Με τη βασική θέση ότι οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία προηγούνται του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου και δεν είναι αποτέλεσμα αυτού, ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης, απάντησε στον Τούρκο υφυπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Αλί Σαχίν, ο οποίος επιχείρησε να παρουσιάσει τη λήψη αντιδημοκρατικών μέτρων στη χώρα του ως αποτέλεσμα της απόπειρας πραξικοπήματος.
Η ανταλλαγή θέσεων έγινε στο πλαίσιο μίας ευρύτερης συζήτησης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που διοργανώθηκε από την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, την Υπο-Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και την αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη Μικτή Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ε.Ε.-Τουρκίας, ενώ παρέστη και ο Τούρκος υφυπουργός, παρότι δεν ήταν προγραμματισμένο.
Επίσης, παρόντες ήταν εκπρόσωποι του Συμβουλίου της Ευρώπης, πανεπιστημιακοί, μια ερευνήτρια της Human Rights Watch και εκπρόσωπος της Ένωσης Ευρωπαίων Δικαστών για τη Δημοκρατία και την Ελευθερία.
«Όποιος διαβάζει τι συμβαίνει στη Τουρκία, κατανοεί ότι το κράτος δικαίου πλήττεται βάναυσα και ότι υπάρχει καθημερινή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι παράλογο να θεωρούμε ότι όλα αυτά ξεκινούν στις 15 Ιουλίου», ανέφερε ο κ. Ανδρουλάκης και πρόσθεσε: «Ο τρομονόμος, ο οποίος οδηγούσε σε άρση ασυλίας Κούρδων βουλευτών, έγινε πριν τις 15 Ιουλίου. Στα ΜΜΕ βλέπαμε ότι το κλείσιμο εφημερίδων και η φυλάκιση δημοσιογράφων έγινε και πριν τις 15 Ιουλίου».
Ο Τούρκος υφυπουργός, ο οποίος πήρε πρώτος τον λόγο, σημείωσε ότι η απόπειρα πραξικοπήματος «δεν ήταν κάτι το συνηθισμένο, αλλά αποτέλεσμα μίας τρομοκρατικής οργάνωσης».
Μεταξύ άλλων, ο κ. Σαχίν υποστήριξε ότι «η κατάσταση ανάγκης που έχει κηρυχθεί στη χώρα βασίζεται στο άρθρο 120 του τουρκικού Συντάγματος και είναι σύμφωνο με το άρθρο 15 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και τις Θεμελιώδης Ελευθερίες». Υπενθύμισε, δε, ότι «και η Γαλλία είναι σε κατάσταση ανάγκης και τόνισε ότι η κυβέρνηση του ΑΚΡ έχει χρησιμοποιήσει αυτό το μέτρο πολύ λιγότερες φορές από ότι οι προκάτοχοί της».
Αν και παραδέχθηκε ότι μπορεί να υπάρχουν κάποια προβλήματα στη λειτουργία της δημοκρατίας, επεσήμανε πως η κατάσταση έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία 15 χρόνια και η προσπάθεια συνεχίζεται. Αρνήθηκε ότι έχουν βασανιστεί κρατούμενοι και ενημέρωσε τους ευρωβουλευτές πως την περασμένη εβδομάδα δημιουργήθηκε μία επιτροπή παραπόνων, για να εξετάζει τις όποιες καταγγελίες. Υποστήριξε, ακόμη, ότι ήταν η κυβέρνηση του ΑΚΡ, η οποία κατήργησε τα βασανιστήρια στην Τουρκία.
Στη συνέχεια, απαντώντας σε ερωτήσεις ευρωβουλευτών (μίλησε ένας από κάθε πολιτική ομάδα) επεσήμανε ότι πολλοί δημοσιογράφοι και στελέχη των ΜΜΕ στήριζαν τον κ. Γκιουλέν και τώρα θα πρέπει να λογοδοτήσουν στην κοινωνία, σημειώνοντας, συγχρόνως, ότι όλοι οι κανόνες τηρούνται και θα τηρούνται.
Ο κ. Σαχίν δέχθηκε συγκεκριμένες παρατηρήσεις από τους παρευρεθέντες ειδικούς, οι οποίοι του επεσήμαναν ότι:
1. Το μέτρο της έκτακτης ανάγκης μπορεί να είναι συνταγματικό, όμως κάποια μέτρα, όπως η κράτηση χωρίς κατηγορίες για 30 ημέρες και η μη πρόσβαση σε δικηγόρο για πέντε ημέρες, δεν είναι συνταγματικά.
2. Το κριτήριο της αθωότητας έχει πληγεί, καθώς όσοι συλλαμβάνονται θεωρούνται ένοχοι.
3. Είναι ανησυχητικό φαινόμενο οι ομαδικές απολύσεις, καθώς θα έπρεπε να γίνεται ξεχωριστή εξέταση κάθε φακέλου.
4. Πάνω από 150 Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης έχουν κλείσει, περιουσίες κατάσχονται και υπάρχει κλίμα τρομοκρατίας. Αρκεί μία καταγγελία για να φυλακιστεί κάποιος, να χάσει την δουλειά του και να δημευθεί η περιουσία του.
5. Δεν επετράπη η είσοδος, στη χώρα, του ειδικού εισηγητή του ΟΗΕ για τα βασανιστήρια, ούτε η εξέταση φυλακών από κλιμάκια διεθνών οργανισμών.
6. Πάνω από 77.000 άτομα έχουν κατηγορηθεί για συμμετοχή στο πραξικόπημα και αναμένεται να δικαστούν, εκ των οποίων 34.000 είναι προφυλακισμένα.
7. Περίπου 2.300 δικαστές έχουν καθαιρεθεί και φυλακιστεί σε απάνθρωπες συνθήκες. Όπως αναφέρθηκε, υπάρχουν περιπτώσεις όπου πρώην δικαστικοί βρίσκονται σε κελιά χωρητικότητας εννέα ατόμων, όπου διαμένουν 32.
Τέλος, ο κ. Ανδρουλάκης κάλεσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να αναλάβει δράση και να στηρίξει τα συμφέροντα του τουρκικού λαού, δηλαδή τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ένα ισχυρό κράτος δικαίου, ώστε να υπάρχει ευημερία και ευρωπαϊκή προοπτική για τους ίδιους.
