Ο Κώστας Σημίτης που άφησε σήμερα την τελευταία του πνοή σε ηλικία 88 ετών, ήταν ο άνθρωπος που ανέλαβε το ΠΑΣΟΚ, στην πιο κρίσιμη καμπή της ιστορίας του, μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου. Ως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ο Σημίτης αποριζοσπαστικοποίησε τον λόγο του κόμματος προκρίνοντας την πορεία της χώρας προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης.

Η στόχευση αυτή, ήταν ένα από τα βασικά συστατικά μία ιδεολογικής πολιτικής πλατφόρμας που έγινε γνωστή με τον όρο «Εκσυγχρονισμός».

Η οκταετία 1996-2004 υπό τον Κώστα Σημίτη σηματοδότησε όμως και τη μετάβαση της ίδιας της χώρας σε μία νέα πολιτική εποχή, με πολλά ορόσημα.

Η ένταξη στην ΟΝΕ

Ένα από τα πιο σημαντικά επιτεύγματα της τότε διακυβέρνησης Σημίτη ήταν η ενίσχυση της διεθνούς θέσης της χώρας η οποία συνδέθηκε άμεσα με δύο κορυφαία εσωτερικά επιτεύγματα εκείνης της περιόδου: την εκπλήρωση των κριτηρίων του Μάαστριχτ, που οδήγησε στην έγκαιρη ένταξη της Ελλάδας στην ΟΝΕ, και την επιτυχημένη προετοιμασία και διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων.

Αυτοί οι φιλόδοξοι, σχεδόν ριψοκίνδυνοι στόχοι – παρόμοιοι με την ένταξη στην ΕΟΚ το 1981 – δεν είχαν τεθεί στη σύγχρονη Ελλάδα για δεκαετίες. Η επίτευξή τους προσέφερε στη χώρα μια πολυπόθητη αίσθηση αυτοπεποίθησης.

Ασφαλώς, από την εντυπωσιακή ανάπτυξη που σημειώθηκε κατά την περιόδο Σημίτη, ουδείς μπορεί να διαγράψει τη μόχλευση της ελληνικής Οικονομίας, που οδήγησε στη φούσκα του χρηματιστηρίου η οποία έσκασε με κρότο τον Σεπτέμβριο του 1999. Υπολογίζεται ότι περίπου 155 δισ. ευρώ εξανεμίστηκαν από την πραγματική οικονομία από το κραχ του ελληνικού χρηματιστηρίου.

Η κρίση των Ιμίων

Την ίδια στιγμή, ο Σημίτης, με το «καλημέρα» της πρωθυπουργικής θητείας του, ήρθε αντιμέτωπος με μία από τις πιο σοβαρές κρίσεις στην ιστορία των σύγχρονων ελληνοτουρκικών σχέσεων. Για την κρίση των Ιμίων και τις γκρίζες ζώνες έχουν γραφτεί πολλά και θα γραφτούν ακόμα περισσότερα. Το βέβαιο είναι ότι στα κρίσιμα ζητήματα του Κυπριακού, των ελληνοτουρκικών σχέσεων και της θέσης της Ελλάδας στα Βαλκάνια, η περίοδος Σημίτη απέδειξε ότι ακόμα και μια μικρή χώρα, με οργανωμένο σχέδιο και ευέλικτη τακτική, μπορεί όχι μόνο να προωθεί τα συμφέροντά της, αλλά και να διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στην επίλυση διεθνών προβλημάτων.

Σε κάθε περίπτωση, η πρωθυπουργική θητεία Σημίτη, υπήρξε πολυτάραχη, αντιμετώπιση με μεγάλη ή μικρότερη επιτυχία μία σειρά από προκλήσεις, αλλά δεν απέφυγε και λάθη που οι επόμενες κυβερνήσεις βρήκαν μπροστά τους.