Μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της εποχής μας, ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και Πάσης Αλβανίας, Αναστάσιος φιλοξενείται αυτό το Σάββατο, στην εκπομπή «Προσωπικά».
Όλοι αναγνωρίζουν τη νηφάλια και διεισδυτική ματιά του στα τεκταινόμενα, καθώς και την απλότητα στην έκφρασή του. Το κυριότερο όμως είναι ότι ο λόγος συνάδει με τα έργα του. Έχει διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο τόσο στην ανασυγκρότηση της Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Αλβανίας, όσο και στην εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των δύο λαών, καθώς οι επιδέξιοι χειρισμοί του οδήγησαν σε εκτόνωση της κατάστασης σε περιόδους κρίσης. Στην εξαιρετικά σημαντική συνέντευξη που παραχώρησε, ο Αρχιεπίσκοπος, μεταξύ άλλων μιλά:
Για τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών:
«Τα δύο τελευταία χρόνια οι σχέσεις έχουν χειροτερέψει. Υπάρχει μια περίεργη σιωπή, στην οποία έχουν αναδυθεί άλλες δυνάμεις που θα ήθελαν ένταση κι εδώ και στην Ελλάδα. Πρέπει να το προσέξουμε, δεν έχουμε περιθώρια για άλλους πειραματισμούς. Οι δυο λαοί πρέπει να ζήσουν μαζί, να αγωνιστούν μαζί, να προχωρήσουν προς το καλύτερο. Υπάρχουν φωνές που δεν είναι φιλικές. Και υπάρχει ένα κακό, ψάχνουμε κι ανησυχούμε για τις κορώνες που κατά καιρούς ακούγονται και δε βλέπουμε ποια είναι η ρίζα αυτού του θέματος».
Για τα φαινόμενα ρατσισμού που τον τελευταίο καιρό έχουν γίνει πιο έντονα στη χώρα μας:
«Δεν έχει σημασία αν ένας άνθρωπος είναι λευκός ή μαύρος. Πάνω απ’ όλα είναι άνθρωπος. Πρωτίστως χρειάζεται ο σεβασμός στον άνθρωπο, ο οποίος είναι εικόνα του Θεού. Αυτό δε σημαίνει ότι κλείνεις τα μάτια όταν ο άλλος έχει ένα καλάσνικοφ, ούτε ότι η πολιτεία πρέπει να μείνει αδιάφορη όταν η ελληνοαλβανική φιλία κορυφώνεται στις κοινές συμμορίες. Το κράτος έχει τεράστια ευθύνη
Πως επιτρέψαμε στον εαυτό μας τέτοια παρακμή;
Στις δύσκολες ώρες δεν υποτιμώ ποτέ τον φανατισμό που μπορεί εύκολα σε οποιαδήποτε περιβάλλον να ανθίσει. Ούτε τη βλακεία και την ανοησία που κάποτε είναι πιο δυνατή από τη σωφροσύνη και τη σύνεση. Υπάρχει μια πολύ ενδιαφέρουσα διδακτορική διατριβή, ‘η συμβολή των βλακών στην εξέλιξη του πολιτισμού’. Προσοχή στην ανοησία και στο ψέμα…».
Για την παρουσία ορισμένων ιερέων δίπλα σε πρόσωπα που εκδηλώνουν ρατσιστικές συμπεριφορές:
«Μου δημιουργεί θλίψη κι απογοήτευση. Νομίζω ότι ο αρμόδιος επίσκοπος πρέπει να τους καλέσει και να τους πει ‘δεν είναι εκεί η θέση σας’. Ξέρετε, πάντοτε σε οποιοδήποτε σχήμα υπάρχουν άνθρωποι που δε διακρίνονται ούτε για τη νοημοσύνη, αλλά ούτε και για την ακεραιότητά τους…».
Για τις ρίζες της οικονομικής κρίσης και τη σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα:
«Λησμονήσαμε τις δύσκολες ώρες που περάσαμε στον 20ο αιώνα κι ανησυχούμε τώρα για τις δυσκολίες που έχουμε. Δε σκεπτόμαστε σοβαρά το παρελθόν. Τα τελευταία χρόνια υπήρξε ένα ‘σνομπάρισμα’ της ιστορίας. Αλίμονο στους λαούς που δεν έχουν μνήμη, τους πιάνει αλτσχάιμερ στην καθημερινή τους ζωή.
Πριν την οικονομική κρίση, είχαμε μια κρίση αξιών, μια κρίση ηθική, κοινωνική. Πιστεύω ότι απομακρυνθήκαμε πάρα πολύ από τα ιδανικά της χριστιανικής πίστης. Τα υποτιμήσαμε, τα πολεμήσαμε. Φτάσαμε σε σημείο αντί για το σεβασμό του κάθε προσώπου, να σεβόμαστε την ελευθερία των αγορών, των απρόσωπων αυτών ομάδων, αγνώστων συμφερόντων, που επηρεάζουν την παγκόσμια οικονομία και μπορούν να συντρίψουν κράτη και λαούς…».
Για τη μάχη που έδωσε με τον καρκίνο:
«Ήταν ένα σοκ όταν το έμαθα. Είπα, ‘το τέλος που περίμενες τόσο καιρό από άλλες πλευρές, έρχεται’. Αλλά στη συνέχεια σκέφτηκα, ‘προφανώς θα έρθει το τέλος, είτε με τον έναν τρόπο ή τον άλλον. Απλώς φρόντισε όσο χρόνο έχεις μπροστά σου, να τον ζήσεις σωστά’. Συμφιλιώθηκα από την πρώτη στιγμή γιατί στις δύσκολες ώρες υπάρχει ένα καταφύγιο. Η πίστη και η εμπιστοσύνη στο Θεό είναι μια μεγάλη, ανεξάντλητη δύναμη…».
Θυμάται τα παιδικά του χρόνια, την οικογένειά του και συγκινείται όταν μιλά για το πιο σημαντικό πρόσωπο στη ζωή του, τη μητέρα του:
«Όταν επρόκειτο να έρθω στον κόσμο, η μητέρα μου δεν έπαυε να είναι σε προσευχή και σε ελπίδα, γιατί κινδύνευε πάρα πολύ από την εγκυμοσύνη. Μάλιστα της είχαν πει ότι δε θα μπορεί να θηλάσει το μικρό κι όπως μου έλεγε αργότερα, με θήλαζε για πολύ καιρό, γιατί ήμασταν και φτωχοί τότε, αλλά πολύ αγαπημένοι ως οικογένεια. Η μητέρα μου ήταν το πιο σημαντικό πρόσωπο στη ζωή μου. Συνήθως ο πατέρας έλειπε καιρό από το σπίτι. Έζησε πάρα πολύ, ως τα 90 της και ήταν πάντα κοντά μου. Δε μπόρεσα να την ευχαριστήσω όσο θα ήθελα…».