Η Ελλάδα αντιμετωπίζει την πιο δύσκολη πρόκληση από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με την οικονομική και προσφυγική κρίση και στο σύμφωνο σταθερότητας υπάρχει η πρόβλεψη ότι σε περίπτωση ιδιαίτερων καταστάσεων, μπορεί κανείς να δείξει μια ελαστικότητα, είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ο κ. Σουλτς πρόσθεσε ότι στην περίπτωση της Ελλάδας πρόκειται για μια τέτοια κατάσταση.
Σε ό,τι δε αφορά την Τουρκία, είπε ότι η ΕΕ χρειάζεται να αναγνωριστεί ως «ασφαλής χώρα προέλευσης». Αναφερόμενος στις ΗΠΑ, σημείωσε ότι φυσικά και μπορούν να δεχθούν πολύ περισσότερους πρόσφυγες απ’ όσους προτίθενται.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν είναι αισιόδοξος ότι θα επιλυθεί σύντομα η προσφυγική κρίση, αλλά πιστεύει ότι θα ενσωματωθούν σταδιακά οι πρόσφυγες και θα επιταχυνθούν οι σχετικές διαδικασίες.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του κ. Σουλτς:
– Κύριε πρόεδρε, σήμερα πήγατε στο αεροδρόμιο για την πρώτη αποστολή προσφύγων στο Λουξεμβούργο και μετά επισκεφθήκατε στο Γαλάτσι τους πρόσφυγες. Ποιες είναι οι εντυπώσεις σας;
«Ήταν μια μικρή αρχή, αλλά είναι μια αρχή. Οι άνθρωποι πάνε στο Λουξεμβούργο και αν διαδοθεί ότι όχι μόνο η Γερμανία, ή η Αυστρία αλλά και άλλες χώρες τους υποδέχονται υπό καλές προϋποθέσεις, αυτό είναι ασφαλώς μια ανακούφιση. Πήγα και στο Γαλάτσι, εκεί η κατάσταση είναι μεν δύσκολη, αλλά αναλόγως των συνθηκών φροντίζουν τους ανθρώπους εκεί καλά, αλλά μπορεί κανείς με αυτόν τον τρόπο να ζει μόνο ένα περιορισμένο διάστημα. Διαπίστωσα ότι εκεί βρίσκονται και πάρα πολλοί αιτούντες άσυλο είναι Αφγανοί και θα πρέπει να σκεφτούμε τι θα κάνουμε με το Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Από τη μια πλευρά έχουμε μεγάλη στρατιωτική παρουσία στο Αφγανιστάν, αλλά από την άλλη πλευρά φεύγουν από κει άνθρωποι τους οποίους πρέπει να προστατεύσουμε επί τόπου. Γι αυτό έχουμε πολλά προβλήματα εκεί σίγουρα εντελώς ανεξάρτητα από εκείνα των προσφύγων από το Ιράκ και τη Συρία. Η εντύπωσή μου είναι, λοιπόν, ότι προχωράμε σιγά σιγά προς τα μπρος, αλλά έχουμε ακόμα ένα μακρύ κατάλογο από προβλήματα».
– Θεωρείτε ότι ο κατανομή των προσφύγων και στις 28 χώρες της Ε.Ε. είναι δυνατή, δεδομένων των σφοδρών αντιδράσεων χωρών όπως η Ουγγαρία αλλά και άλλων;
«Είναι μια δύσκολη κατάσταση. Πρέπει όμως να μην παραβλέψουμε το γεγονός ότι οι άνθρωποι τους οποίους συνάντησα, οι Σύριοι και οι Ιρακινοί, δραπετεύουν από την κτηνωδία του ισλαμικού κράτους, τη βιαιότητα του εμφυλίου πολέμου και από τις επιθέσεις του στρατού του κ. Ασαντ. Γι αυτό πιστεύω ότι έχουμε ηθική υποχρέωση και δεν εννοώ μόνο μερικές χώρες, εννοώ όλες οι χώρες της Ε.Ε».
– Είπατε σήμερα ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε μια εξαιρετικά ιδιαίτερη κατάσταση και λόγω των προσφύγων. Τι μπορεί να γίνει για να αντιμετωπίσει την κατάσταση;
«Κοιτάξτε, πιστεύω ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην πιο δύσκολη πρόκληση μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο. Από τη μια μεριά η οικονομική κρίση και από την άλλη το θέμα των προσφύγων. Η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε μια μεγάλη πρόκληση. Έχω θέσει επανειλημμένα το θέμα ότι στο σύμφωνο σταθερότητας υπάρχει η πρόβλεψη ότι σε περίπτωση ιδιαίτερων καταστάσεων, μπορεί να δείχνει κανείς ελαστικότητα. Και στην περίπτωση αυτή πρόκειται για μια τέτοια κατάσταση».
– Υπάρχουν όμως ήδη φωνές που ζητούν σύνδεση της συμφωνίας με τους δανειστές με το θέμα των προσφύγων. Τι λέτε εσείς επ΄ αυτού;
«Δεν θα συμβούλευα κάτι τέτοιο. Το ένα είναι μια εσωτερική ελληνική υπόθεση, η οποία πρέπει να ρυθμιστεί εντός της ευρωζώνης, το άλλο δεν είναι ελληνικό πρόβλημα, είναι ένα πρόβλημα το οποίο παρουσιάζεται στην Ελλάδα και αυτό είναι ένα πρόβλημα ολόκληρης της Ε.Ε.»
– Η Ελλάδα και η Ιταλία είναι δύο χώρες που έχουν πληγεί ιδιαίτερα από το προσφυγικό ρεύμα και είναι πέραν των δυνάμεων τους. Η Ε.Ε. όμως μέχρι τώρα έκλεινε τα μάτια της…
«Δεν νομίζω ότι η Ε.Ε έκλεινε μέχρι τώρα τα μάτια. Πρέπει να είναι κανείς προσεκτικός πάνω σε αυτό. Ορισμένα μέλη της Ε.Ε αρνούνται την αλληλεγγύη στο θέμα αυτό, αλλά άλλες χώρες μέλη είναι πάρα πολύ αλληλέγγυες. Η χώρα μου για παράδειγμα η Γερμανία είναι πολύ αλληλέγγυα, η Σουηδία είναι, η Αυστρία, η Ελλάδα επίσης και η Ιταλία. Δεν μπορεί επομένως κανείς να λέει όλη η Ε.Ε., αλλά ότι είναι ορισμένα μέλη της Ε.Ε., ναι».
– Εννοώ ότι το θέμα άρχισε πραγματικά να συζητείται εντατικά όταν οι πρόσφυγες έφτασαν στις πύλες της Κεντρικής Ευρώπης…
«Εμείς ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μάταια εφιστούσαμε την προσοχή από πολύ νωρίς ότι η φυγή των προσφύγων θα γίνεται ολοένα και περισσότερο πιο δραματική. Θα πρέπει να θυμίσω, ότι τα χρήματα για την συνεργασία με τις αναπτυσσόμενες χώρες πολύ πρόσφατα είχαν περικοπεί, με την αιτιολογία ότι δίνονται πάρα πολλά λεφτά στις Βρυξέλλες. Με αυτήν την έννοια έχετε δίκιο , θα μπορούσε να είχε δει κανείς νωρίτερα ότι το θέμα θα προέκυπτε».
– Ποιο ρόλο βλέπετε για την Τουρκία στο προσφυγικό;
«Χρειαζόμαστε μια φύλαξη των συνόρων από κοινού με την Τουρκία, μεταξύ Βουλγαρίας και Τουρκίας, μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Χρειαζόμαστε επίσης κοινό ευρωπαϊκό έλεγχο στη θάλασσα με την Τουρκία και κυρίως χρειαζόμαστε πάνω απ΄ όλα την αναγνώριση της Τουρκίας ως ασφαλή χώρα προέλευσης. Ο ρόλος της Τουρκίας είναι ένας ρόλος κλειδί, χωρίς αμφιβολία».
– Σας ρωτώ γιατί η κοινή φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είναι ένα ακανθώδες θέμα…
«Ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε σήμερα ότι θα πάει στα μέσα Νοεμβρίου στην Άγκυρα να συναντήσει τη νέα τουρκική κυβέρνηση και νομίζω ότι είναι ένα καλό βήμα».
– Η Γερμανία δέχεται πολλούς πρόσφυγες, αλλά η καγκελάριος δέχεται κριτική εντός του κυβερνητικού συνασπισμού, ιδίως από το χριστιανοκοινωνικό κόμμα της Βαυαρίας. Νομίζεται ότι δεν θα αλλάξει πορεία όντας υπό πίεση;
«Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι η καγκελάριος από τη μια μεριά υποστηριζόμενη από τους σοσιαλδημοκράτες έχει αυτή τη γραμμή και ο κυβερνητικός εταίρος προσκαλεί στο Μόναχο τον Ούγγρο πρωθυπουργό. Πρόκειται για κάτι εντυπωσιακό, αλλά αυτή η κριτική δεν θα αλλάξει αυτήν την στάση της Γερμανίας. Επίσης η κριτική δεν γίνεται επί της βασικής στάσεώς της για την υποδοχή προσφύγων αλλά για το ότι χρειαζόμαστε τα χρήματα των δήμων και κοινοτήτων για να τακτοποιήσουμε τους πρόσφυγες. Και πρέπει αυτά τα χρήματα να δοθούν, είναι υπόθεση της γερμανικής κυβέρνησης».
– Θα θέλατε να σχολιάσετε το γεγονός ότι οι ΗΠΑ προτίθενται να δεχθούν ελάχιστες χιλιάδες, 17.000 προσφύγων και μάλιστα πολύ αργότερα…
«Πιστεύω ότι οι ΗΠΑ ασφαλώς και μπορούν να δεχθούν πολύ περισσότερους πρόσφυγες από 17.000. Δεν νομίζω ότι μόνο η Ευρώπη έχει ευθύνη γι αυτό το παγκόσμιο ζήτημα. Ο Μπαν Κι Μουν μίλησε για παγκόσμια πρόκληση. Εξήντα εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο δρόμο της φυγής παγκοσμίως. Γι αυτό θα πρέπει και οι ΗΠΑ να συμμετάσχουν ενεργότερα στο θέμα αυτό».
-Βλέπετε κίνδυνο ενίσχυσης των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη λόγω του προσφυγικού;
«Φυσικά και βλέπω».
– Πώς μπορεί να τον αντιμετωπίσει αυτόν τον κίνδυνο;
«Καταρχάς θα πρέπει να πούμε ότι ακροδεξιά κόμματα υπήρχαν και πριν την κρίση με τους πρόσφυγες, δεν δημιουργήθηκαν εξαιτίας της, αλλά φυσικά ενισχύονται από αυτήν. Πιστεύω ότι όταν οι πολίτες δουν τρία πράγματα τότε δεν θα πάνε με τους εξτρεμιστές. Πρώτον, όταν θα διαπιστώσουν ότι δεν κινδυνεύουν από αυτούς τους ανθρώπους που έρχονται, δεύτερον όταν οι άνθρωποι εργάζονται για να κερδίσουν τα προς το ζην, είναι πολύ σημαντικό να δώσει κανείς δουλειά σε αυτούς τους ανθρώπους, διότι αν βλέπουν κάποιον στη γειτονιά τους ότι δεν εργάζεται και εισπράττει δημόσιο χρήμα, είναι τελείως διαφορετικό πράγμα από το να βλέπεις κάποιον ο οποίος διατρέφεται μόνος του. Και τρίτον, πιστεύω ότι το κράτος πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να επιλύσει το πρόβλημα».
– Ναι, αλλά λέγεται ότι μεταξύ τους μπορεί να βρίσκονται μεταξύ τους και φανατικοί ισλαμιστές…
«Τη Δευτέρα είδα μια έκθεση της γερμανικής εγκληματολογικής υπηρεσίας σύμφωνα με την οποία δεν υπάρχουν τέτοιες ενδείξεις. Αντίθετα, ειλικρινά υπάρχουν περισσότεροι ακραίοι ισλαμιστές που πάνε από την Ευρώπη προς τη Συρία από το αντίθετο. Επομένως δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας».
– Είσθε αισιόδοξος ότι θα επιλυθεί σύντομα το προσφυγικό;
«Όχι, δεν είμαι αισιόδοξος ότι θα επιλυθεί, αλλά είμαι αισιόδοξος ότι θα ενσωματωθούν οι άνθρωποι αυτοί, ότι θα επιταχύνουμε τις διαδικασίες. Ότι θα μπορέσουμε να στείλουμε πίσω όσους δεν έχουν δικαίωμα προστασίας. Εάν καταφέρουμε να επιταχύνουμε αυτά τα πράγματα, είμαι αισιόδοξος, αλλά η αποσταθεροποίηση γύρω μας, αυτή δεν θα εξαφανιστεί».