Οδηγούς προστασίας των πολιτών από τις αρνητικές συνέπειες των πυρκαγιών στην υγεία τους, εάν βρίσκονται κοντά σε εστία, αλλά και σε περίπτωση που χρειαστεί να καθαρίσουν ποσότητες στάχτης σε εξωτερικές ή και σε εσωτερικές επιφάνειες κτιρίων, ανάρτησε στην επίσημη ιστοσελίδα του ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ).
Κατά τη διάρκεια μίας πυρκαγιάς, επισημαίνει σε έγγραφό του ο Οργανισμός, ο καπνός που παράγεται αποτελείται από πληθώρα αιωρούμενων σωματιδίων, η σύσταση των οποίων εξαρτάται από το είδος του καύσιμου υλικού. Οι επιπτώσεις στην υγεία από την εισπνοή αυτών των σωματιδίων, ποικίλλουν ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της σύστασης τους, τη διάμετρο τους, το βαθμό και τη διάρκεια έκθεσης, τις ατμοσφαιρικές συνθήκες, το επίπεδο της υγείας του κάθε ατόμου, καθώς και την αντίδραση του κάθε οργανισμού.
Σε γενικές γραμμές, συνοψίζει, «η έκθεση στον καπνό μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό των ματιών και του αναπνευστικού συστήματος, καθώς και επιδείνωση τυχόν αναπνευστικών και καρδιολογικών νοσημάτων. Άτομα με χρόνια αναπνευστικά, καρδιολογικά ή άλλα νοσήματα, έγκυες, ηλικιωμένοι και παιδιά βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο από τις επιπτώσεις του καπνού».
Μέτρα για την αποφυγή εισπνοής καπνού σε περίπτωση πυρκαγιάς
Στο πλαίσιο, λοιπόν, της προστασίας της δημόσιας υγείας, ο ΕΟΔΥ συστήνει τη λήψη των παρακάτω μέτρων για την αποφυγή εισπνοής καπνού σε περίπτωση πυρκαγιάς:
«Στη περίπτωση συνθηκών που ευνοούν την έντονη έκθεση σε καπνό, συστήνεται, η απομάκρυνση από τη περιοχή, εφόσον είναι εφικτό, για όσο διάστημα το φαινόμενο παραμένει έντονο.
Σε περίπτωση που δεν είναι εφικτή η απομάκρυνση από τη περιοχή, περιορίστε τις μετακινήσεις σας, παραμείνετε όσο το δυνατόν περισσότερο σε κλειστούς χώρους και διατηρείστε τον εσωτερικό αέρα όσο το δυνατόν περισσότερο δροσερό και καθαρό ακολουθώντας τις παρακάτω συστάσεις:
- Διατηρείστε τα παράθυρα και τις πόρτες κλειστά, και χρησιμοποιείστε κλιματισμό ο οποίος να διαθέτει ανακύκλωση εσωτερικού αέρα και καλά συντηρημένα φίλτρα. Λειτουργήστε το κλιματιστικό με ανακύκλωση αέρα μόνο.
- Αποφύγετε το κάπνισμα στους κλειστούς χώρους.
- Αποφύγετε τη χρήση σκούπας (ηλεκτρικής ή συμβατικής).
- Σε περίπτωση απουσίας καπνού εξωτερικά αερίστε τους εσωτερικούς χώρους για ανανέωση του αέρα ανοίγοντας τα παράθυρα.
Αποφύγετε τις εξωτερικές δραστηριότητες για όσο διάστημα υπάρχει καπνός.
Αν επιβάλλεται να μετακινηθείτε σε εξωτερικό χώρο, χρησιμοποιείστε μάσκα υψηλής προστασίας (π.χ. τύπου Ν95, FFP2, KN95).
Αποφύγετε την σωματική καταπόνηση.
Καταναλώστε άφθονες ποσότητες πόσιμου νερού και υγρών, ειδικά κατά τα διαστήματα έντονης παρουσίας καπνού.
Σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων από το αναπνευστικό ή καρδιαγγειακό σύστημα που μπορεί να σχετίζονται με υπερβολική έκθεση σε καπνό, όπως επίμονος βήχας, δυσκολία ή/και συριγμός στην αναπνοή, σφίξιμο ή πόνος στο στήθος, ταχυκαρδία, ναυτία, ασυνήθιστη κόπωση ή ζάλη, ζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια».
Οδηγίες προστασίας κατά τη διάρκεια καθαρισμών μετά από πυρκαγιές
Σε επόμενο έγγραφό του, ο ΕΟΔΥ τονίζει πως οι πυρκαγιές, ιδιαίτερα όσες επηρεάζουν οικιστικές περιοχές, εναποθέτουν μεγάλες ποσότητες στάχτης τόσο σε εξωτερικές όσο και σε εσωτερικές επιφάνειες κτιρίων.
Η στάχτη αυτή, αναφέρει, είναι δυνατόν να περιέχει πληθώρα τοξικών ουσιών, ιδιαίτερα επιβαρυντικών για την υγεία λόγω της φύσης της καύσιμης ύλης η οποία περιλαμβάνει πληθώρα χημικών προερχόμενων κυρίως από τη καύση οικιακών συσκευών, οικοδομικών υλικών και πληθώρας άλλων υλικών.
Για το λόγο αυτό «είναι ιδιαίτερα σημαντική η λήψη ατομικών μέτρων προστασίας κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων καθαρισμού επιφανειών για τη προσστασία της δημόσιας υγείας και την αποφυγή βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων επιπτώσεων στην υγεία». Ο ΕΟΔΥ συστήνει τα κάτωθι:
«Μην αφήνετε τα παιδιά σε καμία περίπτωση να έρθουν σε επαφή με τη στάχτη ή να παίζουν σε καμένο έδαφος.
Ομοίως, απομακρύνετε από τη στάχτη και το καμένο έδαφος κατοικίδια.
Κατά τη διάρκεια των καθαρισμών, συστήνεται η χρήση προστατευτικού εξοπλισμού, ο οποίος θα περιλαμβάνει:
- Mάσκα προσώπου με πολύ καλή εφαρμογή στη μύτη και στο στόμα. Ιδανικά συστήνεται μάσκα υψηλής αναπνευστικής προστασίας με φίλτρο κατακράτησης σωματιδιών άνω του 95%. Άτομα με καρδιολογικά ή αναπνευστικά προβλήματα θα πρέπει να συμβουλευθούν τον θεράποντα ιατρό τους πριν από τη χρήση μάσκας.
- Προστατευτικά γυαλιά για οφθαλμική προστασία με πολύ καλή εφαρμογή στη μύτη και το πρόσωπο.
- Γάντια
- Μακριά ρούχα και κλειστά παπούτσια. Προβείτε σε πολύ καλό καθαρισμό του σώματος και των ρούχων, με άφθονο σαπούνι αμέσως μετά τη χρήση τους.
Αποφύγετε, όσο το δυνατόν περισσότερο, τη διασπορά στάχτης στον αέρα από τη χρήση κοινών σκουπών με κοντάρι.
Σκουπίστε απαλά τις εσωτερικές και εξωτερικές επιφάνειες από τη σκόνη και κατόπιν χρησιμοποιήστε υγρά πανιά για περαιτέρω καθαρισμό.
Για τις εσωτερικές επιφάνειες συστήνεται επίσης η χρήση ηλεκτρικών σκουπών που περιέχουν φίλτρα HEPA.
Αλλάξτε ή/και καθαρίστε όλα τα φίλτρα των συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού.
Χρησιμοποιήστε όσο το δυνατόν λιγότερη ποσότητα νερού για την αποφυγή περαιτέρω διασποράς της στάχτης στο έδαφος.
Συστήνεται η συλλογή της στάχτης σε πλαστικές σακούλες ή σε κατάλληλους περιέκτες για την αποφυγή περαιτέρω διασποράς της.
Σε περίπτωση αδιαθεσίας, ζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια».