Θετικά είναι τα πρώτα αποτελέσματα του προγράμματος «Δίκτυο έγκαιρης ανίχνευσης κολπικής μαρμαρυγής και πρόληψης αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων στη ΒΑ Ελλάδα» που ξεκίνησε πριν από ενάμιση χρόνο, καθώς έως σήμερα έχουν εντοπιστεί 75 περιστατικά με κολπική μαρμαρυγή, τα οποία θα παρέμεναν αδιάγνωστα.

Το πρόγραμμα υλοποιείται με ευθύνη των Πανεπιστημιακών Κλινικών Καρδιολογικής και Νευρολογικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης στο Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης, υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Αγγειακών Εγκεφαλικών Νόσων, με συντονιστές τους καθηγητές, Καρδιολογικής Κλινικής, Σταύρο Κωνσταντινίδη και Νευρολογίας, Κωνσταντίνο Βαδικόλια.

Πρόκειται για ένα πρόγραμμα το οποίο βραβεύτηκε το 2011, στο πλαίσιο της παγκόσμιας εκστρατείας «1 mission 1 million- Αγγίζοντας την καρδιά του Εγκεφαλικού» που είχε στόχο την ευαισθητοποίηση για την κολπική μαρμαρυγή και τη σχέση της με την εμφάνιση εγκεφαλικού επεισοδίου. Η επιτυχία του βασίζεται στη συνεργασία της επιστημονικής κοινότητας και σύμφωνα με τον κ. Βαδικόλια, τα πιο πολλά κέντρα υγείας της περιοχής έχουν προμηθευτεί τον κατάλληλο εξοπλισμό, (holter ρυθμού), ώστε να μπορούν ευκολότερα οι γιατροί να διακρίνουν τους ασθενείς, οι οποίοι μπορεί να παρουσιάζουν κολπική μαρμαρυγή και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να υποστούν εγκεφαλικό επεισόδιο. Μέχρι σήμερα έχουν «διαβαστεί» από τους καρδιολόγους της Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής του ΔΠΘ στο Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης περίπου 850 holter (24ωρο ηλεκτροκαρδιογράφημα).

Σύμφωνα με τους καθηγητές, σε παγκόσμιο επίπεδο, η επιστημονική κοινότητα έχει στρέψει την προσοχή της στην πρόληψη και τα μηνύματα που έρχονται από τις ΗΠΑ είναι αισιόδοξα, καθώς καταγράφεται μείωση της θνητότητας από αγγειακά επεισόδια.

Η κολπική μαρμαρυγή είναι η πιο συνηθισμένη συνεχής διαταραχή του καρδιακού ρυθμού, που επηρεάζει περίπου 1% του συνολικού πληθυσμού, με έναν στους τέσσερις ενήλικες άνω των 40 ετών να εμφανίζει την πάθηση κατά τη διάρκεια της ζωής του. Η συγκεκριμένη νόσος αυξάνει πέντε φορές τον κίνδυνο εκδήλωσης εγκεφαλικού επεισοδίου, με αποτέλεσμα έως και 3 εκατ. ασθενείς, παγκοσμίως, να αντιμετωπίζουν εγκεφαλικά επεισόδια, τα οποία έχουν την τάση είναι ιδιαίτερα σοβαρά και προκαλούν αναπηρία, με τα μισά από τα άτομα που τα υφίστανται να πεθαίνουν εντός ενός έτους.

Με βάση τα επιδημιολογικά στοιχεία, υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα περίπου 200.000 άνθρωποι πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή, με το 25% αυτών να το αγνοεί πλήρως, ενώ τουλάχιστον οι μισοί όσων έχουν διαγνωσθεί με τη νόσο εξακολουθούν να βρίσκονται σε κίνδυνο για εγκεφαλικό, αφού δεν λαμβάνουν την κατάλληλη αντιπηκτική αγωγή. Σύμφωνα με τον κ. Βαδικόλια, κάποια άτομα με κολπική μαρμαρυγή δεν έχουν συμπτώματα και η πάθηση ανακαλύπτεται μόνο κατά τη διάρκεια εξετάσεων ρουτίνας, ή μετά από ένα- δύο αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και αυτό διότι αρκετές φορές η αρρυθμία δεν είναι μόνιμη.

Πάντως, σύμφωνα με τους ειδικούς, τα συνήθη συμπτώματα περιλαμβάνουν ζάλη ή λιποθυμία, κόπωση, αίσθημα παλμών, δύσπνοια, αδυναμία ή δυσκολία στην άσκηση.

«Όσο γηράσκει ο πληθυσμός τόσο αυξάνεται η συχνότητα της νόσου και ιδιαίτερα στους άνδρες» ανέφερε ο κ. Κωνσταντινίδης, επισημαίνοντας ότι εκτός από την προχωρημένη ηλικία, άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι το ιστορικό καρδιακής ανεπάρκειας, η καρδιαγγειακή νόσος, η υπέρταση, ο διαβήτης, προηγούμενο εγκεφαλικό επεισόδιο ή παροδικό ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, ηχοκαρδιογραφικές ανωμαλίες, υπερβολική κατανάλωση αλκόολ, διαταραχές του θυρεοειδούς, άπνοια κατά τη διάρκεια του ύπνου και οικογενειακό ιστορικό κολπικής μαρμαρυγής.

Η διαχείριση της κολπικής μαρμαρυγής στοχεύει στην πρόληψη των επιπλοκών, περιλαμβανομένου του εγκεφαλικού επεισοδίου και της καρδιακής ανεπάρκειας, και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων από την ίδια την αρρυθμία. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι οδηγίες θεραπείας για την πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου στην κολπική μαρμαρυγή βασίζονται σε αντιπηκτικά. Όμως, εκτιμάται ότι η θεραπεία με ανταγωνιστές της βιταμίνης Κ (VKA), όπως η βαρφαρίνη, απαιτεί εντατική παρακολούθηση της πήξης του αίματος, κάτι που τουλάχιστον οι μισοί ασθενείς δεν κάνουν, με αποτέλεσμα να μειώνεται το θεραπευτικό όφελος.

Σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντινίδη, οι επιστήμονες έχουν στη φαρέτρα τους «μία νέα επαναστατική αντιπηκτική θεραπεία, την ετεξιλική δαβιγατράνη, που χορηγείται από το στόμα και παρέχει ανώτερη πρόληψη κατά του εγκεφαλικού επεισοδίου, σε σύγκριση με την καλά ελεγχόμενη βαρφαρίνη».

Με την κατάλληλη αντιθρομβωτική θεραπεία μπορούν να αποφευχθούν πολλά εγκεφαλικά επεισόδια που σχετίζονται με την κολπική μαρμαρυγή και να βελτιωθεί, συνολικά, η έκβαση των ασθενών, κατέληξαν οι δύο καθηγητές.