Η προεκλαμψία, παλαιότερα γνωστή ως τοξιναιμία, είναι μια σοβαρή πάθηση που μπορεί να εμφανιστεί κατά την κύηση. Χαρακτηρίζεται από υψηλή αρτηριακή πίεση, πρωτεϊνουρία (υπερβολική ποσότητα πρωτεΐνης στα ούρα) και πρήξιμο στα πόδια και τα χέρια της εγκύου.
Η σοβαρότητα της προεκλαμψίας μπορεί να κυμαίνεται από ήπια έως σοβαρή και συνήθως εμφανίζεται στα τελευταία στάδια της εγκυμοσύνης, αν και μπορεί να εκδηλωθεί νωρίτερα ή ακόμα και μετά τον τοκετό.
Συμπτώματα της προεκλαμψίας
Τα κύρια συμπτώματα της προεκλαμψίας περιλαμβάνουν:
- ξαφνική αύξηση βάρους σε 1 ή 2 ημέρες λόγω μεγάλης αύξησης των υγρών του σώματος,
- πόνο στους ώμους,
- πόνο στην κοιλιά, κυρίως στο πάνω δεξί μέρος,
- σοβαρούς πονοκεφάλους,
- αλλαγές στα αντανακλαστικά ή στην ψυχική κατάσταση,
- μειωμένη ή καθόλου ούρηση,
- ζάλη,
- δυσκολία στην αναπνοή,
- σοβαρό εμετό και ναυτία,
- αλλαγές στην όραση, όπως λάμψεις φωτός, κηλίδες ή θολή όραση.
Ωστόσο, μπορεί να υπάρχει προεκλαμψία χωρίς συμπτώματα, γι’ αυτό είναι σημαντικό να παρακολουθείται η αρτηριακή πίεση και να γίνεται τακτικός έλεγχος ούρων.
Παράγοντες κινδύνου
Η προεκλαμψία μπορεί να επηρεάσει οποιαδήποτε έγκυο γυναίκα, ωστόσο ορισμένοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης της πάθησης. Αυτοί περιλαμβάνουν:
- ιστορικό προεκλαμψίας σε προηγούμενη εγκυμοσύνη,
- πολύδυμη κύηση (δίδυμα, τρίδυμα κ.λπ.),
- ιστορικό υπέρτασης,
- νεφροπάθεια,
- διαβήτης,
- αυτοάνοσα νοσήματα, όπως ο λύκος,
- εγκυμοσύνη μετά από δέκα χρόνια από την προηγούμενη κύηση,
- παχυσαρκία,
- οικογενειακό ιστορικό προεκλαμψίας,
- ηλικία άνω των 40 ετών.
Επιπλοκές της προεκλαμψίας
Η προεκλαμψία μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό. Κάποιες από αυτές είναι:
- εκλαμψία (κατάσταση που περιλαμβάνει σπασμούς – επιληπτικές κρίσεις και μπορεί να είναι ακόμη και θανατηφόρα),
- πρόωρος τοκετός,
- περιορισμός ανάπτυξης του εμβρύου, λόγω ανεπαρκούς παροχής αίματος στον πλακούντα,
- εγκεφαλικό επεισόδιο, λόγω υψηλής αρτηριακής πίεσης,
- αποκόλληση πλακούντα, που θα μπορούσε να αποτελέσει σοβαρό κίνδυνο για το μωρό.
Διάγνωση και θεραπεία της προεκλαμψίας
Η διάγνωση της προεκλαμψίας γίνεται μέσω μέτρησης της αρτηριακής πίεσης και εξέτασης των ούρων για πρωτεΐνη. Εάν υπάρχει υποψία προεκλαμψίας, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει περαιτέρω εξετάσεις αίματος, υπερηχογράφημα και άλλες διαγνωστικές μεθόδους.
Η μόνη οριστική θεραπεία για την προεκλαμψία είναι ο τοκετός. Ο γιατρός θα αποφασίσει πότε πρέπει να γίνει ο τοκετός, ανάλογα με την υγεία της μητέρας και την ανάπτυξη του εμβρύου. Σε περιπτώσεις ήπιας προεκλαμψίας, μπορεί να συνιστάται ανάπαυση, παρακολούθηση και φαρμακευτική αγωγή για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί άμεσος τοκετός, ακόμη και αν το μωρό δεν είναι τελειόμηνο.
Πρόληψη της προεκλαμψίας
Η πρόληψη της προεκλαμψίας περιλαμβάνει την τακτική παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης κατά την εγκυμοσύνη, καθώς και την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Ο γιατρός μπορεί να συστήσει χαμηλή δόση ασπιρίνης καθημερινά για γυναίκες με αυξημένο κίνδυνο. Επίσης, η διατήρηση υγιούς βάρους, η διακοπή του καπνίσματος και η τακτική άσκηση μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου.
Η προεκλαμψία είναι μια σοβαρή πάθηση που απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα και τακτική παρακολούθηση. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία μπορούν να μειώσουν τις πιθανότητες μακροχρόνιων προβλημάτων για τη μητέρα και το μωρό, διασφαλίζοντας την υγεία και την ευημερία και των δύο.
Προτεινόμενα βιβλία
Η εγκυκλοπαίδεια της εγκυμοσύνης
Συγγραφέας: Συλλογικό έργο
Εκδότης: Ψυχογιός
Τι να περιμένεις όταν είσαι έγκυος
Συγγραφέας: Heidi Murkoff
Εκδότης: Διόπτρα