Κατά τη διάρκεια της Ολλανδικής Προεδρίας, δηλαδή μέσα στους επόμενους έξι μήνες, πρέπει να έχουν αποφασίσει τα κράτη-μέλη της ΕΕ για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής.
Στις Βρυξέλλες υπογραμμίστηκε η μηδαμινή μείωση των μεταναστευτικών ροών από την Τουρκία, με τον πρωθυπουργό της χώρας, Αχμέτ Νταβούτογλου να βρίσκεται στο επίκεντρο σφοδρών πιέσεων για την υλοποίηση των μέτρων που είχαν αποφασιστεί το προηγούμενο διάστημα, δηλαδή το σχέδιο μετεγκατάστασης, τα hot spots και το σχέδιο δράσης της Άγκυρας.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «το Συμβούλιο πρέπει να εξετάσει γρήγορα τις προτάσεις της Επιτροπής της 15ης Δεκεμβρίου για την Ευρωπαϊκη Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή, την αναθεώρηση του Κώδικα Σένγκεν, το εθελοντικό πρόγραμμα επανεγκατάστασης προσφύγων από την Τουρκία» και «πρέπει να υιοθετήσει τη θέση του ως προς την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή κατά τη διάρκεια της Ολλανδικής Προεδρίας». Επιπλέον, καλείται η Επιτροπή να παρουσιάσει γρήγορα την αναθεώρηση της συμφωνίας του Δουβλίνου, σημειώνοντας ότι «στο μεταξύ οι υπάρχοντες κανόνες πρέπει να εφαρμόζονται».
Εξάλλου, στα συμπεράσματα υπογραμμίζεται ότι η εφαρμογή της γενικότερης στρατηγικής για το περιορισμό των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη είναι μέχρι στιγμής «μη ικανοποιητική» και «πρέπει να επιταχυνθεί».
Τα προβλήματα στα εξωτερικά σύνορα της Σένγκεν, οι αδυναμίες στη λειτουργία των hot spots, η μη εφαρμογή του συστήματος μετεγκατάστασης και των συμφωνιών επανεισδοχής αποτελούν, μεταξύ άλλων, τα σημεία στα οποία επισημαίνεται πως τα κράτη μέλη και τα ευρωπαϊκά όργανα πρέπει να λάβουν δράση «επειγόντως».
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι μόλις 184 πρόσφυγες έχουν μετεγκατασταθεί σε ευρωπαϊκές χώρες από την Ελλάδα και την Ιταλία την ώρα που η συμφωνία προβλέπει τη μετεγκατάσταση 160.000!
Τέλος, σύμφωνα με τα συμπεράσματα, πρίν από τη Σύνοδο Κορυφής του Φεβρουαρίου η Προεδρία, η Επιτροπή και η Υπάτη Εκπρόσωπος πρέπει να καταθέσουν έκθεση που θα παρουσιάζει τη γενικότερη πρόοδο σε όλα τα επιμέρους ζητήματα.
Επιφυλάξεις Τουσκ για τις δεσμεύσεις της Άγκυρας
Την ανάγκη αποτελεσματικότερης φύλαξης των συνόρων της ζώνης Σένγκεν υπογράμμισαν σήμερα από τις Βρυξέλλες, λίγο μετά το τέλος της συνόδου κορυφής της ΕΕ, οι πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ντόναλντ Τουσκ και Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Ο πρόεδρος Τουσκ δήλωσε σχετικά αισιόδοξος μετά την σημερινή συνεδρίαση και τόνισε ότι οι πάντες συμφωνούν πως τα ευρωπαϊκά σύνορα δεν πρέπει να μένουν απροστάτευτα. Χαρακτήρισε επίσης θετική τη συμφωνία της Frontex με την Ελλάδα.
Σε ό,τι αφορά την Τουρκία, ο Τουσκ ανέφερε ότι είναι ακόμη νωρίς για να εξαχθούν συμπεράσματα σε σχέση με την εφαρμογή των μέτρων που η κυβέρνηση της Άγκυρας έχει υποσχεθεί ότι θα λάβει.
Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε ικανοποιημένος από την θετική υποδοχή των προτάσεων που πρόσφατα υπέβαλε η Ευρωπαΐκή Επιτροπή για τη δημιουργία μίας νέας ευρωπαϊκής υπηρεσίας φύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων η οποία θα αντικαταστήσει την Frontex. Δήλωσε επίσης ικανοποιημένος από την απόφαση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων να συμφωνήσουμε επί της προτάσεως της Επιτροπής έως τον Ιούλιο του 2016.
Ο πρόεδρος της επιτροπής ανέφερε ότι χωρίς αμφιβολία υπάρχει καθυστέρηση στην εφαρμογή των αποφάσεων που έχουν υιοθετηθεί ενώ ανέφερε ότι η Ευρωπαΐκή Επιτροπή θα υποβάλει προτάσεις για την αναθεώρηση του λεγόμενου Δουβλίνου 2.
Τι ζήτησε ο Τσίπρας στη Σύνοδο Κορυφής
Σε θετικό κλίμα πραγματοποιήθηκαν οι συναντήσεις του Αλέξη Τσίπρα, τόσο με τον τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου, όσο και στη «μίνι Σύνοδο» των 10+1 χωρών (Αυστρία, Γερμανία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Γαλλία, Σουηδία, Φιλανδία, Ολλανδία, Σλοβενία, Ελλάδα και Τουρκία), σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές.
Ως προς το προσφυγικό, οι ίδιες πηγές αναφέρουν, ότι ο πρωθυπουργός τόνισε και στις δύο συναντήσεις, πως οι ροές δεν έχουν μειωθεί πέραν μιας περιορισμένης μείωσης λόγω καιρικών συνθηκών.
Επιπλέον, σημείωσε ότι έχουν αυξηθεί αρκετά οι μετανάστες που προέρχονται από χώρες που οι πολίτες τους δεν θεωρούνται πρόσφυγες και δεν γίνονται δεκτοί στην Ε.Ε.
Ο κ. Τσίπρας καλωσόρισε την προώθηση της συνεργασίας Ε.Ε.-Τουρκίας στον τομέα αυτό επί τη βάσει συγκεκριμένου Σχεδίου Δράσης. Επεσήμανε δε, ότι πρόβλημα δημιουργεί και το καθεστώτος θεωρήσεων (visa) της Τουρκίας με κάποιες χώρες.
Ο έλληνας πρωθυπουργός ανέδειξε ειδικά:
Την ανάγκη εφαρμογής της Διμερούς Συμφωνίας Επανεισδοχής για την επιστροφή μη προσφύγων (π.χ. από Πακιστάν, Ιράν, Μαρόκο) στην Τουρκία.
Την σημασία καθιέρωσης μόνιμου μηχανισμού επανεγκατάστασης στην Ε.Ε. κατευθείαν από την Τουρκία για τους πρόσφυγες.
Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, οι παρευρισκόμενοι συμφώνησαν ότι τα ανωτέρω ζητήματα είναι ιδιαίτερα σημαντικά, προσθέτοντας ότι πρέπει να εξεταστούν άμεσα στο πλαίσιο Ομάδας Εργασίας που θα συσταθεί.
Παράλληλα απέδωσαν ιδιαίτερη σημασία στη συνεργασία Ελλάδας-Τουρκίας για το προσφυγικό στο πλαίσιο και της σχετικής διυπουργικής ομάδας εργασίας.
Ακόμη, στο πλαίσιο της διμερούς με τον Αχμέτ Νταβούτογλου:
Συζητήθηκε πρόγραμμα διμερών συναντήσεων (που θα πραγματοποιηθούν σε υπουργικό και υπηρεσιακό επίπεδο) κατά επόμενη περίοδο.
Συμφωνήθηκε η πραγματοποίηση Συνόδου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, εντός του Φεβρουαρίου.
Συμφωνήθηκε η ανάπτυξη τριμερούς συνεργασίας με τη Βουλγαρία, στους τομείς της ενέργειας, διαχείριση υδάτων και μεταφορών/συγκοινωνιών (ενδεχόμενη Σύνοδος το Μάρτιο).
Τσίπρας: Αναγνωρίστηκε ο ρόλος-κλειδί της Τουρκίας στη μείωση των προσφυγικών ροών
«Αναγνωρίστηκε ο ρόλος-κλειδί της Τουρκίας στη μείωση των προσφυγικών ροών», δήλωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, λίγο μετά τη λήξη των εργασιών της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι είναι ανάγκη η Τουρκία να εφαρμόσει όλα όσα συμφωνήθηκαν στη Σύνοδο ΕΕ- Τουρκίας, σημειώνοντας ότι αναγνωρίστηκε η σημασία της σχέσης Ελλάδας και Τουρκίας στον έλεγχο και τη μείωση των προσφυγικών ροών.
Εξάλλου, ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε ότι αναγνωρίστηκε η ανάγκη να εφαρμοστεί η διμερής συμφωνία επανεισδοχής Ελλάδας-Τουρκίας, ούτως ώστε να υπάρχει η δυνατότητα άμεσης επιστροφής στην Τουρκία όλων όσων «δεν έχουν το προσφυγικό προφίλ».
Παράλληλα, υπήρξε δέσμευση να ασκηθούν σημαντικές πιέσεις από την πλευρά της ΕΕ προς τρίτες χώρες , προκειμένου είτε να ενεργοποιηθούν παλιότερες συμφωνίες επανεισδοχής, είτε να γίνουν επιστροφές. Ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε ότι πρέπει να υπάρχει ένας νόμιμος και ασφαλής δίαυλος μεταφοράς των προσφύγων προς τον προορισμό τους, αλλά και μια συγκροτημένη πολιτική επιστροφών για όσους δεν έχουν δικαίωμα ασύλου.
Επιπλέον, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, οι ευρωπαίοι ηγέτες αναγνώρισαν την ανάγκη να υπάρξει ένας μηχανισμός επανεγκατάστασης απευθείας από την Τουρκία και δεσμεύθηκαν να ξεκινήσει από το Φλεβάρη.
Όσον αφορά την προετοιμασία των κέντρων καταγραφής προσφύγων (hotspots) στα νησιά, o πρωθυπουργός τόνισε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει το επόμενο διάστημα να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της, ολοκληρώνοντας την κατασκευή τους, αλλά και τη δημιουργία κέντρων μετεγκατάστασης στην ενδοχώρα. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «όλοι χαιρέτισαν, και ιδιαίτερα ο πρόεδρος της Επιτροπής, την πρόοδο που έχει επιτευχθεί από την Ελλάδα και την Ιταλία», σε αυτό το ζήτημα,.
«Θα συνεχίσουμε να εκπληρώνουμε το ανθρωπιστικό μας καθήκον», δήλωσε στη συνέχεια ο Αλέξης Τσίπρας, επισημαίνοντας ότι το μέλλον της Ευρώπης δεν μπορεί να είναι ένα «μέλλον φραχτών και βίας», αλλά ένα μέλλον «αλληλεγγύης, ανθρωπιάς και συνυπευθυνότητας».
Τέλος, σχετικά με τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι «είναι μια απόφαση την οποία καλωσορίζουμε» και επεσήμανε ότι «είναι απολύτως σαφές ότι η δράση αυτών των σωμάτων εναπόκειται στην ευθύνη της διαφύλαξης των συνόρων που παραμένει εθνική ευθύνη». Ο Αλέξης Τσίπρας πρόσθεσε ότι οι τελικές αποφάσεις γι’ αυτό το θέμα θα ληφθούν έως τον Ιούνιο.
