Eκτενή συνέντευξη του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου δημοσίευσε την Κυριακή στο πρωτοσέλιδό της η ιταλική εφημερίδα Il Messaggero. Στη συνέντευξη με τίτλο «Φτάνει με τη λιτότητα για την Αθήνα. Μετανάστες, η Ρώμη έχει δίκιο», ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μιλώντας στον δημοσιογράφο Θεόδωρο Ανδρεάδη Συγγελλάκη, αναφέρθηκε στα κύρια θέματα της οικονομικής επικαιρότητας, όπως και στο προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα.

Σε ερώτηση της εφημερίδας αν θεωρεί πως «οι συνθήκες έχουν όντως ωριμάσει για να εγκαταλείψει, επιτέλους, η Ευρώπη, τη μακρά πορεία λιτότητας», ο κ. Παυλόπουλος απάντησε:

«Ναι και χωρίς καμία, απολύτως, επιφύλαξη. Άλλωστε και στο πλαίσιο της οικονομικής θεωρίας, με βάση τα ως τώρα δεδομένα της Ευρωζώνης στην πράξη, αποτελεί κοινό τόπο ότι όχι μόνο δεν υφίσταται η θρυλούμενη «αρμονική συνύπαρξη» αυστηρής λιτότητας και ανάπτυξης αλλά, όλως αντιθέτως, η αυστηρή λιτότητα, ιδίως μάλιστα ως αποτέλεσμα της εξίσου αυστηρής δημοσιονομικής προσαρμογής, οδηγεί, μεταξύ άλλων, σε αυτοτροφοδοτούμενη ύφεση κι ενδημική παρουσία του εφιάλτη των ανισοτήτων και της ανεργίας. Και μια τέτοια εξέλιξη βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση προς τις αρχές της φιλελεύθερης οικονομίας, πάνω στην οποία στηρίζεται, εκ καταγωγής, η Ευρωζώνη. Το λέω αυτό παραπέμποντας και στην κλασική άποψη του John Maynard Keynes, κατά την οποία το φιλελεύθερο οικονομικό σύστημα έχει ως βασικό στόχο και την πλήρη απασχόληση».

Ερωτηθείς, δε, τι είναι αυτό που επείγει περισσότερο για να επιτευχθεί μια βιώσιμη ανάπτυξη στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπογράμμισε:

«Κατά την εκτίμησή μου επείγει περισσότερο η ολοκλήρωση του καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ως πραγματικής κεντρικής τράπεζας, με βάση το πρότυπο της Fed. Κυρίως στους τομείς πρώτον, της ουσιαστικής εποπτείας του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος, δεύτερον, της τόνωσης της ρευστότητας προκειμένου να προκληθεί επαρκής ζήτηση και να επανεκκινήσει η προσφορά και το αντίστοιχο επενδυτικό ενδιαφέρον -άρα, ουσιαστικώς, να επανεκκινήσει η βιώσιμη αναπτυξιακή προοπτική και δυναμική- και, τρίτον, της διασφάλισης των αναγκαίων μέσων ώστε η ΕΚΤ να είναι σε θέση ν’ αντιμετωπίσει μια γενικευμένη κρίση χρέους στην Ευρωζώνη, η οποία, δυστυχώς, είναι πια ορατή».

Σε ό,τι αφορά το κύριο ζήτημα της ελάφρυνσης του χρέους και της δυνατότητας ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς, ο Προκόπης Παυλόπουλος, στη συνέντευξή του προς την Ιl Messaggero, τονίζει:

«Η ελάφρυνση του ελληνικού δημόσιου χρέους, πάντοτε σύμφωνα με τους κανόνες του ESM, είναι κάτι παραπάνω από επιβεβλημένη και μάλιστα το συντομότερο δυνατό. Και τούτο διότι αφενός είναι κοινώς αποδεκτό ότι σήμερα το ελληνικό δημόσιο χρέος δεν είναι βιώσιμο -και είναι αδιανόητο, με επιστημονικούς οικονομικούς όρους, να συνδέεται η βιωσιμότητά του μόνο με τον χρόνο αποπληρωμής του υπό τα τωρινά δεδομένα, όταν καθένας γνωρίζει τις διαβρωτικές για την ελληνική οικονομία συνέπειες της «δυναμικής» του χρέους αυτού- και, αφετέρου, αυτή είναι η δέσμευση των δανειστών της Ελλάδας, ήδη από το 2012. Επομένως, υπό το πρίσμα αυτό, και επειδή η Ελλάδα εκπληρώνει στο ακέραιο τις δικές της υποχρεώσεις, υπάρχει ένα είδος υπερημερίας των δανειστών, η οποία πρέπει τάχιστα να εκλείψει. Ως προς την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης, το τέλος είναι ήδη ορατό. Για να επέλθει όμως, χρειάζεται και από την πλευρά των Θεσμών κοινή μεταξύ τους θέση, δηλαδή ένα είδος συναντίληψης, αφού χωρίς αυτή δεν είναι δυνατό να προσδιορισθούν με ακρίβεια και ασφάλεια οι μελλοντικές υποχρεώσεις της Ελλάδας καθώς και η τελική έξοδός της στις αγορές».

Σχετικά με το προσφυγικό, η ιταλική εφημερίδα ρώτησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αν θεωρεί πως «η πραγματική λύση βρίσκεται στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, ως αντίδοτο στα τείχη και στους εθνικούς εγωισμούς». Ο κ. Παυλόπουλος απάντησε καταφατικά και εξήγησε:

«Οπωσδήποτε. Ας μην ξεχνάμε ότι η αλληλεγγύη, γενικώς, συνιστά βασική αρχή του όλου Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος, από την ίδρυσή του. Άρα η αλληλεγγύη ως προς το προσφυγικό ζήτημα είναι μέρος της συνολικής αλληλεγγύης που πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να επιδεικνύουν οι εταίροι σ’ όλες τις ευρωπαϊκές τους σχέσεις. Προσθέτω δε και τούτο: Η συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης -άρα το ίδιο το μέλλον της- εξαρτάται περισσότερο από την ως άνω αλληλεγγύη παρά από το κοινό νόμισμα και τις κοινές οικονομικές πολιτικές, ιδίως όταν οι πολιτικές αυτές, όπως τόνισα, κινούνται ορισμένες φορές σε λάθος κατεύθυνση».

Σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό, η κυβέρνηση του Ματέο Ρέντσι έχει προτείνει την υιοθέτηση «Ευρωπαϊκού Συμφώνου για την Αφρική» με το οποίο θα παρέχεται οικονομική στήριξη για την ανάπτυξη, αλλά θα ζητείται ουσιαστικός έλεγχος των συνόρων. Στην ερώτηση της Il Messaggero αν θεωρεί ότι μπορεί να πρόκειται για αποτελεσματική λύση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απάντησε :

«Η πρόταση του κ. Ρέντσι είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και ρεαλιστική. Προσθέτω δε ότι κινείται μέσα στην όλη λογική του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, του 2008. Και τούτο διότι το Σύμφωνο αυτό, στην παρ. V, ορίζει ρητώς ότι η πιο σωστή μέθοδος αντιμετώπισης της παράνομης μετανάστευσης είναι η αντιμετώπιση της ρίζας της. Και η ρίζα αυτή είναι, εκτός από τον πόλεμο, η υπανάπτυξη, οι ανισότητες και, σε τελική ανάλυση, η πείνα. Και μόνον ο τίτλος της παρ. V του κατά τ’ ανωτέρω Συμφώνου βεβαιώνει του λόγου το ασφαλές: «Δημιουργία σφαιρικής σύμπραξης με της χώρες καταγωγής και διέλευσης που θα ευνοεί τη συνέργεια μεταξύ μετανάστευσης και ανάπτυξης». Ειδικώς δε ως προς τη συνεργασία με την Αφρική, το στοιχείο στ΄ της παραγράφου αυτής επιβάλλει την αποφασιστική εφαρμογή της εταιρικής σχέσης Ευρωπαϊκής Ένωσης-Αφρικής, η οποία συνήφθη στη Λισαβόνα τον Δεκέμβριο του 2007. Επομένως, πρέπει να ενισχυθούν οι χώρες από τις οποίες προέρχονται οι μεγάλες ροές παράνομων μεταναστών, ώστε και να ορθοποδήσουν οικονομικώς και να διασφαλίσουν στους πολίτες τους όρους στοιχειώδους αξιοπρεπούς διαβίωσης. Δυστυχώς, ως σήμερα, αυτή η πρόβλεψη του προαναφερόμενου Συμφώνου έχει μείνει γράμμα κενό περιεχομένου. Με άλλες λέξεις και εδώ η Ευρωπαϊκή Ένωση ακολουθεί τακτική επιμηθέων».

Σχετικά, τέλος, με την πρόσφατη επίσκεψη στη Λέσβο του Πάπα Φραγκίσκου, του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου και του αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου και με την ικανότητα της πολιτικής να εμπνευστεί από το πανχριστιανικό τους μήνυμα, ο κ. Παυλόπουλος τόνισε:

«Όχι απλώς μπορεί αλλά είναι ανάγκη να εμπνευσθεί. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το αέτωμα του Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος στηρίζεται σε τρεις πυλώνες -ο Paul Valéry το ανέδειξε, με τρόπο εμβληματικό, ήδη πριν την έναρξη διαμόρφωσης του Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος- δηλαδή τους πυλώνες της Αρχαίας Ελλάδας ως προς την ελευθερία και τη δημοκρατία, της Αρχαίας Ρώμης ως προς τους θεσμούς και την res publica, και της Χριστιανικής Διδασκαλίας ως προς τις αρχές του ανθρωπισμού και της αλληλεγγύης».