Στις στρατιωτικές προτεραιότητες της Ελλάδας καθώς επίσης και στην αμυντική θωράκιση της Ευρώπης αναφέρθηκε ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, Γιάννης Κεφαλογιάννης, μιλώντας σήμερα στην ΕΡΤ. Θυμίζουμε ότι ένα από τα σημαντικότερα θέματα στη σημερινή άτυπη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. είναι η αμυντική θωράκιση της γηραιάς ηπείρου και στο πλαίσιο αυτό το μέλος της κυβέρνησης τόνισε πως: «Νομίζω ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία τα τελευταία χρόνια έχει καταστήσει απολύτως αναγκαία την ενίσχυση της άμυνας.

Μέχρι πριν από μερικά χρόνια, η άμυνα ήταν ένα ζήτημα που βρισκόταν χαμηλά στην ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια πολλές χώρες έχουν αυξήσει τους αμυντικούς τους προϋπολογισμούς.

Η Ελλάδα έχει διατυπώσει σαφείς θέσεις. Θυμίζω ότι ο Πρωθυπουργός, σε συνεργασία με τον πολωνό ομόλογό του, έχει θέσει μια σειρά από ζητήματα σχετικά με την ευρωπαϊκή άμυνα. Πρώτον, θεωρούμε ότι είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε γρήγορα προς τη στρατηγική αυτονομία. Αυτό σημαίνει κοινά αμυντικά προγράμματα, όπως, για παράδειγμα, το αντιαεροπορικό σύστημα «Θόλος», το οποίο έχει προτείνει η Ελλάδα σε συνεργασία με την Πολωνία, καθώς και αυξημένη χρηματοδότηση. Διότι, ας μην κρυβόμαστε, η άμυνα απαιτεί σημαντικούς πόρους για να επιτευχθούν οι επιθυμητοί στόχοι. Μία από τις προτάσεις της χώρας μας είναι η χρηματοδότηση αυτών των πρωτοβουλιών μέσω ενός κοινού ευρωπαϊκού ομολόγου ή άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων, ώστε να διασφαλιστούν οι απαραίτητοι πόροι».

Αναφορικά με το αν η Ελλάδα έχει συμμάχους σε αυτές τις θέσεις, ο κ. Κεφαλογιάννης σημείωσε ότι βάσει των συσχετισμών που υπάρχουν στην Ευρώπη, μπορούμε να πούμε ότι πλέον διαμορφώνεται ένα πλειοψηφικό ρεύμα υπέρ αυτών των προτάσεων. «Οι απειλές στην ήπειρό μας – είτε ήπιας ισχύος είτε πιο έντονες στον αμυντικό τομέα– είναι πλέον πολλές και σοβαρές. Χώρες που μέχρι πρότινος δεν συμμετείχαν στη σχετική συζήτηση, όπως οι σκανδιναβικές, βρίσκονται πλέον στην πρώτη γραμμή. Συνεπώς, θεωρώ ότι σήμερα έχουμε περισσότερους συμμάχους απ’ ότι πριν από μερικά χρόνια».

Όσον αφορά τις αμυντικές δαπάνες του Βορειοατλαντικού Συμφώνου, τόνισε ότι το ΝΑΤΟ ορίζει ότι οι χώρες-μέλη πρέπει να διαθέτουν τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ τους για την άμυνα, εκ των οποίων το 20% αφορά έρευνα και τεχνολογία. «Η Ελλάδα, για πολλούς λόγους – κυρίως λόγω της απειλής από την Ανατολή–, δαπανά πάνω από 3%, ενώ πολλές φορές το ποσοστό για έρευνα και τεχνολογία φτάνει το 25-30%. Αναμφίβολα, θα χρειαστεί να δαπανηθούν περισσότερα χρήματα. Οι απειλές έχουν αυξηθεί σε σύγκριση με το παρελθόν. Η Ελλάδα είναι από τις χώρες που τηρούν τις προβλέψεις του ΝΑΤΟ και μάλιστα πρωτοπορούν σε αυτόν τον τομέα. Οι συζητήσεις εντός της Συμμαχίας δείχνουν ότι σύντομα το όριο του 2% ενδέχεται να αυξηθεί στο 3%» και πρόσθεσε στο ερώτημα αν η Γερμανία και άλλες χώρες συμμορφώνονται με αυτό, «Όχι ακόμα. Οι μεγαλύτερες χώρες βρίσκονται χαμηλότερα από το απαιτούμενο όριο και ζητούν μεταβατική περίοδο για να το επιτύχουν. Για παράδειγμα, η Ιταλία και η Γερμανία δεν έχουν φτάσει το 2%. Ωστόσο, με βάση τις γεωπολιτικές συνθήκες και τη νέα αμερικανική διοίκηση, θεωρώ ότι είναι ζήτημα χρόνου να φτάσουν όλες οι χώρες το 2%, ενώ ενδέχεται αργότερα να απαιτηθεί και υψηλότερο ποσοστό».

Αναφορικά με τις πρόσφατες δηλώσεις του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Εθνικής Άμυνας για τους πυραύλους Meteor, ο υφυπουργός επισήμανε: «Να εξηγήσω πώς προέκυψε το ζήτημα. Η Τουρκική Πολεμική Αεροπορία έχει μείνει πίσω σε εξοπλισμούς και αναβαθμίσεις για διάφορους λόγους. Τώρα, επιδιώκει να αγοράσει το αεροσκάφος που παράγει η ευρωπαϊκή κοινοπραξία, η οποία περιλαμβάνει την Ισπανία, την Αγγλία, τη Γαλλία και την Ιταλία. Ωστόσο, παράλληλα ζητά να της παραχωρηθούν και οι πύραυλοι Meteor ένα στρατηγικό όπλο που προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα. Θυμίζω ότι η Ελλάδα διαθέτει ήδη αυτούς τους πυραύλους από το 2022, γεγονός που της προσφέρει στρατηγικό πλεονέκτημα στο Αιγαίο. Η Τουρκία, μέσω διπλωματικών κινήσεων, πιέζει τις χώρες που συμμετέχουν στην παραγωγή του όπλου να της το πουλήσουν. Εμείς, φυσικά, εκφράζουμε τις αντιρρήσεις μας προς τη Γαλλία και τις άλλες χώρες της κοινοπραξίας, υπογραμμίζοντας ότι η πιθανή μεταβίβαση αυτού του οπλικού συστήματος στην Τουρκία θα διατάρασσε την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή. Η κατάσταση παραμένει υπό διαμόρφωση, αλλά είναι σαφές ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να θέτει το θέμα στους συμμάχους της και να υποστηρίζει τα στρατηγικά της συμφέροντα».

Για τις έκτακτες κρίσεις που πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα επεσήμανε πως αυτές «ακολούθησαν τη νέα δομή δυνάμεων, η οποία παρουσιάστηκε από τον υπουργό κ. Δένδια στη Βουλή των Ελλήνων τον Δεκέμβριο, στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας. Η νέα δομή υιοθετήθηκε κατά πλειοψηφία. Επιπλέον, πριν από την παρουσίαση στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας, υπενθυμίζω ότι, σε μια απόρρητη συνεδρίαση, είχαμε καλέσει εκπροσώπους όλων των κομμάτων στο Υπουργείο και τους είχαμε δώσει μια πρώτη ενημέρωση. Άρα, με βάση τη νέα δομή δυνάμεων, στόχος μας είναι η ορθολογική κατανομή των στρατοπέδων σε όλη την επικράτεια. Ήδη έχουμε ξεκινήσει το κλείσιμο αρκετών στρατοπέδων και τη συγχώνευσή τους, ώστε να δημιουργηθούν πιο ευέλικτα και πολυδύναμα σχήματα, με μεγαλύτερη στρατιωτική αποτροπή και ισχύ, αλλά και αυξημένη επάνδρωση.

Στο πλαίσιο αυτό, προχωρήσαμε στις κρίσεις ανώτατων και ανώτερων αξιωματικών, ώστε να ανταποκρίνονται στη νέα δομή. Το στοιχείο που αναφέρατε είναι απολύτως αληθές. Πριν από τις κρίσεις, ο αριθμός των συνταγματαρχών ήταν τριπλάσιος από τις οργανικές θέσεις, δηλαδή περίπου 1.800 για 600 οργανικές θέσεις. Αυτή τη στιγμή, ο αριθμός έχει μειωθεί σταδιακά στους 1.500, με την προοπτική περαιτέρω εξορθολογισμού τα επόμενα χρόνια. Ενδεικτικά, υπήρχαν περισσότεροι ταξίαρχοι στον ελληνικό στρατό από ότι στον αμερικανικό στρατό, ο οποίος έχει 30 φορές μεγαλύτερο πληθυσμό. Όλες αυτές οι αλλαγές στοχεύουν στη δημιουργία Ενόπλων Δυνάμεων προσαρμοσμένων στις απαιτήσεις του 21ου αιώνα, σύμφωνα με τη νέα δομή. Παράλληλα, οι αλλαγές αυτές δημιουργούν δημοσιονομικό χώρο, ώστε να συζητηθεί και το νέο μισθολόγιο για αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και οπλίτες, με στόχο τη βελτίωση των απολαβών τους».

Για το πρόγραμμα των 4.000 κατοικιών που θα κατασκευαστούν στα στρατόπεδα που κλείνουν ο κ. Κεφαλογιάννης τόνισε: «Το πρόγραμμα περιλαμβάνει έναν συνδυασμό λύσεων. Αφενός, θα αξιοποιηθούν στρατόπεδα που ήδη ανήκουν στις Ένοπλες Δυνάμεις, αφετέρου, κάποια στρατόπεδα που κλείνουν θα διατεθούν για περαιτέρω αξιοποίηση. Ήδη η πρώτη και η δεύτερη φάση του σχεδιασμού βρίσκονται σε εκτέλεση. Ξεκινήσαμε από τον Έβρο και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, όπου υπηρετεί μεγάλος αριθμός στελεχών. Οι διαγωνιστικές διαδικασίες βρίσκονται σε εξέλιξη και, έως το 2026, αναμένεται η κατασκευή περίπου 1.400 κατοικιών. Αυτές θα διατεθούν σε οικογένειες, σε ζευγάρια στελεχών και σε μεμονωμένα στελέχη, ώστε να έχουν κατοικία στον τόπο μετάθεσής τους. Επιπλέον, προβλέπεται ότι το 15% αυτών των κατοικιών θα διατεθεί για κοινωνικούς σκοπούς. Για παράδειγμα, σε γιατρούς ή αστυνομικούς που μετατίθενται σε νησιά όπου η εύρεση κατοικίας είναι δύσκολη λόγω τουριστικής ζήτησης. Με αυτόν τον τρόπο, οι Ένοπλες Δυνάμεις συμβάλλουν μερικώς στη λύση του οικιστικού προβλήματος. Από τις 4.000 κατοικίες που σχεδιάζουμε έως το 2030, περίπου 600, δηλαδή το 15%, θα διατεθούν για κοινωνικές ανάγκες του δημόσιου τομέα».

Για την δε εξασφάλιση της χρηματοδότησης για την ανέγερση αυτών των κατοικιών υποστήριξε ότι για τις πρώτες 1.200 κατοικίες, το κόστος ανέρχεται στα 100 εκατ. ευρώ, τα οποία έχουν εξασφαλιστεί μέσω ενεργειών του πρωθυπουργού και του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. «Το υπόλοιπο ποσό θα προκύψει από την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας των Ενόπλων Δυνάμεων. Υπενθυμίζω ότι, μαζί με τον κ. Δένδια, παρουσιάσαμε στο Υπουργικό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου ένα νέο νομοσχέδιο για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας, από την οποία τα έσοδα θα χρηματοδοτούν το οικιστικό πρόγραμμα». Καταλήγοντας ο κ. Κεφαλογιάννης είπε ότι η βασική πηγή θα είναι η ενοικίαση ακινήτων, αλλά και η συνεργασία με δήμους.

«Στο παρελθόν, στρατόπεδα δίνονταν στους δήμους χωρίς αξιοποίηση.Τώρα, με νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, θα διασφαλίσουμε ότι η αξιοποίηση ωφελεί τόσο τις τοπικές κοινωνίες όσο και το οικιστικό πρόγραμμα των Ενόπλων Δυνάμεων».

Τέλος, σε ερώτηση σχετικά με τον τρόπο που η κυβέρνηση χειρίστηκε την υπόθεση των Τεμπών και αν είναι ικανοποιημένος από τη διαχείριση του θέματος από την κυβέρνηση ο υφυπουργός ανέφερε ότι «Είναι απολύτως λογικό να υπάρχει δυσαρέσκεια στην κοινωνία. Πρώτον, γιατί οι πολίτες δεν έχουν στη διάθεσή τους όλα τα δεδομένα. Συχνά βλέπουμε αναλύσεις και διάφορες θεωρίες, αλλά η ουσία είναι μία: Οι οικογένειες των θυμάτων έχουν κάθε δικαίωμα να θέτουν ερωτήματα, ακόμα κι αν κάποια από αυτά θεωρούνται υπερβολικά. Είναι οι μόνοι που δικαιούνται απαντήσεις για κάθε ερώτημα που έχουν θέσει. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε ένα κράτος δικαίου, η Δικαιοσύνη είναι αυτή που στο τέλος της ημέρας θα δώσει τις οριστικές απαντήσεις, τουλάχιστον όσον αφορά τις ποινικές ευθύνες. Από εκεί και πέρα, ο καθένας μας –ανάλογα με τον θεσμικό του ρόλο– οφείλει να κάνει ό,τι είναι δυνατόν, είτε ως Βουλή είτε ως κυβέρνηση, ώστε να αποτραπούν στο μέλλον παρόμοιες εθνικές τραγωδίες».