Η μαύρη μαγεία στο μικροσκόπιο

Από την Ευρώπη και την Αφρική μέχρι τις εσχατιές της Ασίας και την περιοχή που είναι σήμερα γνωστή ως Αμερική, οι «σκοτεινές τέχνες» έχουν γίνει τόσο διαβόητες και τρομακτικές που η απλή αναφορά τους είναι ικανή να σπείρει τον φόβο και τον πανικό στα ανυπεράσπιστα «θύματα» των απόκοσμων και σατανικών δυνάμεων. Ο σύγχρονος άνθρωπος αντιδρά στα ακούσματα περί μαύρης μαγείας είτε με κοροϊδία και χιουμοριστικά ξεσπάσματα είτε με καχυποψία, με τις δυτικές κοινωνίες να περιβάλουν σήμερα ολοένα και πιο συστηματικά τη μαύρη μαγεία με τον μανδύα της προκατάληψης και της δεισιδαιμονίας. Παρά ταύτα, οι τέχνες του κακού συνεχίζουν να ρίχνουν τη σκιά τους στη λαϊκή παράδοση και το φολκλόρ, κάνοντας ακόμα πολλούς να αναρωτιούνται αν πρόκειται απλώς για έναν συρφετό από ανόητα κόλπα και αυταπάτες ή αν αντιθέτως είναι απείρως πιο μοχθηρές απ’ όσο θέλουν να παραδεχτούν οι παραγωγές της Ντίσνεϊ και τα μυθιστορήματα της Ρόουλινγκ. Κι αν όλα είναι τελικά θέμα ερμηνείας, η επιστήμη έρχεται να απομυθοποιήσει τα «σκοτεινά» περιστατικά που θεωρήθηκαν -ή θα μπορούσαν κάλλιστα να θεωρηθούν- τρανές αποδείξεις της ζοφερής δράσης της μαύρης μαγείας… Η μάστιγα των βρικολάκων Όταν η αρχαιολογική σκαπάνη φέρνει στο φως ιστορίες θανάτου, αρρώστιας και βασανισμού, η μαύρη μαγεία επιστρατεύεται συχνά για να εξηγήσει τα ανεξήγητα. Αυτό συνέβη με τη συγκεκριμένη αρχαιολογική ανακάλυψη, όταν το κρανίο μιας γυναίκας με μια πέτρα περασμένη στο στόμα της βρέθηκε μεταξύ των θυμάτων της πανούκλας του 16ου αιώνα σε μαζικό τάφο του βενετσιάνικου νησιού Lazzaretto Nuovo, που λειτουργούσε ως σανατόριο. Ήταν το 1576 όταν η πανούκλα χτύπησε τη Βενετία και στέρησε τη ζωή σε 50.000 ανθρώπους. Χωρίς τα οφέλη της επιστήμης, οι άνθρωποι αναζήτησαν άλλες εξηγήσεις για την τραγωδία, μπλέκοντας τη μαύρη μαγεία με τους βρικόλακες σε ένα συναρπαστικό μείγμα απόκοσμης δραστηριότητας. Το ίδιο πίστεψαν βέβαια και οι ενετοί νεκροθάφτες, που θεώρησαν ότι η συγκεκριμένη γυναίκα ήταν θύμα μαύρης μαγείας και έβαλαν μια πέτρα στο στόμα της για να ξορκίσουν την απέθαντη φύση της και να την αποτρέψουν έτσι να μολύνει κι άλλους: η δράση βρικολάκων ως εξήγηση για το φαινόμενο που σκότωνε μαζικά τους Ενετούς θεωρήθηκε απόλυτα φυσιολογική. Σήμερα βέβαια ξέρουμε ότι ήταν η «αθώα» πανούκλα που έσπειρε τον όλεθρο στο βασίλειο της Ιταλίας… Η μαύρη μαγεία απαιτεί θυσίες παιδιών (ή πάλι και όχι) Ήταν το 1912 όταν οι αρχαιολόγοι έφεραν στο φως τα απομεινάρια δεκάδων μωρών σε ανασκαφή στην αγγλική επαρχία: οι σκελετοί χρονολογήθηκαν από τη ρωμαϊκή εποχή του νησιού κάπου 1.800 χρόνια πριν. Η μαύρη μαγεία επιστρατεύτηκε και πάλι ως εξηγητική αρχή της πρακτικής, ενώ ταυτοχρόνως τα απομεινάρια εξαφανίστηκαν από προσώπου γης για έναν αιώνα περίπου, πριν τα ανακαλύψει εκ νέου αρχαιολόγος στις αποθήκες μουσείου. Η προσεκτική εξέταση των 35 σκελετών αποκάλυψε ότι τα περισσότερα βρέφη ήταν 38-40 εβδομάδων την περίοδο του θανάτου τους, ένα μοτίβο που υποδεικνύει βρεφοκτονία, γεγονός όχι ασυνήθιστο για τον καιρό… Η φθορά του χρόνου Μετά τον θάνατο, αναλαμβάνει συνήθως δράση η αποσύνθεση. Όπως ωστόσο ξέρουν καλά οι ιατροδικαστές και οι αρχαιολόγοι, η αποσύνθεση του σώματος μπορεί να πάρει ιδιαίτερη τροπή: κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, το λίπος των μαλακών ιστών του σώματος μπορεί να μετατραπεί σε μια σαφώς σκληρότερη ουσία, που μοιάζει με το κοινό σαπούνι, η οποία λειτουργεί ως συντηρητικό. Το 1997 λοιπόν ένα ακέφαλο πτώμα, πασπαλισμένο με ένα μπλε ορυκτό, βρέθηκε να επιπλέει σε λίμνη της Ελβετίας, μαγνητίζοντας το συλλογικό φαντασιακό με σενάρια μαύρης μαγείας. Η επιστήμη είχε ωστόσο άλλη γνώμη και σύντομα απομυθοποίησε το γεγονός, κάνοντας λόγο για την ιδιαίτερη αλλά φυσιολογική διαδικασία που περιγράψαμε πρωτύτερα. Το πτώμα ανήκε λοιπόν σε άνθρωπο που έζησε πριν από 300 περίπου χρόνια, με την απομυθοποίηση του μύθου να ανατροφοδοτεί ωστόσο τον μύθο… Ζόμπι μυρμήγκια και ζόμπι κάμπιες Τι τρανότερη απόδειξη για απόκοσμη δράση από τον κόσμο των απέθαντων; Η μαύρη μαγεία καταστρατηγεί υποτίθεται τους φυσικούς νόμους, το ίδιο κάνει όμως και η ίδια η Φύση! Όπως με τα μυρμήγκια που μολύνονται από συγκεκριμένο είδος μύκητα που τα εξαναγκάζει να κατευθυνθούν στον χαμό τους. Οι επιστήμονες έχουν μάλιστα αναγνωρίσει πολυάριθμα είδη μυκήτων που χρησιμοποιούν μυστηριώδη χημικά για να ελέγξουν τον νου του ξενιστή τους. Ούτε μαύρη μαγεία ούτε επιστημονική φαντασία δεν διανοούνται κάτι τέτοιο! Κι αν θέλουμε να «ξεφύγουμε» κι άλλο, υπάρχουν και ιοί που μετατρέπουν τον ξενιστή σε ζόμπι, όπως ένα είδος βακίλου που προσβάλει τους σκόρους: αφού αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο της κάμπιας, την αναγκάζει να σκαρφαλώσει σε ψηλά δέντρα, όπου και μετατρέπεται πεθαίνοντας σε μια κολλώδη ουσία, η οποία στάζει τον ιό στα χαμηλότερα στρώματα του δέντρου για να ξεκινήσει και πάλι ο βιολογικός κύκλος του ιού, όταν μια νέα κάμπια πέσει θύμα του… Και μαθηματικώς νεκροί Ένας σκεπτικιστής καθηγητής φυσικής του Πανεπιστημίου της Κεντρικής Φλόριντα, ο Κώστας Ευθυμίου, αποφάσισε να αποδείξει πώς δεν είναι μαθηματικά δυνατό να υπάρχουν βρικόλακες. Και να πώς σκέφτηκε: υπήρχαν 536.870.911 άνθρωποι στον πλανήτη την 1η Ιανουαρίου 1600. Αν υποθέσουμε ότι ο πρώτος βρικόλακας γεννήθηκε εκείνη ακριβώς την ημέρα και δάγκωνε έναν άνθρωπο τον μήνα, μετατρέποντάς τον επίσης σε βρικόλακα, τότε θα υπήρχαν 2 βρικόλακες την 1η Φεβρουαρίου, 4 βρικόλακες την 1η Μαρτίου κ.ο.κ. Αν λοιπόν το βρικολάκιασμα εξαπλώνεται κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα χρειαζόταν μόλις 2,5 χρόνια για να μετατραπεί όλος ο ανθρώπινος πληθυσμός σε βρικόλακες! Η ύπαρξη βρικολάκων είναι λοιπόν και μαθηματικώς αδύνατη… Οι πιθανότητες θανάτου Η μαύρη μαγεία μπορεί να στραφεί και κατά της ζωής κάποιου, με τον χαμό του θύματος να φαντάζει αμετάκλητος. Στην πραγματικότητα όμως ο μαγικός αυτός τρόπος να πεθάνει κανείς, περιλαμβανομένων και των θανάτων από φυσικές καταστροφές, είναι απείρως πιο απίθανος από τους κοινούς και άδοξους θανάτους! Κι αν χρησιμοποιούμε τις πιθανότητες στη συμπερασματική μας διαδικασία, τότε η πιθανότητα να σκοτωθεί κάποιος από ατύχημα ή να πεθάνει από ανίατη ασθένεια ή οξύ επεισόδιο είναι τραγικά πιο αυξημένη από όλους τους σεισμούς, λιμούς, καταποντισμούς και δαιμόνια του κόσμου! Στο κατώφλι του θανάτου Στη μαύρη μαγεία όλα είναι δυνατά: το να περιδιαβαίνει κάποιος τους δύο κόσμους, των ζωντανών και των νεκρών δηλαδή, είναι σαν να πηγαίνει μια βόλτα στο πάρκο. Έλα όμως που το ίδιο ακριβώς μπορεί να κάνει και ο ανθρώπινος νους! Αναρίθμητοι άνθρωποι έχουν αναφέρει εμπειρίες με το πνεύμα τους να εγκαταλείπει το σώμα και να ταξιδεύει ανενόχλητο εδώ κι εκεί (περίπου το 3% των αμερικανών πολιτών, για παράδειγμα) και η επιστήμη έχει αρχίσει σήμερα να αποκρυπτογραφεί τον τρόπο που δημιουργεί ο εγκέφαλος αυτές τις εμπειρίες, αναπαράγοντάς τες εργαστηριακά. Έχει βρεθεί λοιπόν πειραματικά ότι η εμπειρία εκτός σώματος μπορεί να προκληθεί διεγείροντας το δεξιό βρεγματο-κροταφικό τμήμα του εγκεφάλου, γεγονός που υποδεικνύει ότι τέτοιες εμπειρίες σχετίζονται με την αποτυχία αποκωδικοποίησης των αισθητηριακών πληροφοριών από το συγκεκριμένο τμήμα του εγκεφάλου. Καμία μαγεία… Η ζωή μετά τον αποκεφαλισμό Είπαμε, η καταστρατήγηση φυσικών και λογικών συνεπαγωγών είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της μαύρης μαγείας. Έλα όμως που είναι και λειτουργία της ίδιας της Φύσης! Η ηλεκτρική δραστηριότητα στον εγκέφαλο των ποντικιών σταματά κάπου 17 δευτερόλεπτα μετά τον αποκεφαλισμό τους, όπως αποδεικνύουν σχετικές έρευνες. Έλα λεπτό ωστόσο μετά, ένα μεγάλο και αργό ηλεκτρικό κύμα διατρέχει τον εγκέφαλο του ποντικιού, γεγονός που θεωρούταν παραδοσιακά ως σημείο για τον οριστικό θάνατο του οργανισμού. Μόνο που πλέον το ίδιο αυτό χαρακτηριστικό του στερνού κύματος ερμηνεύεται ως θεωρητικά δυνατός τρόπος να αποκτήσουν τα εγκεφαλικά κύτταρα και πάλι ζωή! Το «κύμα του θανάτου» δεν σηματοδοτεί πια για τους επιστήμονες τον οριστικό θάνατο του οργανισμού, παρά μόνο τον εγκεφαλικό, με τις πρόσφατες έρευνες να υπόσχονται πολλά για το μέλλον… Κάτι (ή κάποιον) για να μασουλάμε Ερευνητές ζήτησαν από υποκείμενα στην Ευρώπη και την Αφρική να ροκανίσουν χοιρινά και αρνίσια οστά, μελέτησαν τα σημάδια των δοντιών πάνω στα κόκαλα και τα σύγκριναν κατόπιν με αντίστοιχα σημάδια σε ανθρώπινα απομεινάρια της προϊστορικής εποχής (12.000 χρόνια πριν) που έχουν βρεθεί σε Αγγλία και Ισπανία. Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι ο άνθρωπος των σπηλαίων ενδέχεται να ανταποκρίθηκε στην έλλειψη τροφής με κανιβαλισμό. Κι αν οι ανατριχιαστικές αυτές πρακτικές προσιδιάζουν σε υπερφυσική επίκληση δαιμόνων και πνευμάτων, ο άνθρωπος είναι πάντα έτοιμος να κλέψει τη δόξα από κάθε εξώκοσμο ον… Και για το τέλος κάτι συναρπαστικό: ίχνη μαύρης μαγείας εντοπίστηκαν σε δύο αρχαίες κατάρες! Σε μια εποχή που η μαύρη μαγεία ήταν σχετικά κοινή πρακτική, δύο κατάρες που περιλάμβαναν φίδια στόχευαν έναν ρωμαίο συγκλητικό και έναν κτηνίατρο, όπως μάθαμε πρόσφατα από την αποκωδικοποίηση των δύο επιγραφών που χρονολογούνται κάπου 1.600 χρόνια πριν. Οι δύο κατάρες απεικονίζουν μια θεότητα, πιθανότατα την Εκάτη, με φίδια να βγαίνουν από τα μαλλιά της, για να επιτεθούν ίσως στα θύματα. Οι κατάρες είναι γραμμένες στα λατινικά, περιλαμβάνουν όμως και ελληνικές επικλήσεις στη θεότητα, και αφορούν στην ύστερη ρωμαϊκή κοινωνία, όπως έγινε γνωστό το 2009, όταν το Αρχαιολογικό Μουσείο της Μπολόνια τις περιέλαβε στη μόνιμη συλλογή του. Και παρά το γεγονός ότι δεν ξέρουμε ούτε από πού ούτε από ποιον γράφτηκαν, είμαστε πια σίγουροι για τον ποιον στόχευαν! Η πρώτη είχε λοιπόν στόχο τον ρωμαίο συγκλητικό Fistus και η δεύτερη τον κτηνίατρο Porcello (αρκετά ειρωνικά, το «Porcello» σημαίνει στα λατινικά «γουρούνι»): «Κατάστρεψε, σύντριψε, σκότωσε, στραγγάλισε τον Porcello και τη γυναίκα του Maurilla. Την ψυχή τους, την καρδιά, τα οπίσθια, το συκώτι…», γράφει η μία επιγραφή, την ίδια ώρα που και η περίπτωση του Fistus είναι αξιοσημείωτη. «Σύντριψε, σκότωσε τον Fistus τον συγκλητικό», διαβάζουμε στην κατάρα, «μακάρι να διαλυθεί, να λιώσει, να καταποντιστεί, και είθε όλα τα άκρα του να εξαρθρωθούν»… Δείτε εδώ όλα τα αφιερώματα της ενότητας