Την υποψηφιότητα της Ελλάδας για τη θέση μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη διετία 2025-2026, αλλά και τη διοργάνωση της 9ης Διάσκεψης των Ωκεανών (Our Ocean Conference) στην Αθήνα, στις 15-17 Απριλίου, είχε τη δυνατότητα να προβάλει στη Νέα Υόρκη ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης.
Ο έλληνας ΥΠΕΞ είχε συνάντηση με τους εκπροσώπους των χωρών της Καραϊβικής Κοινότητας (CARICOM) και στη συνέχεια γεύμα με τους εκπροσώπους των μικρών νησιωτικών αναπτυσσόμενων κρατών της Ασίας και του Ειρηνικού (Pacific SIDS).
Οι συγκεκριμένες επαφές εντάσσονται στην εκστρατεία, που έχει εδώ και καιρό ξεκινήσει η ελληνική διπλωματία, προκειμένου να επιτύχει τον στόχο εκλογής της Ελλάδας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Ο κ. Γεραπετρίτης διαβεβαίωσε τους εκπροσώπους των νησιωτικών κρατών, λέγοντας τους ότι «η Ελλάδα ως νησιωτικό κράτος είναι σε θέση να καταλάβει πάρα πολύ καλά τα προβλήματα νησιωτικών κρατών, όπως είναι οι χώρες σας». Σε αυτό το πλαίσιο, εξήγησε ότι η χώρα μας είναι διατεθειμένη να εργαστεί με όλες τις δυνάμεις της, ως μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, για την καλύτερη δυνατή εφαρμογή στην πράξη του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ.
«Η Ελλάδα ακολουθεί μία εξωτερική πολιτική αρχών και αξιών, η οποία δεν είναι συναλλακτική. Οι προτεραιότητές μας, οι οποίες ανταποκρίνονται στις αρχές και τις αξίες αυτές, περιλαμβάνουν τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, την ενίσχυση της διεθνούς δικαιοσύνης, αλλά και τη συνεπή εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), το οποίο αποτελεί συνδετικό κρίκο ανάμεσα στις χώρες σας και την Ελλάδα», σημείωσε ο κ. Γεραπετρίτης.
Τα εργαλεία, με τα οποία η Ελλάδα θα επιδιώξει τους στόχους αυτούς, κωδικοποιούνται σε τρεις λέξεις, που συνοδεύουν την ελληνική υποψηφιότητα: «Διάλογος-Διπλωματία-Δημοκρατία». Αναλύοντας τις έννοιες αυτές, ο κ. Γεραπετρίτης αναφέρθηκε στην ανάγκη προώθησης της συμμετοχής των πολιτών στη λήψη αποφάσεων και ιδιαίτερα της ενεργού ανάμειξης των νέων.
Όπως τόνισε, «ο υπερεθνικός χαρακτήρας των κρίσεων καθιστά απολύτως απαραίτητη την ενίσχυση των μηχανισμών διαβούλευσης, αλλά και των δομών και διαδικασιών της παγκόσμιας διακυβέρνησης». Η Ελλάδα προτίθεται, μάλιστα, να συμβάλει ενεργά στη συζήτηση για τη μεταρρύθμιση των διεθνών θεσμών διακυβέρνησης και στη διαμόρφωση διεθνών μηχανισμών απόδοσης ευθύνης και λογοδοσίας.
Ο κ. Γεραπετρίτης έδωσε έμφαση στην ανάγκη ειρηνικής επίλυσης των διαφορών σε συνδυασμό με την καταδίκη κάθε απειλής χρήσης βίας και αναφέρθηκε εκτενώς και στην εντατικοποίηση του διαλόγου για την απάντηση του ΟΗΕ στους κινδύνους που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή. Άλλωστε, η κλιματική κρίση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με κρίσεις και αποσταθεροποιητικές καταστάσεις, με την περιοχή του Σαχέλ, αλλά και την κρίση στην Αϊτή να αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Όπως είναι αναμενόμενο, το συγκεκριμένο θέμα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις χώρες της CARICOM, όπου τα έντονα καιρικά φαινόμενα και οι συνεχείς καταστροφές έχουν προκαλέσει κοινωνικές εντάσεις και αποδυναμώσει τους κρατικούς θεσμούς. «Το τρίπτυχο κλίμα-ειρήνη και ασφάλεια θα βρίσκεται στον πυρήνα της δράσης μας», συνόψισε ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών.
Ο κ. Γεραπετρίτης επέμεινε πως θα πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για την καταπολέμηση των διεθνών ανισοτήτων, αλλά και για την αντιμετώπιση των συνεπειών, που έχουν οι παγκόσμιες κρίσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, οι πανδημίες και η επιθετικότητα ορισμένων κρατών. «Εκτός από τη διεθνή ειρήνη, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στην ευημερία, γιατί η έλλειψη ευημερίας και η απουσία αναπτυξιακής προοπτικής αποτελούν παράγοντες, που υπονομεύουν τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών.
9η Διάσκεψη των Ωκεανών στην Αθήνα
Αναφερόμενος στην 9η Διάσκεψη των Ωκεανών, ο κ. Γεραπετρίτης επανέλαβε τη δέσμευση της Ελλάδας στην προστασία των θαλασσών και την επιδίωξή της για ενίσχυση της συνεργασίας σε όλα τα σημαντικά συναφή ζητήματα, όπως η επίδραση της κλιματικής αλλαγής, η απώλεια της βιοποικιλότητας, η υπεραλίευση, η γαλάζια οικονομία, η θαλάσσια ρύπανση και η ασφάλεια της ναυσιπλοΐας.
«Προερχόμενος από ένα μικρό νησί, όπως είναι η Κάρπαθος, έχω απόλυτη συναίσθηση της δυσκολίας των προβλημάτων που σχετίζονται με τη βιώσιμη ανάπτυξη, την υπεραλίευση αλλά και τον υπερτουρισμό. Γνωρίζω και ο ίδιος πολύ καλά πόσο σημαντική είναι η προστασία της νησιωτικότητας», ανέφερε σε προσωπικό τόνο ο υπουργός Εξωτερικών.
Η διάσκεψη «Our Ocean Conference» διοργανώθηκε για πρώτη φορά το 2014 και έχει αναδειχθεί σε φόρουμ διαλόγου, που φέρνει σε επαφή κυβερνήσεις, διεθνείς οργανισμούς, τον ακαδημαϊκό κόσμο, τον ιδιωτικό τομέα και ΜΚΟ, με κοινό όραμα την ανάληψη συγκεκριμένων δράσεων, που θα συμβάλουν στην προστασία της θάλασσας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι για τις χώρες του Pacific SIDS οι κίνδυνοι, που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή, αποτελούν -σε κάποιες περιπτώσεις- υπαρξιακό πρόβλημα, καθώς η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει ως αποτέλεσμα την άνοδο της στάθμης των υδάτων της θάλασσας, απειλώντας στην κυριολεξία με εξαφάνιση κάποιες νησιωτικές χώρες του Ειρηνικού.
«Στόχος μας είναι να αναδείξουμε τη θεμελιώδη σημασία των ωκεανών για το μέλλον, να επιταχύνουμε τις δράσεις για την αντιμετώπιση των κινδύνων και να εξασφαλίσουμε ακόμα περισσότερες δεσμεύσεις από όλους τους εμπλεκόμενους», εξήγησε ο κ. Γεραπετρίτης. Ως εκ τούτου, είπε ότι θα πρέπει να δημιουργηθούν δυνατότητες μεταφοράς τεχνογνωσίας και εξοπλισμού για την αντιμετώπιση και πρόληψη κλιματικών καταστροφών. Και, βέβαια, δεν μπορεί να αγνοηθεί η αξία της θαλάσσιας ασφάλειας και της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας, δεδομένων και των πρόσφατων εξελίξεων στην Ερυθρά Θάλασσα.
Συνοψίζοντας, ο υπουργός Εξωτερικών προανήγγειλε τον τρόπο, με τον οποίο θα εργαστεί η Ελλάδα ως μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. «Σε όλα αυτά τα μεγάλα θέματα θα εξασφαλίσουμε ότι θα ακούγονται οι απόψεις όλων των κρατών. Θέλουμε να συνδιαμορφώσουμε ένα κλίμα συναίνεσης, που θα επιτρέψει την εξεύρεση ολοκληρωμένων λύσεων στις παγκόσμιες προκλήσεις και θα λαμβάνει υπόψη και τις μελλοντικές γενεές», τόνισε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Γεραπετρίτης θα εκφωνήσει σήμερα, Τρίτη, ομιλία για την κλιματική αλλαγή και τη διατροφική ασφάλεια σε ειδική συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
