Εδώ και χρόνια, οι επιστήμονες έχουν στα χέρια τους δεδομένα που δείχνουν ότι οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν τη νόσο Αλτσχάιμερ σε σχέση με τους άνδρες. Μέχρι πρόσφατα, η επικρατούσα άποψη ήταν ότι αυτό το στατιστικό στοιχείο οφείλεται στο μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής των γυναικών, καθώς η ηλικία αποτελεί τον μεγαλύτερο παράγοντα κινδύνου για την ασθένεια.
Ωστόσο, νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ έρχεται να ρίξει φως σε έναν διαφορετικό μηχανισμό που φαίνεται να εξηγεί αυτή τη διαφορά.
Ο ρόλος των τοξικών πρωτεϊνών στον εγκέφαλο
Σύμφωνα με τη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA Neurology, οι γυναίκες που έχουν ήδη μια συσσώρευση της τοξικής πρωτεΐνης αμυλοειδούς στον εγκέφαλο τους τείνουν να συσσωρεύουν και την «πρωτεΐνη ταυ» με ταχύτερο ρυθμό από τους άνδρες.
Η συσσώρευση αυτών των δύο πρωτεϊνών σχηματίζει πλάκες και πλέγματα στον εγκέφαλο, τα οποία θεωρούνται υπεύθυνα για την εμφάνιση των συμπτωμάτων της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από έξι διαφορετικές μελέτες, με τη συμμετοχή 1.376 ατόμων με Αλτσχάιμερ, ηλικίας κατά μέσο όρο 72 ετών. Από αυτούς, οι 401 είχαν αυξημένα επίπεδα αμυλοειδούς στον εγκέφαλο.
Η περαιτέρω ανάλυση έδειξε ότι οι γυναίκες με υψηλά επίπεδα αμυλοειδούς παρουσίαζαν ταχύτερη συσσώρευση της πρωτεΐνης ταυ σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, όπως ο κατώτερος κροταφικός φλοιός και οι πλευρικές περιοχές του ινιακού λοβού, οι οποίες σχετίζονται με τη μνήμη και την επεξεργασία οπτικών πληροφοριών.
Ο ρόλος των ορμονικών αλλαγών
Οι επιστήμονες, όπως αναφέρει η Daily Mail, εκτιμούν ότι οι ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν κατά την εμμηνόπαυση παίζουν καθοριστικό ρόλο στη συσσώρευση της πρωτεΐνης ταυ. Η δραματική μείωση των επιπέδων οιστρογόνων και προγεστερόνης, καθώς και η αυξημένη παραγωγή της θυλακιοτρόπου ορμόνης, φαίνεται να συμβάλλουν στην επιτάχυνση της διαδικασίας.
Αν και υπάρχουν ενδείξεις που στηρίζουν αυτή τη θεωρία, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την επιβεβαίωσή της.
Επιπτώσεις στην ανάπτυξη θεραπειών
Η ανακάλυψη αυτή έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη φαρμακευτικών θεραπειών για το Αλτσχάιμερ. Ένα από τα πιο υποσχόμενα φάρμακα, το lecanemab, το οποίο έχει δείξει ότι μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου έως και 27%, έχει διαπιστωθεί πως είναι λιγότερο αποτελεσματικό στις γυναίκες.
Αυτό υποδηλώνει ότι οι κλινικές δοκιμές για νέα φάρμακα θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις διαφορές μεταξύ των φύλων. Η νέα αυτή έρευνα αποδεικνύει ότι οι γυναίκες δεν είναι απλώς πιο ευάλωτες στο Αλτσχάιμερ λόγω του μεγαλύτερου προσδόκιμου ζωής, αλλά εξαιτίας μιας βιολογικής ευαλωτότητας που σχετίζεται με τη συσσώρευση της πρωτεΐνης ταυ.
Αυτή η γνώση μπορεί να ξεκλειδώσει πιο στοχευμένες θεραπείες και την καλύτερη κατανόηση της εξέλιξης της νόσου, βελτιώνοντας τις προοπτικές αντιμετώπισής της στο μέλλον.
