώς και αγωνία που πρέπει να διακατέχει όλους μας μιας και αφορά το παρελθόν αλλά και το σήμερα, όταν γίνεται ιδιαίτερα αισθητή – σε όλη την Ευρώπη – μια ολοένα και δημοφιλέστερη ρητορική ρατσισμού και μισαλλοδοξίας», αναφέρει η ΙΚΘ σε ανακοίνωσή της και προσθέτει: «Η συντριπτική πλειονότητα των μελών της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης δεν διαγράφτηκαν λόγω θανάτου. Διαγράφηκαν εν ζωή, εξ αιτίας τη θρησκείας τους. Η ηθική αποκατάσταση που ανέλαβαν οι φορείς της πόλης, για τη μνήμη των συνανθρώπων μας και της ιστορικής αλήθειας, είναι η απάντηση της Θεσσαλονίκης σε ένα ζήτημα ύψιστης σημασίας.
Όπως υπενθυμίζει η ΙΚΘ, τον Φεβρουάριο του 1943 κοινοποιήθηκε στη Γενική Διοίκηση Μακεδονίας (προκάτοχο του ΥΜΑ-Θ) διαταγή των γερμανικών αρχών κατοχής με την οποία υποχρεώθηκαν όλοι οι φορείς της Θεσσαλονίκης (επιμελητήρια, σύλλογοι, κ.λπ.) να διαγράψουν από τα μητρώα τους οποιοδήποτε μέλος τους είχε εβραϊκό θρήσκευμα και να σταματήσουν να υποστηρίζουν τα συμφέροντά τους. Η διαταγή των Δυνάμεων Κατοχής στάλθηκε από την τότε Γενική Διοίκηση Μακεδονίας στον Τύπο, από όπου γνωστοποιήθηκε. Εφαρμόσθηκε αναγκαστικά από όλους τους φορείς στα μέλη των οποίων περιλαμβάνονταν εβραίοι. Λίγες μέρες αργότερα, άρχισε η εκτόπιση των εβραίων στην Πολωνία.
Μετά την απελευθέρωση η γερμανική διαταγή (που στο πρωτότυπο της φέρει την υπογραφή του διαβόητου Μαξ Μέρτεν) δεν είχε πλέον νομικό έρεισμα και όσοι Έλληνες εβραίοι επιβίωσαν, επανήλθαν στα επιμελητήρια και τους συλλογικούς φορείς τους.
