12 μύθοι για τον θηλασμό και τι ισχύει πραγματικά

Ο θηλασμός είναι ένα από εκείνα τα θέματα για τα οποία όλοι φαίνεται να έχουν άποψη. Κυριολεκτικά όλοι. Bloggers, influencers, η μητέρα σου, η γειτόνισσα σου, κάποιος τυχαίος στο δρόμο. Όλοι έχουν κάτι να πουν. Αν και οι περισσότερες συμβουλές μπορεί να είναι καλοπροαίρετες, δεν είναι πάντα ακριβείς.

Εάν είστε για πρώτη φορά γονέας, είναι εύκολο να πέσετε θύματα παρανοήσεων σχετικά με τον θηλασμό. Και αυτές συχνά προκαλούν πίεση και άγχος. Το Well+Good, με τη βοήθεια της Chrisie Rosenthal, πιστοποιημένης συμβούλου γαλουχίας ΙΒCLC και συγγραφέα του «The First-Time Mom’s Breastfeeding Handbook: A Step-by-Step Guide from First Latch to Weaning», παρουσιάζει τους πιο διαδεδομένους μύθους γύρω από τον θηλασμό.

1. Μύθος: Δεν μπορείτε να πίνετε καφέ

Η κατανάλωση μέτριων ποσοτήτων καφεΐνης – περίπου 300 χιλιοστόγραμμα ή λιγότερο την ημέρα (δύο έως τρία φλιτζάνια καφέ) – είναι γενικά ασφαλής για το βρέφος. Αυτό συμβαίνει επειδή μόνο ένα μικρό κλάσμα της καφεΐνης που προσλαμβάνετε (περίπου 1%) καταλήγει στο μητρικό γάλα, σύμφωνα με το Johns Hopkins Medicine.

Κάποια μωρά ενδεχομένως να είναι περισσότερο ευαίσθητα στις επιδράσεις της καφεΐνης. «Αν η καφεΐνη επηρεάζει το μωρό σας, θα παρατηρήσετε ταραχή, ερεθισμό και κακό ύπνο», σημειώνει η Rosenthal. Εάν συμβαίνει αυτό, μειώστε την ποσότητα για να δείτε αν βοηθάει.

2. Μύθος: Ο θηλασμός είναι σίγουρος τρόπος για να χάσετε βάρος

Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι τα κιλά της γέννας απλώς πέφτουν όταν θηλάζετε. Αλλά αυτό δεν ισχύει για όλες. Μάλιστα, κάποιες γυναίκες συνεχίζουν να παίρνουν κιλά κατά τη διάρκεια του θηλασμού.

Ο θηλασμός είναι «σκληρή δουλειά», επομένως το σώμα απαιτεί περισσότερες θερμίδες. Μπορεί να χρειαστείτε έως και 500 επιπλέον θερμίδες για να διατηρήσετε την παροχή γάλακτος, γι’ αυτό μπορεί να αισθάνεστε πιο πεινασμένες και να καταλήξετε να τρώτε περισσότερο από το συνηθισμένο.

Η προσαρμογή σε μία νέα έκδοση του σώματός σας μπορεί να είναι δύσκολη. Προσπαθήστε όμως να μην εστιάζετε πολύ στην ζυγαριά. Η απώλεια βάρους, ειδικά όταν συμβαίνει σε σύντομο χρονικό διάστημα, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την παροχή γάλακτος, υπογραμμίζει η Rosenthal.

3. Μύθος: Πρέπει να αποφεύγετε ορισμένες τροφές

Μπορεί να υπάρχει μια λίστα με τρόφιμα που πρέπει να αποφεύγετε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά το μενού σας είναι ανοιχτό όταν θηλάζετε. Στην πραγματικότητα, η κατανάλωση ποικιλίας τροφών κατά τη διάρκεια του θηλασμού μπορεί να είναι ευεργετική για το μωρό. Σχετική έρευνα έδειξε ότι οι γυναίκες σε γαλουχία που έχουν ποικιλία στο μενού τους, τείνουν να έχουν παιδιά που είναι λιγότερο επιλεκτικά στο φαγητό αργότερα στη ζωή τους.

Βέβαια, όπως και για όλα τα πράγματα στη ζωή, υπάρχουν και οι εξαιρέσεις, καθώς ορισμένα μωρά έχουν τροφικές αλλεργίες και ευαισθησίες που απαιτούν προσοχή και ασφαλώς περιορίζουν τα τρόφιμα που μπορείτε να καταναλώσετε. Το πιο κοινό πρόβλημα είναι συνήθως τα γαλακτοκομικά, αλλά ακόμη και τότε επηρεάζει μόνο περίπου το 3% των μωρών που θηλάζουν αποκλειστικά, σύμφωνα με το Johns Hopkins. Τα σημάδια μιας τροφικής αλλεργίας ή ευαισθησίας μπορεί να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα: αίμα ή βλέννα στα κόπρανα, εμετός, δερματικό εξάνθημα, έντονη ανησυχία, ενδείξεις κοιλιακού πόνου.

4. Μύθος: Η κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών θα αυξήσει την παροχή γάλακτος

Πολλοί υποστηρίζουν ότι ορισμένες τροφές μπορούν να ενισχύσουν την παροχή γάλακτος, συστατικά γνωστά ως γαλακταγωγοί. Σε αυτά περιλαμβάνονται η βρώμη, οι ξηροί καρποί, τα όσπρια, η μαγιά μπύρας κ.ά. Ωστόσο, δεν υπάρχουν πολλές επιστημονικές αποδείξεις ότι λειτουργούν. Όπως και να έχει, αυτά τα τρόφιμα είναι ακίνδυνα για να τα δοκιμάσετε και μπορούν να αποτελέσουν θρεπτικές προσθήκες σε μια ισορροπημένη διατροφή. Απλώς μην βασίζεστε υπερβολικά σε αυτά για να αυξήσετε την παροχή γάλακτος.

Ο καλύτερος τρόπος για να διατηρήσετε την παραγωγή γάλακτος είναι να λαμβάνετε αρκετό φαγητό και νερό κάθε μέρα. Το σώμα σας χρειάζεται αυτές τις θερμίδες και το νερό για να έχει αρκετή ενέργεια για να παράγει μητρικό γάλα. Ο γενικός κανόνας είναι να επιδιώκετε τουλάχιστον 1.800 θερμίδες την ημέρα, αλλά αυτές οι ανάγκες ποικίλλουν ανάλογα με το μέγεθος του σώματός σας, το επίπεδο δραστηριότητας, τον μεταβολισμό και τη συνολική υγεία.

5. Μύθος: Δεν μπορείτε να θηλάζετε όταν είστε άρρωστες

Ένα κρυολόγημα μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε χάλια, αλλά το να θηλάζετε ενώ είστε άρρωστες δεν θα βλάψει το μωρό σας. Στην πραγματικότητα, ισχύει το αντίθετο. «Ο θηλασμός είναι το καλύτερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε για το μωρό σας όταν είστε άρρωστες», λέει η Rosenthal. Μπορεί πραγματικά να βοηθήσει στο χτίσιμο του ανοσοποιητικού συστήματος του μωρού σας.

6. Μύθος: Είναι φυσιολογικό να πονάει ο θηλασμός

Αντιμετωπίζετε επώδυνες, ραγισμένες θηλές; Πάρα πολλές γυναίκες υποφέρουν από αυτή τη βασανιστική εμπειρία επειδή πιστεύουν ότι ο πόνος είναι φυσιολογικός. Αλλά δεν είναι. Μια μικρή ευαισθησία κατά τους πρώτους θηλασμούς είναι συνηθισμένη, κάτι που όμως αντιμετωπίζεται (με μία ειδική βαζελίνη). Σε καμία περίπτωση ο θηλασμός δεν πρέπει να είναι επώδυνος, υπογραμμίζει η Rosenthal. Ο πόνος είναι ο τρόπος του σώματός σας να σας πει ότι κάτι δεν λειτουργεί σωστά. Εάν ο θηλασμός πονάει, απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό.

7. Μύθος: Ο θηλασμός κάνει το στήθος να πέφτει

«Σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση, η έρευνα έχει δείξει ότι ο θηλασμός δεν προκαλεί χαλάρωση του στήθους», λέει η Rosenthal. «Η αύξηση βάρους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τα γονίδια, η ηλικία και οι πολύδυμες εγκυμοσύνες είναι μόνο μερικοί από τους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν το σχήμα του στήθους σας μετά την εγκυμοσύνη και τον θηλασμό», προσθέτει.

8. Μύθος: Ο θηλασμός είναι διαισθητικός και εύκολος

Πόσες φορές έχετε ακούσει ανθρώπους να λένε «ο θηλασμός είναι φυσικός» ή «ο θηλασμός είναι εύκολος»; Ναι, ο θηλασμός είναι φυσικός με την έννοια ότι α) οι μαστικοί αδένες σας είναι φτιαγμένοι να παράγουν γάλα και β) τα μωρά γεννιούνται με το ένστικτο να αναζητούν το στήθος. Αλλά ο θηλασμός δεν έρχονται πάντα φυσικά.

«Ο μητρικός θηλασμός είναι μια δεξιότητα που μαθαίνεται για τους γονείς και το μωρό», λέει η Rosenthal. «Συχνά χρειάζονται μερικές εβδομάδες για να νιώσετε πως όλα λειτουργούν καλά». Μέσω δοκιμής και λάθους, θα βρείτε την κατάλληλη θέση και τον τρόπο που το στόμα του παιδιού θα εφαρμόζει απόλυτα στις θηλές σας. Το κλειδί είναι η εξάσκηση, ενώ η συνεργασία με μία σύμβουλο θηλασμού μπορεί να σας βοηθήσει.

9. Μύθος: Δεν θα μπορείτε να θηλάσετε αν δεν το κάνετε αμέσως μετά τη γέννα

Τα πρώτα 60 λεπτά μετά τη γέννηση ονομάζονται συχνά «χρυσή ώρα», δηλαδή η ιδανική στιγμή για δέσιμο με το μωρό μέσω της επαφής δέρμα με δέρμα και του θηλασμού. Είναι αλήθεια: Τα αντανακλαστικά του μωρού σας να τραφεί στο στήθος είναι εξαιρετικά δυνατά εκείνη την πρώτη ώρα.

Αλλά μόνο και μόνο επειδή αυτό είναι το ιδανικό χρονικό παράθυρο, δεν σημαίνει ότι η εμπειρία του θηλασμού σας θα καταστραφεί εάν δεν μπορείτε να ταΐσετε το μωρό σας αμέσως μετά τη γέννα, τονίζει η Rosenthal. Εσείς και το μωρό σας μπορεί να χρειαστεί να χωριστείτε, εάν κάποιος από τους δύο χρειάζεται επιπλέον ιατρική φροντίδα.

10. Μύθος: Δεν μπορείτε ποτέ να χρησιμοποιήσετε φόρμουλα

Πολλοί είναι αυτοί που συνιστούν πλέον αποκλειστικό θηλασμό για τους πρώτους έξι μήνες της ζωής του βρέφους και πολλοί πιστεύουν επίσης ότι το μωρό πρέπει να πίνει μόνο μητρικό γάλα. Η αλήθεια είναι πως μπορείτε να δώσετε στο μωρό σας φόρμουλα, ακόμη κι αν θηλάζετε. Το μητρικό γάλα είναι ιδανικό, αλλά η φόρμουλα εξακολουθεί να είναι υγιεινή και παρέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για τη σωστή ανάπτυξη του μωρού. Το να προσφέρετε και τα δύο είναι απολύτως ασφαλές και μερικές φορές ονομάζεται συνδυαστική σίτιση ή συμπλήρωμα. Και η καθημερινότητα μπορεί να «προσφέρει» πολλούς λόγους για να το κάνετε, όπως η επιστροφή στη δουλειά, η έλλειψη ύπνου κ.ά.

«Η επιλογή του τρόπου σίτισης είναι πολύ προσωπική και ποικίλλει από οικογένεια σε οικογένεια», λέει η Rosenthal. Δεν υπάρχει «σωστός» τρόπος για να ταΐσετε το μικρό σας, μόνο αυτός που είναι ο καλύτερος και για τους δυο σας. Απλώς, σημειώνει η Rosenthal, να θυμάστε πως εάν θέλετε να κάνετε συνδυαστική τροφή και να διατηρήσετε δυνατό το μητρικό γάλα σας, θα πρέπει να θηλάζετε όσο πιο συχνά γίνεται. Η δημιουργία ενός προγράμματος με τη βοήθεια ενός παιδίατρου ή μίας συμβούλου θηλασμού μπορεί να διασφαλίσει ότι το μωρό σας θα πάρει αυτό που χρειάζεται.

11. Μύθος: Πολλές θηλάζουσες δεν μπορούν να παράγουν αρκετό γάλα

Ένας κοινός φόβος μεταξύ των γυναικών που θηλάζουν είναι ότι δεν θα βγάλουν αρκετό γάλα για το μωρό τους. Για τις περισσότερες μητέρες αυτός ο φόβος είναι αβάσιμος. Εφόσον θηλάζετε με συνέπεια, θα παράγετε και την κατάλληλη ποσότητα γάλακτος. Υπάρχουν βέβαια ορισμένοι παράγοντες που συμβάλλουν στη διατήρηση της προσφοράς γάλακτος, όπως η συχνότητα και ο σωστός θηλασμός για να αντλεί το μωρό την απαιτούμενη ποσότητα.

Φυσικά, και εδώ υπάρχουν εξαιρέσεις. Μπορεί μια μητέρα που θηλάζει να έχει ένα ιατρικό πρόβλημα που την εμποδίζει να παράγει την απαιτούμενη ποσότητα. Τα ακόλουθα ζητήματα υγείας μπορεί να περιορίσουν την ποσότητα γάλακτος:

• Σοβαρή αιμορραγία μετά τον τοκετό
• Θεραπεία με θειικό μαγνήσιο πριν από τη γέννηση για υψηλή αρτηριακή πίεση ή πρόωρο τοκετό
• Κομμάτια πλακούντα που παραμένουν στη μήτρα
• Καμία ανάπτυξη μαστού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετά τον τοκετό
• Χειρουργείο μαστού
• Υποθυρεοειδισμός χωρίς θεραπεία
• Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)
• Ευσαρκία
• Διαβήτης
• Κάπνισμα
• Υψηλή πίεση του αίματος

12. Μύθος: Δεν μπορείτε να πάρετε κανένα φάρμακο εάν θηλάζετε

Είναι αλήθεια ότι τα φάρμακα περνούν στο μωρό σας όταν είστε έγκυος και θηλάζετε. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποφύγετε εντελώς τη φαρμακευτική αγωγή. Μόνο ίχνη των περισσότερων φαρμάκων μεταφέρονται στο μητρικό γάλα και δεν θεωρούνται επιβλαβή για τα μωρά, σύμφωνα με τη Mayo Clinic. Κάποια φάρμακα, ωστόσο, μπορούν να εντοπιστούν σε υψηλά επίπεδα στο μητρικό γάλα. Γι’ αυτό και η απόφαση για κάθε φάρμακο πρέπει να λαμβάνεται ξεχωριστά.

Επιπλέον, από την ηλικία των έξι μηνών, ο κίνδυνος πιθανής βλάβης από τη φαρμακευτική αγωγή είναι χαμηλός, επειδή τα μωρά μπορούν να μεταβολίζουν τα φάρμακα πιο αποτελεσματικά. Για το λόγο αυτό, «πολλά φάρμακα είναι συμβατά με τον θηλασμό», λέει η Rosenthal. Υπάρχουν βέβαια ορισμένες περιπτώσεις όπου τα φάρμακα δεν είναι ασφαλή κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Τα πρόωρα μωρά, τα νεογέννητα και τα μωρά με προβλήματα υγείας (όπως προβλήματα με τα νεφρά) διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να επηρεαστούν αρνητικά από το φάρμακο, σύμφωνα με την Mayo Clinic.

Για να είστε ασφαλείς, συμβουλευτείτε πάντα τον γιατρό και τον παιδίατρό σας πριν πάρετε οποιοδήποτε φάρμακο.