Τα ποντίκια θεωρούνται μεταδότες ασθενειών τουλάχιστον από την εποχή της πανούκλας, ωστόσο νέες έρευνες δείχνουν ότι τα τρωκτικά και άλλα ζώα της πόλης είναι λιγότερο πιθανό να προκαλέσουν την επόμενη πανδημία απ΄ό,τι πιστεύαμε.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου Τζορτζτάουν στην Ουάσινγκτον μελέτησαν δεδομένα για σχεδόν 3.000 θηλαστικά, περιμένοντας να ανακαλύψουν ότι αυτά που ζουν στο αστικό περιβάλλον έχουν περισσότερους ιούς οι οποίοι μπορούν να μεταδοθούν στον άνθρωπο.
Ανακάλυψαν πράγματι ότι τα ζώα σε αστικά περιβάλλοντα είχαν σίγουρα δεκαπλάσιες ασθένειες, αλλά για αυτό μπορεί να ευθύνεται η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε: τα «αστικά» ποντίκια αποτέλεσαν αντικείμενο 100 φορές περισσότερων μελετών σε σχέση με τα ποντίκια στην ύπαιθρο.
Μόλις διορθώθηκε αυτή η μεθοδολογία, οι ερευνητές διαπίστωσαν με έκπληξη ότι τα ποντίκια δεν είναι περισσότερο πιθανό να προκαλέσουν μια νέα ασθένεια σε σχέση με τα άλλα ζώα.
Φυσικά, «δεν είναι καλή ιδέα να πλησιάζεις πολύ την αστική πανίδα», όπως σημείωσε ο Γκρεγκ Άλμπερι, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα στο περιοδικό Nature Ecology and Evolution.
«Είναι απίθανο αυτά τα ζώα του αστικού περιβάλλοντος να είναι η αιτία της επόμενης ‘ασθένειας Χ’, αλλά συχνά παραμένουν αιτία γνωστών σοβαρών ασθενειών», δήλωσε πάντως ο ίδιος στο Γαλλικό Πρακτορείο, επικαλούμενος το παράδειγμα της λεπτοσπίρωσης, μιας βακτηριακής ασθένειας που μεταδίδεται συνήθως από τα ποντίκια.
«Επειδή εξετάζαμε εδώ και πολύ καιρό τα ζώα που ζουν στις πόλεις, γνωρίζουμε τόσα πολλά για τα παράσιτά τους που υπάρχουν ελάχιστα που είναι άγνωστα. Η πανίδα στην ύπαιθρο είναι πολύ πιο άγνωστη και περισσότερο πιθανό να μας παράσχει την επόμενη μεγάλη απειλή», όπως δήλωσε.
Από την άλλη, οι άνθρωποι που είναι σε τακτική επαφή με ποντίκια, είναι σωστό να περιγράφονται ως «σφουγγάρια ασθενειών», δήλωσε ο Τζόναθαν Ρίτσαρντσον, καθηγητής Αστικής Οικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ρίτσμοντ.
Ο ρόλος της κλιματικής αλλαγής
Ο Άλμπερι και ο συν-συγγραφέας της μελέτης, ο Κόλιν Κάρλσον, δημοσίευσαν την περασμένη εβδομάδα έρευνες που δείχνουν ότι η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο νέων επιδημιών.
Ανακάλυψαν ότι όταν ζώα όπως οι νυχτερίδες φεύγουν σε πιο δροσερές περιοχές, αναμιγνύονται για πρώτη φορά με άλλα είδη και δημιουργούν νέες ευκαιρίες για τις ασθένειες που μπορεί αργότερα να μολύνουν τον άνθρωπο, αναμεταδίδει το ΑΠΕ ΜΠΕ.
Σύμφωνα με τον Άλμπερι, τα θηλαστικά σε αστικά περιβάλλοντα -όπως τα ποντίκια- μπορεί να παίξουν έναν ρόλο στη διαδικασία αυτή.
Οι έρευνές του για την υπερθέρμανση του πλανήτη έδειξαν επίσης ότι νέες ευκαιρίες για τους ιούς να μεταπηδούν από ένα ζώο στο άλλο θα εμφανίζονται πλέον πιο κοντά σε κατοικημένες περιοχές παρά στα δάση.