«Έχουμε χρέος να μην ξεχάσουμε για να μην οικοδομήσουμε στρεβλά το μέλλον και ακριβώς αυτό πρέπει να θυμόμαστε σήμερα, που η ξενοφοβία, ο ρατσισμός, το μίσος προσπαθούν να αποκτήσουν ξανά φωνή παντού στον κόσμο» ανέφερε ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, Νίκος Παππάς, κατά την ομιλία του στην εκδήλωση για την παρουσίαση του Λευκώματος του Γιώργου Πηλιχού, με τίτλο «ΑΟΥΣΒΙΤΣ ΕΛΛΗΝΕΣ-ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΕΛΛΟΘΑΝΑΤΟΥ» στο Μουσείο του Ολοκαυτώματος στην Ιερουσαλήμ (Yad Vashem).
«Ας δώσουμε μαζί μια ισχυρή απάντηση στην άγνοια» σημείωσε ο υπουργός και μίλησε για τα σημερινά ανησυχητικά φαινόμενα: «Τους τελευταίους μήνες, ακροδεξιοί πατριδοκάπηλοι, με πρόσχημα μια συμφωνία αδελφοσύνης ανάμεσα στη χώρα μας και τη γειτονική ΠΓΔΜ που βάζει τέλος στους εθνικισμούς που βασανίζουν τα Βαλκάνια, διαδηλώνουν με κέλτικους σταυρούς και ναζιστικούς χαιρετισμούς, μολύνουν την ελληνική σημαία που κρατούν στα χέρια τους και βεβηλώνουν επίμονα το Μνημείο του Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη. Στην Ευρώπη ξενοφοβικές αντισημιτικές δυνάμεις σπέρνουν το μίσος και κερδίζουν έδαφος απέναντι στην Ευρώπη της κατανόησης, της αλληλεγγύης των λαών».
Στην αρχή της ομιλίας του, ο κ. Παππάς είπε ότι κάθε φορά που βρίσκεται στο Yad Vashem αισθάνεται την ίδια συγκίνηση, το ίδιο δέος, το ίδιο χρέος απέναντι στη μνήμη και στην Ιστορία και πρόσθεσε: «Σας παραδίδω ταπεινά την ελληνική πτυχή του Ολοκαυτώματος, ένα βιβλίο που παρουσιάζει την ιστορία της εξόντωσης Ελλήνων πολιτών, κατά συντριπτική πλειονότητα Εβραίων, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Το σπουδαίο πόνημα του εξαίρετου ερευνητή Γιώργου Πηλιχού, το οποίο παρουσιάζεται σε έναν τόμο με τίτλο «Άουσβιτς. Έλληνες-Αριθμός Μελλοθανάτου» μας προτρέπει να συζητήσουμε για πληγές που ελάχιστα έχουν επουλωθεί.
Μας υπαγορεύει να θυμηθούμε τραγικά συμβάντα και γεγονότα, καθοριστικά για τη χώρα και την Ευρώπη, χρησιμοποιώντας αδιαχώρητα δύο μονάδες μέτρησης: Από τη μία την ανθρώπινη υπόσταση, από την άλλη την ανθρωπότητα ως σύνολο.
Η ανάγνωση του βιβλίου μας αποκαλύπτει την πιο παράλογη σύγκρουση του ανθρώπου με τον εχθρό, που δεν είναι παρά ένας άλλος άνθρωπος. Γινόμαστε κοινωνοί της άλογης και άδικης εξόντωσης, της φρίκης, την οποία εξιστορούν οι ίδιοι οι μάρτυρες.
Όπως ο Λεόν Μπενμαγιόρ, αριθμός κρατουμένου 119.842 που λέει: “Είχαμε πια αποβάλει την ιδιότητα του ανθρώπου, του λογικού όντος, και περιμέναμε παθητικά σαν τα ζώα, για να δούμε τι άλλο θα μας κάνουν. Θυμάμαι ότι κάποιοι μας είπαν ότι οι καπνοί που διακρίνουμε να βγαίνουν από τις καμινάδες προέρχονται από την καύση των πτωμάτων των δικών μας. Όμως και πάλι δεν τους πιστέψαμε, δεν μπορούσαμε να τους πιστέψουμε”. Σαν να θέλει να κλείσει την οδύνη σε ένα κουτί, το βιβλίο αποτίνει φόρο τιμής στους μάρτυρες, φορώντας τα ενδύματά τους».
Ο κ. Παππάς τόνισε ότι ως κοινωνία υποχρεούμαστε να θυμόμαστε ότι η ναζιστική πολιτική στην Ελλάδα είναι συνυπεύθυνη για αυτό το δράμα. Οδήγησε στην εξόντωση 65.000 Εβραίων, δηλαδή το 80% του συνόλου του εβραϊκού πληθυσμού, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Στη Θεσσαλονίκη, που ανθούσε η μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα της Ελλάδας, από τους 56.000 Εβραίους της πόλης σώθηκαν από τα κρεματόρια μόνο 1.950. Σε μικρότερες κοινότητες, όπως η Καβάλα, η Ρόδος, η Κέρκυρα, τα Γιάννενα, ο πληθυσμός τους εξοντώθηκε σχεδόν ολοσχερώς. Στην Αθήνα, η εξόντωση της εβραϊκής κοινότητας δεν ήταν ολοκληρωτική, καθώς οι Εβραίοι βοηθήθηκαν περισσότερο από τον κοινωνικό περίγυρο. Η εβραϊκή κοινότητα της Ζακύνθου διασώθηκε λόγω της σθεναρής στάσης του μητροπολίτη και του δημάρχου.
Υπήρξαν πολλές περιπτώσεις Ελλήνων που βοήθησαν Εβραίους να σωθούν, ενώ και η Αντίσταση βοήθησε Εβραίους να διαφύγουν τη σύλληψη και τον θάνατο που επεφύλασε το στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Όπως επεσήμανε ο υπουργός, «αυτός ο πόνος έγινε πόνος της Ελλάδας, κομμάτι της ιστορίας της. Μια ιστορία που ως Πολιτεία δεσμευόμαστε να μην αφήσουμε στο περιθώριο για να μην ξαναέρθουν στο επίκεντρο οι υμνητές των Ναζί».
Ο κ. Παππάς παρατήρησε ότι το 2017 αποδόθηκε η ελληνική ιθαγένεια στους γόνους των θυμάτων του Ολοκαυτώματος και τοποθετήθηκε στο περιστύλιο της Βουλής αναμνηστική στήλη με τα ονόματα των οκτώ Εβραίων βουλευτών που εξόντωσαν οι Ναζί. Ξεκινήσαμε τις διαδικασίες για να δημιουργηθεί στη Θεσσαλονίκη, εκεί από όπου αναχωρούσαν το 1943 οι συρμοί του θανάτου για τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, Μουσείο του Ολοκαυτώματος.
Στις αρχές του 2018, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Αλέξης Τσίπρας και ο Ισραηλινός Πρόεδρος, Ρούβεν Ρίβλιν, τοποθέτησαν τον θεμέλιο λίθο για την ανέγερση του Μουσείου του Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη.
Παράλληλα, στην Ολομέλεια της Διεθνούς Συμμαχίας για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος (International Holocaust Remembrance Alliance ), η οποία πραγματοποιήθηκε στην πόλη της Φεράρα 29 Νοεμβρίου 2018 υπό ιταλική προεδρία, αποφασίστηκε ομόφωνα όπως η Ελλάδα αναλάβει την προεδρία της Συμμαχίας για το έτος 2021. Θα διαδεχθεί τις προεδρίες του Λουξεμβούργου (2019) και της Γερμανίας (2020).
«Σας παραδίδω, λοιπόν, ένα ακόμη ιστορικό ντοκουμέντο που ενώνει τους λαούς μας, που ενώνει τη μνήμη με την Ιστορία» τόνισε ο υπουργός και σημείωσε: «Είναι χρέος μας να προφυλάξουμε τα παιδιά μας, τώρα ξέρουμε. Τώρα δεν έχουμε δικαιολογία. Το παρελθόν μας οπλίζει για ένα μέλλον δημοκρατικό και ειρηνικό. Και εμείς, όλοι μαζί, συνεχίζουμε με οδηγό μας τη μνήμη. Γιατί όπως σημείωσε ο Ελί Βιζέλ, ένας από τους επιζώντες του Ολοκαυτώματος, “ο δήμιος σκοτώνει πάντα δύο φορές, τη δεύτερη με τη λήθη”. Ποτέ ξανά φασισμός, ποτέ ξανά ναζισμός».
Στην εκδήλωση, η οποία πραγματοποιήθηκε σε κλίμα συγκίνησης, παραβρέθηκαν ο πρόεδρος του Μουσείου Ολοκαυτώματος στην Ιερουσαλήμ, Αβνέρ Σαλέμ, ο Μοσέ Α Ιλιόν, από τους επιζώντες του Ολοκαυτώματος, η πρέσβης του Ισραήλ στην Αθήνα, Ιρίτ Μπεν Αμπά, ο πρέσβης της Ελλάδας στο Ισραήλ Κωνσταντίνος Μπίκας, ο ερευνητής και συγγραφέας του Λευκώματος, Γιώργος Πηλιχός, η καθηγήτρια Τόνια Μοροπούλου, κ.ά.
Μετά την εκδήλωση ο κ. Παππάς ξεναγήθηκε στο Μουσείο Ολοκαυτώματος.
