Στη Βουλή βρίσκεται το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης για τους «αποκλεισμένους διευθυντές» που αφορά στελέχη επιχειρήσεων που έχουν καταδικαστεί, από το να κατέχουν διευθυντικές θέσεις και να διαχειρίζονται εταιρικές υποθέσεις. Μέσα από το ΓΕΜΗ, η εταιρεία που προσλαμβάνει ένα στέλεχος θα μπορεί να ελέγχει το Μητρώο Αποκλεισμένων Διευθυντών, ώστε να προστατευτεί από ενδεχόμενες παλαιότερες καταχρηστικές ή δόλιες συμπεριφορές του.
Πιο αναλυτικά, σκοπός του νομοσχεδίου με τίτλο «Ενσωμάτωση του άρθρου 1 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/1151 κατά το μέρος που αφορά τους αποκλεισμένους διευθυντές και άλλες επείγουσες διατάξεις» είναι η προστασία των προσώπων που αλληλεπιδρούν με εταιρείες ή υποκαταστήματα εταιρειών, μέσω της αποτροπής οποιασδήποτε δόλιας ή καταχρηστικής συμπεριφοράς που εξασφαλίζεται μέσω της απόρριψης διορισμού φυσικού προσώπου ως διαχειριστή εταιρικών υποθέσεων (αποκλεισμένος διευθυντής), λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο την προηγούμενη συμπεριφορά του εν λόγω προσώπου στην επικράτεια, αλλά αξιοποιώντας και πληροφορίες που παρέχονται από άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επιπλέον, ορίζονται με σαφήνεια οι λόγοι αποκλεισμού, καθώς και η διάρκεια αυτού, ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης. Οι πληροφορίες σχετικά με τη συνδρομή λόγων αποκλεισμού για φυσικό πρόσωπο που πρόκειται να διορισθεί σε θέση διευθυντή εταιρείας λαμβάνονται ηλεκτρονικά μέσω της διασύνδεσης με άλλα μητρώα του δημοσίου.
Αποκλεισμένος διευθυντής ορίζεται το φυσικό πρόσωπο που αποκλείεται από τη διαχείριση εταιρικών υποθέσεων επειδή:
- α) έχει αμετακλήτως καταδικαστεί για τις αξιόποινες πράξεις των άρθρων: αα) 197 έως 202 του ν. 4738/2020 (Α’ 207), περί παραβίασης των διατάξεων για τη ρύθμιση οφειλών και την παροχή δεύτερης ευκαιρίας,
- αβ) 187, 187Α, 187Β, 372, 374, 375, 380, 385, 386, 386Α, 386Β, 390, 394, 394α, 395, 397, 404 του Ποινικού Κώδικα (ν. 4619/2019, Α’ 95), περί εγκληματικής οργάνωσης, τρομοκρατικών πράξεων – τρομοκρατικής οργάνωσης, αξιόποινης υποστήριξης, κλοπής, διακεκριμένης κλοπής, υπεξαίρεσης, ληστείας, εκβίασης, απάτης, απάτης με υπολογιστή, απάτης σχετικής με τις επιχορηγήσεις, απιστίας, αποδοχής και διάθεσης προϊόντων εγκλήματος, διακεκριμένης αποδοχής και διάθεσης προϊόντων εγκλήματος, παρακώλυσης συναγωνισμού, καταδολίευσης δανειστών και τοκογλυφίας αντίστοιχα,
- αγ) 28 έως 31 του ν. 4443/2016 (Α’ 232), περί κατάχρησης αγοράς,
- αδ) 176 έως 179 του ν. 4548/2018 (Α’ 104), περί παραβίασης του δικαίου των ανωνύμων εταιρειών,
- αε) 155 του ν. 2960/2001 (Α΄265), περί λαθρεμπορίας,
- αστ) 2 του ν. 4557/2018 (Α’ 139), περί πρόληψης και καταστολής της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, έχει κριθεί ως πρόσωπο που εμπίπτει στην κατηγορία του αποκλεισμένου διευθυντή σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τους λόγους που περιγράφονται στην περ. α.
Ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, κατά τη συζήτηση επί της αρχής του νομοσχεδίου, απαντώντας στην ερώτηση γιατί στα κωλύματα ορισμού διευθυντή προβλέπεται ο αποκλεισμός για κάποια έτη προσώπου που έχει καταδικαστεί για συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση ή τρομοκρατικές πράξεις, ο υπουργός είπε ότι «η τρομοκρατία έχει πλοκάμια παντού και πιστεύω ότι είναι υποχρεωτικό αυτό να συμπεριληφθεί στον νόμο» μαζί με τις άλλες αξιόποινες πράξεις.
Ο ίδιος διευκρίνισε ότι τα στοιχεία που θα υπάρχουν στο Μητρώο Αποκλεισμένων Διευθυντών θα είναι προσβάσιμα από όλες τις δημόσιες Αρχές, την Επιτροπή Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, από το σύστημα Διασύνδεσης Μητρώων Επιχειρήσεων, καθώς και από ιδιώτες εφόσον έχουν ειδικό έννομο συμφέρον. Συνεπώς, η εταιρεία που προσλαμβάνει ένα στέλεχος και προτίθεται να του αναθέσει μια υπεύθυνη θέση και έχει έννομο συμφέρον, με τη δυνατότητα πρόσβασης στο ΓΕΜΗ, θα αποφύγει να προσλάβει ένα πρόσωπο που είναι αποκλεισμένο.
Ποιο είναι το αντικείμενο του νομοσχεδίου
Αντικείμενο του νομοσχεδίου είναι η ενσωμάτωση του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1151 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019, όσον αφορά τη χρήση ψηφιακών εργαλείων και διαδικασιών στον τομέα του εμπορικού δικαίου (L 186), και ειδικότερα ως προς τον αποκλεισμό φυσικών προσώπων από τη διαχείριση εταιρικών υποθέσεων (αποκλεισμένοι διευθυντές).
Ποιος είναι ο στόχος του νομοσχεδίου
Στόχος είναι η επαρκής και σε υψηλό επίπεδο ενημέρωση του κοινού, των εργαζομένων, των ενδιαφερόμενων τρίτων μερών, αλλά και των επενδυτών ως προς την έκταση των δραστηριοτήτων των υπόχρεων επιχειρήσεων και των κινδύνων που αναλαμβάνουν.
Ταυτόχρονα, όπως αναφέρει το σχέδιο νόμου, στόχος είναι η προστασία από καταχρηστικές ή δόλιες συμπεριφορές φυσικών προσώπων που διοικούν τις κεφαλαιουχικές εταιρείες όλων όσοι αλληλεπιδρούν με αυτές, καθώς και να είναι ευχερώς προσιτά σε επεξεργάσιμη μορφή τα οικονομικά στοιχεία κεφαλαιουχικών εταιρειών και να τυγχάνουν έγκαιρης αξιολόγησης τα συναφή ενέχυρα των εμπορικών τραπεζών, προκειμένου να εξασφαλίζεται η απαιτούμενη ρευστότητα από την Τράπεζα της Ελλάδος προς τις εμπορικές τράπεζες στη χώρα.
Ποιους φορείς ή πληθυσμιακές ομάδες αφορά;
Οι ρυθμίσεις αφορούν πολυεθνικούς ομίλους και, κατά περίπτωση, ορισμένες αυτόνομες επιχειρήσεις και υποκαταστήματα αυτών, που υπερβαίνουν ένα ορισμένο μέγεθος, από πλευράς του ποσού των εσόδων, κατά τη διάρκεια δύο διαδοχικών οικονομικών ετών, ανάλογα με τα ενοποιημένα έσοδα του ομίλου ή τα έσοδα της αυτόνομης επιχείρησης.
Παράλληλα, οι ρυθμίσεις αφορούν όλες τις κεφαλαιουχικές εταιρείες και στα υποκαταστήματά τους, σε ανώνυμες εταιρείες (Α.Ε.), εταιρείες περιορισμένης ευθύνης (Ε.Π.Ε.), ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες (Ι.Κ.Ε.), ευρωπαϊκές εταιρείες (S.E.) και ετερόρρυθμες κατά μετοχές εταιρείες (ΕΕκ Μ).
Τέλος, οι ρυθμίσεις αφορούν το τραπεζικό σύστημα, την Τράπεζα της Ελλάδος και αρκετές επιχειρήσεις με μορφή κεφαλαιουχικών εταιρειών που συντάσσουν χρηματοοικονομικές καταστάσεις βάσει Διεθνών Λογιστικών Προτύπων και λαμβάνουν δάνειο πάσης φύσεως από πιστωτικά ιδρύματα νομίμως εγκατεστημένα στη χώρα.
