Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μία νευροεκφυλιστική ασθένεια που επηρεάζει τη μνήμη και τις γνωστικές λειτουργίες, οδηγώντας προοδευτικά σε σοβαρή αναπηρία που απαιτεί καθημερινή φροντίδα από το οικείο περιβάλλον. Εμφανίζεται συνήθως σε άτομα άνω των 65 ετών, με την πιθανότητα εκδήλωσής της να αυξάνεται δραματικά με την ηλικία.
H απώλεια μνήμης, όπως η δυσκολία στην ανάκληση ονομάτων ή πρόσφατων γεγονότων, είναι συνήθως μία από τις πρώτες ενδείξεις της ασθένειας. Ωστόσο, ερευνητές εντόπισαν ένα πιθανό πρώιμο σημάδι που θα μπορούσε να επιταχύνει τη διάγνωση του Αλτσχάιμερ. Παρόλο που δεν υπάρχει θεραπεία για την άνοια, η έγκαιρη διάγνωση βοηθά τόσο τον ασθενή όσο και τους φροντιστές του στην καλύτερη διαχείριση των συμπτωμάτων και στην προετοιμασία για τις προκλήσεις που ανακύπτουν.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο διαπίστωσαν ότι σημαντική μείωση της όσφρησης θα μπορούσε να είναι μία πρώιμη ένδειξη για Αλτσχάιμερ. Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσε κάποιος να εντοπίσει τα πρώτα συμπτώματα της νόσου αν παρατηρήσει μειωμένη ικανότητα να αναγνωρίζει μυρωδιές της καθημερινότητάς του, όπως αυτή του αφρόλουτρου που χρησιμοποιεί στο ντους.
Η έρευνα εστίασε στη σχέση μεταξύ της αναγνώρισης οσμών και της μνήμης, με τους ερευνητές να εξετάζουν την οσφρητική λειτουργία σε 515 ηλικιωμένους συμμετέχοντες. Αυτό που ανακάλυψαν επί της ουσίας είναι ότι η όσφρηση και η μνήμη είναι πιο στενά συνδεδεμένες απ’ ό,τι πιστευόταν μέχρι σήμερα. Και καθώς το Αλτσχάιμερ επηρεάζει τον εγκέφαλο και τις λειτουργίες του, η όσφρηση επηρεάζεται κι αυτή εξίσου.
Χρησιμοποιώντας αυτή τη γνώση, στόχος των ερευνητών είναι να αναπτύξουν διαγνωστικά τεστ για την όσφρηση, αντίστοιχα με αυτά που χρησιμοποιούνται για την όραση και την ακοή. Αυτού του είδους τα τεστ θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν τα άτομα να έχουν τον νου τους για τέτοια πρώιμα σημάδια, όπως εξασθενημένη ικανότητα να μυρίσουν το σαμπουάν ή το αφρόλουτρο όταν κάνουν ντους.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να ξεκαθαριστεί ότι το να μην μπορείτε να μυρίσετε καλά το αφρόλουτρό σας δεν ισοδυναμεί αυτόματα και με διάγνωση για Αλτσχάιμερ. Η όσφρηση, όπως και οι υπόλοιπες αισθήσεις, εξασθενούν φυσιολογικά με την ηλικία. Αν όμως έχετε οποιαδήποτε ανησυχία, καλό θα ήταν να κάνετε μία συμβουλευτική επίσκεψη στον γιατρό σας.
Ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, καθηγητής Jayant M. Pinto από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο τόνισε τη σημασία των ευρημάτων λέγοντας: «Αυτή η έρευνα παρέχει ακόμη ένα στοιχείο για το πώς η ταχεία έκπτωση της αίσθησης της όσφρησης είναι ένας πολύ καλός δείκτης για το τι πρόκειται να συμβεί δομικά σε συγκεγκριμένες περιοχές του εγκεφάλου». Και πρόσθεσε: «Ήμασταν σε θέση να δείξουμε ότι ο όγκος και το σχήμα της γκρίζας ύλης στις εγκεφαλικές περιοχές που σχετίζονται με την όσφρηση και τη μνήμη σε άτομα με γρήγορη μείωση στην ικανότητα οσμής ήταν μικρότερα συγκριτικά με άτομα που είχαν λιγότερο σοβαρή οσφρητική μείωση».
