Με έναν συνδυασμό σοβαρών προβλημάτων υλικοτεχνικής υποδομής και συντήρησης βρίσκεται αντιμέτωπη αυτή τη στιγμή η Αεροπορία Στρατού. Η ανάγκη εκσυγχρονισμού του στόλου των πτητικών μέσων και η ανάγκη αποκατάστασης των ζημιών από την πρόσφατη καταστροφή που υπέστη η βάση του Στεφανοβικείου, στη Μαγνησία, έχουν καταστήσει επιτακτική την ανάγκη αναβάθμισης του εξοπλιστικού δυναμικού προκειμένου να ενισχυθεί η αεροπορική ισχύς της χώρας. Θυμίζουμε ότι η στρατιωτική βάση υπέστη μεγάλη καταστροφή τον Σεπτέμβριο του 2023, καθώς πλημμύρισε μετά την κακοκαιρία «Daniel» και βρέθηκε κάτω από εννέα μέτρα νερού! Η πλημμύρα κατέστρεψε τις υποδομές της βάσης, πλήττοντας καίρια την επιχειρησιακή ετοιμότητά της.

Τα επιθετικά ελικόπτερα τύπου Απάτσι, τα οποία ανήκουν στην πρώτη γραμμή του στόλου της, μεταφέρθηκαν στην αεροπορική βάση της Λάρισας για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες του στρατού. Ωστόσο, τα υπόλοιπα ελικόπτερα, όπως τα Χιούι και Καϊόβα, κατέληξαν σε άλλες στρατιωτικές βάσεις, όπως εκείνη των Μεγάρων και στην Αλεξάνδρεια Ημαθίας. Τώρα η στρατιωτική ηγεσία προσανατολίζεται στο να τα σταθμεύσει μόνιμα η μονάδα στη Θεσσαλονίκη, ενισχύοντας τις επιχειρησιακές δυνατότητες και επιδιώκοντας να επιτύχει την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση του στρατηγικού στόχου της Αεροπορίας Στρατού.

Αυτή η εξέλιξη φανερώνει τις εκτεταμένες αναγκαίες προσαρμογές που απαιτούνται για την αποκατάσταση και την εύρυθμη λειτουργία του στόλου, ενώ ταυτόχρονα καταδεικνύει τις μεγάλες προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι υπεύθυνοι για τη στρατιωτική πολιτική και τις εξοπλιστικές ανάγκες.

Ανταλλακτικά και διαπραγματεύσεις

Όπως τονίζουν οι γνωρίζοντες, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Αεροπορία Στρατού είναι η έλλειψη αναγκαίων ανταλλακτικών για τη συντήρηση και λειτουργία των ελικοπτέρων της. Η αναζήτηση λύσεων δεν περιορίζεται μόνο στις εσωτερικές υποδομές, αλλά επεκτείνεται και σε διεθνείς συμφωνίες για την προμήθεια των απαραίτητων υλικών. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα έχει καταφέρει να συνάψει συμφωνία με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), η οποία έχει οδηγήσει στην παραλαβή κάποιων ανταλλακτικών, που κρίνονται χρήσιμα για την υποστήριξη του στόλου της Αεροπορίας Στρατού.

Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις με τη Σαουδική Αραβία για την προμήθεια ανταλλακτικών ύψους μόλις 2,5 εκατομμυρίων ευρώ παραμένουν σε αδιέξοδο. Η σύγκρουση μεταξύ των δύο χωρών σε αυτή την περίπτωση προκύπτει από την αλληλεπίδραση των αρμοδιοτήτων και την ανάγκη έγκρισης από τις Ηνωμένες Πολιτείες για την εξαγωγή των υλικών.

Η συνεχής μετάθεση της ευθύνης μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και ΗΠΑ έχει δημιουργήσει αμφιβολίες στην Αθήνα, καθώς η Ελλάδα προσβλέπει σε μια πιο ενεργή και άμεση συνεργασία, ειδικά δεδομένου ότι η χώρα φιλοξενεί πυροβολαρχία Patriot και έχει συνάψει άλλες στρατηγικές συμφωνίες με τη Σαουδική Αραβία. Αυτή η κατάσταση, πέρα από τη δημιουργία ενός σοβαρού υλικοτεχνικού αδιεξόδου για την Αεροπορία Στρατού, προκαλεί επίσης αίσθημα απογοήτευσης και ανησυχίας, καθώς τα προβλήματα της συντήρησης και του εφοδιασμού συνεχώς κωλυσιεργούν, ενώ η Ελλάδα προσδοκά την αμέριστη στήριξη και τη συνέπεια των συνεργασιών της στον τομέα της άμυνας.

Η κατάσταση των ελικοπτέρων που χρησιμοποιούνται για ειδικές αποστολές και αερομεταφορές παραμένει επίσης εξαιρετικά ανησυχητική. Ας το δούμε με αριθμούς: Η Αεροπορία Στρατού διαθέτει συνολικά 25 ελικόπτερα Σινούκ, τα οποία αποτελούν την «ραχοκοκαλιά» των μεταφορικών και ειδικών επιχειρησιακών δυνάμεων της. Ωστόσο, από αυτά τα 25, μόνο πέντε ελικόπτερα παραμένουν επιχειρησιακά, ενώ τα υπόλοιπα εννέα παλαιότερα μοντέλα αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα λόγω της φθοράς στους κινητήρες τους. Οι κινητήρες αυτών των παλαιών ελικοπτέρων είναι πλέον αδύνατο να συντηρηθούν, και οι προσπάθειες της Αθήνας να τροποποιήσει την παραγγελία 18 νέων κινητήρων για τα εν λόγω ελικόπτερα έχουν αποτύχει.

Η κατάσταση αυτή καταδεικνύει τη σημαντική ανάγκη για έναν εκσυγχρονισμό του στόλου, με τις αμερικανικές αρχές να προωθούν την αγορά νέων, πιο σύγχρονων Σινούκ (CH-47F). Η συμφωνία αυτή θα προσφέρει στην Αεροπορία Στρατού υψηλότερες τεχνολογικές δυνατότητες στον τομέα της ναυσιπλοΐας και της επιχειρησιακής ετοιμότητας, όμως παραμένει σε εκκρεμότητα.

Επιπλέον, τα ελικόπτερα ΝΗ-90, τα οποία αποτελούν μέρος του σύγχρονου στόλου της Αεροπορίας Στρατού, αντιμετωπίζουν τις δικές τους δυσκολίες. Αν και η παραλαβή του πρώτου ΝΗ-90 πραγματοποιήθηκε το 2005, η τελευταία παράδοση έγινε μόλις πριν από δύο μήνες. Με το τελευταίο, το 20ό, να αναμένεται να φτάσει μέχρι το τέλος Μαρτίου του 2025, η κατάσταση για τα ελικόπτερα ΝΗ-90 παραμένει απογοητευτική. Κι αυτό γιατί τα υπερσύγχρονα αυτά ελικόπτερα, δεν διαθέτουν υποστήριξη, καθώς δεν είχε συμφωνηθεί η μακροπρόθεσμη συντήρησή τους κατά την αγορά τους, όπως αναφέρει σημερινό δημοσίευμα της εφημερίδας «Καθημερινή». Το αποτέλεσμα είναι ότι μόνο πέντε από τα 17 ΝΗ-90 που βρίσκονται στην Ελλάδα είναι επιχειρησιακά διαθέσιμα. Αν εγκριθεί η σύμβαση για την υποστήριξή τους, η κατάσταση θα βελτιωθεί, αυξάνοντας τη διαθεσιμότητά τους και ενισχύοντας τη λειτουργικότητα του στόλου.

Τι προβλέπεται να συμβεί στο μέλλον

Η προοπτική της ανανέωσης του στόλου της Αεροπορίας Στρατού αναμένεται να γίνει πραγματικότητα, αλλά όχι νωρίτερα από το 2027. Τα πρώτα 35 ελικόπτερα τύπου Μπλακ Χοκ, τα οποία θα αποτελέσουν τη νέα «ραχοκοκαλιά» της Αεροπορίας Στρατού, αναμένεται να παραδοθούν το πρώτο εξάμηνο της χρονιάς. Αυτά τα ελικόπτερα θα ενισχύσουν σημαντικά τις επιχειρησιακές δυνατότητες της Α.Σ., προσφέροντας σύγχρονα και αξιόπιστα μέσα για μεταφορές, ειδικές αποστολές και αεροδιακομιδές. Μέχρι την ολοκλήρωση της παραλαβής τους, όμως, η Αεροπορία Στρατού θα εξακολουθήσει να βρίσκεται σε μια μεταβατική περίοδο, με τις ελλείψεις και τα προβλήματα συντήρησης να παραμένουν επίκαιρα και δύσκολα να ξεπεραστούν.