Σειρά ερευνών που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στο Annals of Internal Medicine υπογράμμισαν κάτι που οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ και καιρό: ότι η πλειοψηφία των συμπληρωμάτων βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων… δεν έχουν καμία αξία.

«Αρκετά! Σταματήστε να ξοδεύετε τα χρήματά σας σε βιταμίνες και συμπληρώματα διατροφής» ανέφερε το άρθρο που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό έντυπο.

Οι πολυβιταμίνες δε μειώνουν τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου ή καρδιαγγειακών ασθενειών. Ελεγχόμενες, τυχαιοποιημένες μελέτες –κατά τις οποίες μία ομάδα ανθρώπων παίρνει συμπληρώματα διατροφής και μία άλλη ψευδοφάρμακα (placebos) και στη συνέχεια οι ερευνητές συγκρίνουν τα αποτελέσματα- έχουν δώσει ελάχιστα αποδεικτικά στοιχεία ότι τα αντιοξειδωτικά όντως προστατεύουν ενάντια στον καρκίνο.

Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η βιταμίνη C δεν κάνει τίποτα σε ό,τι αφορά την πρόληψη του κοινού κρυολογήματος -κάτι που πιστεύουν πολλοί- και που αποδίδεται σε κάποιον επιστήμονα από τη δεκαετία του 1970.

Φυσικά, κανείς δεν ισχυρίζεται ότι ο ανθρώπινος οργανισμός δεν έχει ανάγκη από βιταμίνες και ιχνοστοιχεία για να ζήσει. Απλά, η διατροφή της πλειοψηφίας των ανθρώπων που ζουν σε ανεπτυγμένες χώρες τον 21ο αιώνα τις περιλαμβάνει ήδη σε αφθονία.

Μάλιστα, όπως αναφέρει ο Joseph Stomberg από το Smithsonian.com, σε πολλές περιπτώσεις η λήψη μεγάλων ποσοτήτων αυτών των ουσιών σε «εκλεπτυσμένη μορφή» (ειδικά βιταμίνη A, C, E και βήτα καροτίνη) μπορεί να αποδειχτεί βλαπτική, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και άλλων ασθενειών, «διογκώνοντας» τη συγκέντρωση αντιοξειδωτικών στον οργανισμό.

Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν πολλές βιταμίνες και συμπληρώματα, που –όπως υποστηρίζουν άλλες μελέτες- σε ειδικές περιπτώσεις αξίζει να λαμβάνει κανείς.

Δείτε παρακάτω ποιες βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία «αξίζει» να παίρνει κανείς, σύμφωνα με το δημοσίευμα του salon.com:

Βιταμίνη D
Από όλες τις «κλασικές» βιταμίνες –τις ζωτικές οργανικές ενώσεις που ανακαλύφθηκαν κάπου ανάμεσα στο 1913 και 1940 και πήραν την ονομασία βιταμίνη Α, Β, C κ.ο.κ.- η βιταμίνη D είναι μακράν η πιο επωφελής, για να παίρνει κανείς με τη μορφή συμπληρώματος.

Σύμφωνα με μια μετα-ανάλυση (δηλαδή μια επιθεώρηση διαφορετικών ερευνών που έχουν γίνει γύρω από το ίδιο θέμα) του 2008 από 17 διαφορετικές, τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες δοκιμές έδειξαν ότι η βιταμίνη D μείωνε τη συνολική θνησιμότητα στους ενήλικες.

Μια μετα-ανάλυση του 2013 σε 43 τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες δοκιμές κατέληξε στο ίδιο συμπέρασμα.
Με άλλα λόγια, αποφασίζοντας τυχαία ποιοι από τους συμμετέχοντες θα πάρουν το συμπλήρωμα και ποιοι όχι, ελέγχοντας παράλληλα κάποιες άλλες μεταβλητές (μειώνοντας έτσι την επίδραση άλλων παραγόντων), οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι ενήλικες που έπαιρναν συμπληρώματα με βιταμίνη D σε καθημερινή βάση, ζούσαν περισσότερο σε σχέση με όσους δεν ελάμβαναν συμπλήρωμα.

Άλλη μελέτη έχει βρει, ότι στα παιδιά που παίρνουν συμπλήρωμα βιταμίνης D μειώνονται οι πιθανότητες να κολλήσουν τη γρίπη, και πως στους ενήλικες μπορεί να βελτιώσει την υγεία των οστών και να μειώσει τον κίνδυνο καταγμάτων.

Προβιοτικά
Πάρα πολλές έρευνες έχουν δείξει πόσο ζωτικής σημασίας είναι για τον ανθρώπινο οργανισμό τα τρισεκατομμύρια βακτηριακά κύτταρα που ζουν μέσα μας και πόσο επιβλαβής μπορεί να είναι η χρήση αντιβιοτικών.

Δεν είναι να απορεί λοιπόν κανείς, που όταν κάποιος παίρνει αντιβιοτικά πρέπει να φροντίζει να «αντικαθιστά» με προβιοτικά τις αποικίες βακτηρίων στο έντερο (είτε με κάποιο συμπλήρωμα, ή με κάποιο τρόφιμο όπως το γιαούρτι), προσθέτει ο αρθρογράφος.

Το 2012, μια μετα-ανάλυση σε 82 τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες δοκιμές βρήκε ότι η χρήση προβιοτικών (τα περισσότερα από τα οποία περιείχαν βακτήρια της οικογένειας Lactobacillus, τα οποία υπάρχουν φυσιολογικά στο γαστρεντερικό σωλήνα) μείωσε σημαντικά την εμφάνιση διάρροιας μετά από χρήση αντιβιοτικών.

Ψευδάργυρος
Η βιταμίνη C μπορεί να μη βοηθά στην πρόληψη του κοινού κρυολογήματος, όμως αξίζει να παίρνει κανείς συμπλήρωμα ψευδαργύρου. Είναι ένα μεταλλικό στοιχείο που παίζει σημαντικό ρόλο στον κυτταρικό μεταβολισμό, καθώς σχετίζεται με την αντιγραφή των ρινοϊών, τα μικρόβια δηλαδή που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα.

Νιασίνη
Γνωστή αλλιώς και ως βιταμίνη B3, η νιασίνη θεωρείται ότι βοηθά στην αντιμετώπιση πολλών ασθενειών (συμπεριλαμβανομένης της χοληστερόλης, του Αλτσχάιμερ, του διαβήτη και των πονοκεφάλων), όμως στην περισσότερες περιπτώσεις χρειάζεται συγκεκριμένη συνταγή γιατρού για την κατάλληλη δόση.

Τα συμπληρώματα νιασίνης έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά σε ανθρώπους που πάσχουν από καρδιακές ασθένειες.

Μια μελέτη του 2010 είχε βρει ότι η καθημερινή λήψη αυτού του συμπληρώματος, μείωνε τις πιθανότητες εμφάνισης εγκεφαλικού ή καρδιακής προσβολής σε ανθρώπους με καρδιακές ασθένειες.

Σκόρδο
Το σκόρδο έχει αποδειχτεί ότι είναι αποτελεσματικό κατά της υψηλής αρτηριακής πίεσης, όταν λαμβάνεται υπό τη μορφή συμπληρώματος.

Μια μετα-ανάλυση του 2008 σε 11 τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες δοκιμές (κατά τις οποίες κάποιοι συμμετέχοντες πήραν συμπλήρωμα σκόρδου και άλλοι ψευδοφάρμακο) βρήκε, ότι η καθημερινή λήψη του συμπληρώματος εμφάνισε καλύτερα αποτελέσματα σε όσους ενήλικες έπασχαν από υψηλή αρτηριακή πίεση στην αρχή του πειράματος.