Κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή το νομοσχέδιο νομοσχέδιο, το οποίο έρχεται να εναρμονίσει τη χώρα μας με το δίκαιο της ΕΕ, τις εθνικές πολιτικές επιλογές που προκύπτουν από το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), αλλά και τις ευρωπαϊκές οδηγίες, που ως βασικούς στόχους έχουν θέσει την επαναχρησιμοποίηση, την ανάκτηση, και την ανακύκλωση των απορριμμάτων.
Με τις νομοθετικές ρυθμίσεις τροποποιείται το βασικό θεσμικό πλαίσιο για την εναλλακτική διαχείριση στη χώρα μας, όπου το 81% των απορριμμάτων εξακολουθούν να θάβονται, ενώ εισάγεται η αρχή «πληρώνω όσο πετάω».
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, στόχος του νομοθετήματος είναι επίσης να μειωθεί το υπάρχον σημαντικό ποσοστό εισφοροδιαφυγής, ενώ όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζεται, «οι προτεινόμενες νομοθετικές ρυθμίσεις σηματοδοτούν την επιλογή για την ουσιαστική ενίσχυση της εναλλακτικής διαχείρισης και της στήριξης της κυκλικής οικονομίας και αποσκοπούν σε έναν οικονομικό μετασχηματισμό και στη δημιουργία μίας νέας οικονομίας που αναπτύσσεται σε ασφαλέστερο περιβάλλον».
Με τις ρυθμίσεις που εισάγονται αποσαφηνίζεται ο οργανωτικός ρόλος των Φορέων ΣΕΔ, που αποτελεί ουσιώδη επιλογή για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και αντιμετωπίζονται περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων, όπως για παράδειγμα με την καθιέρωση ασυμβιβάστων στις περιπτώσεις που μπορεί να ανακύψουν τέτοιες συγκρούσεις. Επίσης, υιοθετούνται ρυθμίσεις για τη μείωση των μη παραγωγικών πόρων της ανακύκλωσης και τον εξορθολογισμό του κόστους λειτουργίας τους και την διοχέτευση των πόρων που εισπράττονται για την επίτευξη της βέλτιστης εναλλακτικής διαχείρισης, σύμφωνα με το σκοπό που πρέπει να επιτελεί η οργάνωση και λειτουργία των Φορέων ΣΕΔ.
Περαιτέρω, αποσαφηνίζεται η ευθύνη του διακινητή για την εφαρμογή της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού, ενώ θεσπίζονται αντίστοιχα ποινικές και διοικητικές κυρώσεις για τις παραβάσεις των υποχρεώσεων. Ταυτόχρονα, σε εναρμόνιση με τις διατάξεις της οδηγίας 2015/720/ΕΕ, εισάγεται πρόβλεψη για λήψη μέτρων μείωσης της χρήσης της πλαστικής σακούλας όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο ΕΣΔΑ, στη χωριστή συλλογή των αποβλήτων υλικών συσκευασίας, ώστε να ανακτώνται στην καθαρότερη δυνατή και ομοιογενή μορφή τους προκειμένου να επιτευχθούν τα αναγκαία ποιοτικά πρότυπα στους αντίστοιχους τομείς ανακύκλωσης. Σημειώνεται ότι η χωριστή συλλογή θα πρέπει να οργανωθεί τόσο από τα (ΣΕΔ) συσκευασιών όσο και από τους ΟΤΑ Α΄ Βαθμού.
Με τις νέες διατάξεις προβλέπεται η δυνατότητα στους ΟΤΑ Α΄ βαθμού να προβαίνουν αυτοτελώς στην οργάνωση της εναλλακτικής διαχείρισης των δημοτικών τους αποβλήτων, ενώ με τις ρυθμίσεις του νέου θεσμικού πλαισίου προβλέπεται η παροχή κινήτρων και η επιβράβευση των ΟΤΑ με βάση τα αποτελέσματά τους. Τέλος, ενισχύεται ο ρόλος και η ευθύνη του Ελληνικού Οργανισμού Αvακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ.) τόσο θεσμικά όσο και με ανθρώπινο δυναμικό, με στόχο την καλύτερη συνεργασία με τα ΣΕΔ, την τοπική αυτοδιοίκηση και τις οργανώσεις της κοινωνίας και των πολιτών.