Με τη ζωή της πλήρωσε τις αποκαλύψεις που είχε κάνει σε βάρος της κυβέρνησης της Μάλτας, την οποία είχε κατηγορήσει για διαφθορά συμβάλλοντας έτσι στην προκήρυξη πρόωρων εκλογών, η δημοσιογράφος και μπλόγκερ Ντάφνι Καρουάνα Γκαλιζία. Στα 53 της χρόνια, η μητέρα τριών παιδιών σκοτώθηκε από έκρηξη βόμβας που είχε τοποθετηθεί κάτω από το αυτοκίνητό της.
Το Politico την είχε συμπεριλάβει πρόσφατα στις «28 προσωπικότητες που δονούν την Ευρώπη», γράφοντας για αυτήν ότι είναι «ένα WikiLeaks από μόνη της, μια σταυροφόρος κατά της αδιαφάνειας και της διαφθοράς στη Μάλτα».
Η Γκαλιζία είχε εργαστεί σε πολλά μέσα ενημέρωσης της χώρας της, ήταν όμως πιο γνωστή για το μπλογκ της, στο οποίο αποκάλυπτε διάφορες υποθέσεις διαφθοράς. Είχε εργαστεί ιδιαίτερα πάνω στα Panama Papers, μέσα από τα οποία αποκάλυψε ύποπτες δοσοληψίες μαλτέζων πολιτικών.
Στις αρχές Ιουνίου το Εργατικό Κόμμα του Μουσκάτ κέρδισε με άνεση τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές που προκηρύχθηκαν μετά την αποκάλυψη μιας σειράς σκανδάλων στα οποία εμπλέκονταν στενοί συνεργάτες και συγγενείς του πρωθυπουργού. Στις αποκαλύψεις αυτές έπαιξε κεντρικό ρόλο η Γκαλιζία.
Oι αναρτήσεις της στο προσωπικό της μπλογκ συγκέντρωναν συχνά περισσότερους αναγνώστες από ό,τι όλες μαζί οι εφημερίδες της χώρας. Χαρακτηρίστηκαν, μάλιστα, «αγκάθι» τόσο στο κατεστημένο όσο και στον υπόκοσμο που δρα στη μικρότερη χώρα-μέλος της ΕΕ.
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε «βάρβαρη επίθεση» την δολοφονία λέγοντας ότι ζήτησε από την Αστυνομία να συνεργαστεί με τις μυστικές υπηρεσίες άλλων χωρών προκειμένου να αποκαλυφθούν οι δράστες.
«Όλοι γνωρίζουν ότι η κ. Καρουάνα Γκαλιζία ήταν σφοδρή επικριτής μου, τόσο πολιτικά όσο και προσωπικά, αλλά κανένας δεν μπορεί να δικαιολογήσει με κανένα τρόπο αυτή την βάρβαρη ενέργεια», είπε ο πρωθυπουργός σε συνέντευξη Τύπου που οργανώθηκε εσπευσμένα.
Αργότερα ο ίδιος ανακοίνωσε στο κοινοβούλιο ότι πράκτορες του FBI κατευθύνονται στη Μάλτα για να βοηθήσουν στις έρευνες των μαλτέζικων αρχών. Η πρόεδρος της Μάλτας Μαρί-Λουίζ Κολέιρο Πρέκα έκανε έκκληση για ψυχραιμία.
Ο ηγέτης του Εθνικού Κόμματος Αντριαν Ντέλια -που επίσης είχε βρεθεί στο στόχαστρο της δημοσιογράφου- δήλωσε ότι η δολοφονία της σχετίζεται με τα ρεπορτάζ της.
«Σήμερα διαπράχθηκε μία πολιτική δολοφονία. Αυτό που συνέβη δεν ήταν μία συνηθισμένη δολοφονία. Είναι συνέπεια της απόλυτης κατάρρευσης του κράτους δικαίου που συμβαίνει τα τελευταία τέσσερα χρόνια», είπε.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα του τοπικού Τύπου η Καρουάνα Γκαλιζία είχε καταγγείλει στην Αστυνομία πριν από 15 μέρες ότι δεχόταν απειλές κατά της ζωής της.
Η τελευταία της ανάρτηση έγινε χθες στις 2:35 μ.μ. και η έκρηξη στο αυτοκίνητό της που σημειώθηκε κοντά στο σπίτι της καταγγέλθηκε στην Αστυνομία λίγο μετά τις 15:00.
Νωρίτερα φέτος, την περίοδο που η Μάλτα είχε την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ, οι αποκαλύψεις της είχαν προκαλέσει πολιτικό σεισμό στις Βρυξέλλες.
Ευρωβουλευτές ζήτησαν ανοιχτά της παραίτηση του Μουσκάτ εν μέσω του σκανδάλου, στο οποίο φέρεται να εμπλέκεται η σύζυγός του, μια παναμαϊκή πετρελαϊκή εταιρεία και η κόρη του προέδρου του Αζερμπαϊτζάν μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Μετά την είδηση της δολοφονίας ο Γερμανός ευρωβουλευτής Σβεν Γκίγκολντ, ο οποίος συμμετείχε στην έρευνα του ευρωκοινοβουλίου για τα Panama Papers, δήλωσε «θλιμμένος και σοκαρισμένος».
«Τέτοια περιστατικά ανακαλούν μνήμες της Ρωσίας του Πούτιν, όχι της ΕΕ. Πρέπει να επιδεικνύουμε μηδενική ανοχή στη βία κατά του Τύπου και στις παραβιάσεις της ελευθερίας της έκφρασης στην ΕΕ» σχολίασε ο ίδιος.
Τα τελευταία χρόνια, έχουν σημειωθεί αρκετές εκρήξεις παγιδευμένων οχημάτων στη Μάλτα. Παρότι οι δράστες δεν έχουν ταυτοποιηθεί, οι επιθέσεις θεωρείται ότι συνδέονται με την κόντρα ανάμεσα σε εγκληματικές οργανώσεις και ότι τα κίνητρα δεν ήταν πολιτικά.
Τι είναι τα Panama Papers
Επικεφαλής κρατών, πολιτικοί, επιχειρηματίες, διασημότητες, αθλητές, ακόμη και εγκληματίες συγκαταλέγονται μεταξύ όλων όσοι κατονομάζονται στα αποκαλούμενα Panama Papers, εκατομμύρια αρχεία που διέρρευσαν στον Τύπο αποκαλύπτοντας τις μεθόδους μέσω των οποίων οι ισχυροί του κόσμου χρησιμοποιούν εδώ και δεκαετίες τους γνωστούς υπεράκτιους «φορολογικούς παραδείσους» για τη μυστική διαχείριση αλλά και την απόκρυψη των περιουσιακών τους στοιχείων.
Ο πρωθυπουργός της Ισλανδίας Ζίγκμουντουρ Ντέιβιντ Γκουνγκλάγκσον και ο πρωθυπουργός του Πακιστάν Ναουάζ Σαρίφ, ο Ίαν Κάμερον, πατέρας του βρετανού πρώην πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον, πρόσωπα του στενού περιβάλλοντος του Βλαντίμιρ Πούτιν, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο, μέλη της οικογένειας του κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ, συγγενείς και συνεργάτες του αιγύπτιου πρώην προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ, του πρώην ηγέτη της Λιβύης Μοαμάρ Καντάφι και του σύρου προέδρου Μπασάρ αλ-Ασαντ, αλλά και αθλητές, όπως ο Λιονέλ Μέσι, και διεθνείς μεγαλοπαράγοντες του παγκόσμιου αθλητισμού, όπως ο Μισέλ Πλατινί είναι μερικοί από τους επώνυμους που ξεχωρίζουν μεταξύ των χιλιάδων ατόμων τα ονόματα των οποίων περιλαμβάνονται στα εκατομμύρια έγγραφα που διέρρευσαν στα παγκόσμια μμε.
Τα περισσότερα από 11 εκατομμύρια αρχεία που διέρρευσαν ονομάστηκαν Panama Papers από τη Διεθνή Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων – International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ), μια μη κυβερνητική οργάνωση που εδρεύει στις ΗΠΑ και προέβη πρώτη στη δημοσιοποίηση των εν λόγω εγγράφων.
Ο τεράστιος όγκος πληροφοριών – περίπου 2,6 terabytes δεδομένων – αποκτήθηκε αρχικά από την γερμανική εφημερίδα Suddeutsche Zeitung χάρη σε μια ανώνυμη πηγή ενώ στη συνέχεια μοιράστηκε σε διεθνή μέσα ενημέρωσης. Η ICIJ προσδιόρισε πως απέκτησε πρόσβαση σε εσωτερικά έγγραφα της παναμαϊκής νομικής εταιρείας Mossack Fonseca η οποία ειδικεύεται στην ίδρυση εικονικών εταιρειών (shell companies) και στην παροχή υπεράκτιων χρηματοοικονομικών υπηρεσιών.
Στα 11,5 εκατομμύρια έγγραφα τα οποία αφορούν την περίοδο 1977 – 2015 και εμπεριέχονται πληροφορίες για την ίδρυση 214.000 υπεράκτιων εταιρειών κατονομάζονται 12 νυν και τέως ηγέτες κρατών, 128 πολιτικοί και δημόσιοι αξιωματούχοι, δισεκατομμυριούχοι, διασημότητες και αστέρες του αθλητισμού.
Ο χρηματοπιστωτικές συναλλαγές που εκτίθενται στα έγγραφα δεν είναι παράνομες αυτές καθαυτές αλλά σύμφωνα με τους δημοσιογράφους της ICIJ η πρωτοφανής σε μέγεθος διαρροή αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο «το μαύρο χρήμα κυκλοφορεί μέσω του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, αναπαράγοντας το έγκλημα και αδειάζοντας τα εθνικά δημόσια ταμεία από τα φορολογικά έσοδα».