Τα τελευταία χρόνια η επιστημονική κοινότητα κάνει ένα άνοιγμα στην κοινωνία επιθυμώντας να δείξει το έργο της. Αυτό κάνει τη δουλειά των δημοσιογράφων που ασχολούνται με επιστημονικά θέματα ευκολότερη. Όχι όμως απαραίτητα και καλύτερη. Επειδή οι περισσότεροι δημοσιογράφοι δεν έχουν την αυτοπεποίθηση που χρειάζεται να αντιμετωπίσουν κριτικά ένα επιστημονικό θέμα, όπως υποστηρίζει ο Βούλφαγκ Γκόιτε, γραμματέας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσιογράφων Επιστήμης (EUSJA).
«Στην επιστημονική δημοσιογραφία πρέπει να υπάρχει και το στοιχείο της αμφισβήτησης όπως σε όλα τα είδη του ρεπορτάζ», είπε μιλώντας στο ΑΜΠΕ ο κ.Γκόιτε.
«Πολλοί δημοσιογράφοι γίνονται απλώς αφηγητές ιστοριών, περιγράφοντας όλα τα επιστημονικά θέματα από τη θετική τους πλευρά. Κατά τη γνώμη μου είναι αφελείς. Ο δημοσιογράφος είναι η τέταρτη εξουσία και πρέπει να στέκεται κριτικά απέναντι σε όσα του λένε», πρόσθεσε.
Συχνά οι δημοσιογράφοι διστάζουν να αμφισβητήσουν τα λεγόμενα ενός επιστήμονα, επειδή δεν έχουν τις απαιτούμενες γνώσεις. Ωστόσο, σύμφωνα πάντα με τον κ.Γκόιτε, ο δημοσιογράφος έχει το χρέος να αναζητά απαντήσεις και να διερευνά τα θέματα. Αυτό μπορεί να το κάνει παίρνοντας απόψεις και από άλλους επιστήμονες.
«Σήμερα οι επιστήμονες μιλούν πολύ πιο εύκολα απ΄ ό,τι στο παρελθόν. Ο κύριος λόγος είναι ότι αναγκάζονται να το κάνουν γιατί χρειάζονται χρήματα. Όταν τα χρήματα προέρχονται από προγράμματα -όπως είναι για παράδειγμα το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Horizon, με το οποίο θα διατεθούν 80 δισ. στον τομέα της έρευνας- τότε ο επιστήμονας θα πρέπει να κερδίσει την κοινή γνώμη, δείχνοντας αυτό που κάνει στον κόσμο», συμπλήρωσε ο γραμματέας του EUSJA.
«Ο ρόλος του δημοσιογράφου είναι να χτίσει τις γέφυρες ανάμεσα στους επιστήμονες και τον κόσμο. Να πει τα πράγματα με τρόπο ώστε να γίνουν κατανοητά. Γι’ αυτό χρειάζεται εκπαίδευση», επεσήμανε ο κ.Γκόιτε.
«Κρατήστε το απλό (Keep it simple) είναι η συμβουλή που δίνουμε στους νεότερους δημοσιογράφους και σε όσους θέλουν να ασχοληθούν με την επιστημονική δημοσιογραφία», πρόσθεσε.
«Στην πραγματικότητα ο κόσμος ενδιαφέρεται για την επιστήμη. Δείτε πόσες ερωτήσεις έχουν τα μικρά παιδιά. Απλώς αργότερα η ίδια η κουλτούρα της κοινωνίας δεν σε ενθαρρύνει να ρωτάς, δεν καλλιεργεί την περιέργεια. Στο σχολείο οι δάσκαλοι δεν θέλουν πολλές φορές ερωτήσεις, μεγαλώνοντας οι άνθρωποι δεν έχουν χρόνο και δεν επιθυμούν την πίεση των ερωτήσεων», είπε.
Ο Βόλφγκαγκ Γκόιτε μιλάει το βράδυ της Παρασκευής για τη δύναμη της επιστημονικής δημοσιογραφίας ως μέσο άσκησης κριτικής στο διεθνές επιστημονικό συνέδριο με τίτλο «Μέσα και Έξω από το Εργαστήριο: Επιστήμη και Τεχνολογία στη Δημόσια Σφαίρα», που διοργανώνει το τμήμα Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με το CERN και το δήμο Θεσσαλονίκης.